ولادیمیر مینورسکی
ولادیمیر فیودورویچ مینورسکی (به روسی: Владимир Фёдорович Минорский) (زادهٔ ۶ فوریهٔ ۱۸۷۷ – درگذشتهٔ ۲۵ مارس ۱۹۶۶) خاورشناس و ایران‌شناس روس و استاد دانشگاه لندن، مینورسکی برای آثارش در زمینهٔ تاریخ، ادبیات، جغرافیا، و فرهنگ فارسی و کردی و لری شهره است.
| ولادیمیر مینورسکی ولادیمیر مینورسکی | |
|---|---|
ولادیمیر مینورسکی | |
| زادهٔ | ۶ فوریهٔ ۱۸۷۷ کورچِوا (به روسی: Корчева́)، تور، روسیه |
| درگذشت | ۲۵ مارس ۱۹۶۶ (۸۹ سال) کمبریج، انگلستان |
| ملیت | روس |
| پیشه | خاورشناس، ایران‌شناس |
| آثار | آثار او در زمینهٔ تاریخ، ادبیات، جغرافیا و فرهنگ فارس‌ها، کردها و لرها |
زندگی
ولادیمیر مینورسکی از سال ۱۸۹۶ تا ۱۹۰۰ در دانشگاه مسکو به تحصیل در رشتهٔ حقوق پرداخت و سپس مشغول آموختن زبانهای شرقی در مؤسسهٔ لازارُف شد.
در ۱۹۰۳ به خدمت وزارت امور خارجه روسیه درآمد و از ۱۹۰۴ تا ۱۹۰۸ در ایران و در شهر تبریز خدمت کرد.
از ۱۹۱۵–۱۹۱۷ به عنوان کاردار در نمایندگی روسیه در تهران خدمت کرد.
انقلاب بلشویک ۱۹۱۷ بازگشت وی به روسیه را مشکل ساز کرد.
در سال ۱۹۱۹ به پاریس نقل مکان کرد و در سفارت روسیه کار می‌کرد. در آنجا تخصص وی در امور خاورمیانه و قفقاز در زمان پیمان صلح ورسای و تریانون مفید واقع شد.
در سال ۱۹۲۳ در مورد ادبیات فارسی در دانشکده زبانهای شرقی پاریس Ecole nationale des langues orientales vivantes سخنرانی کرد و متعاقباً به آموزش تاریخ ترکی و اسلامی پرداخت.
در سال ۱۹۳۰ وی مشاور شرق‌شناس نمایشگاه بین‌المللی هنر ایرانی در خانه برلینگتون لندن شد
در سال ۱۹۳۲ مدرس زبان فارسی در مدرسه شرق‌شناسی لندن شد.
در سال ۱۹۳۳ به عنوان استاد خواننده ادبیات و تاریخ فارسی در دانشگاه لندن انتخاب شد.
استاد زبان فارسی در سال ۱۹۳۷؛ و در سال ۱۹۴۴ بازنشسته شد.
در طول جنگ جهانی دوم، مدرسه شرق‌شناسی لندن به کرایست کالج، دانشگاه کمبریج منتقل شده بود، و در آنجا مینورسکی پس از بازنشستگی به دانشگاه ملک فؤاد، قاهره رفت.
در سال ۱۹۳۴ مینورسکی یکی از شرکت کنندگان برجسته در جشن هزاره فردوسی در تهران بود.
در سال ۱۹۶۰ مینورسکی توسط آکادمی علوم شوروی دعوت شد تا در نشست بیست و سومین کنگره بین‌المللی مستشرقین در مسکو شرکت کند.
او در ۲۵ مارس ۱۹۶۶ درگذشت.
نظریهٔ مینورسکی دربارهٔ مورد پانترکیسم
ولادیمیر مینورسکی می‌گوید:
«هر جا که پرسش حل‌نشده‌ای در زمینهٔ فرهنگ قوم‌های شرق باستان پدید آید، ترکان بی‌درنگ دست خود را همان‌جا دراز می‌کنند.»
مینورسکی، ضمن انتقاد از روش مورخانِ پان‌ترکیست، بیان می‌دارد که «مسائل علمی حل‌نشده‌ای در زمینهٔ فرهنگ اقوام شرق باستان» بستری برای جعل تاریخی و توجیه مقاصد ایدئولوژیک پانترکیسم فراهم ساخته‌است. و ادعاهای مورخان ترک (پان‌ترکیست‌ها) را از اساس اشتباه می‌داند و معتقد است که این مورخان در واقع دزدِ تمدن‌های شرق باستان هستند.
آثار
مینورسکی کتاب‌ها، رساله‌ها و مقاله‌هایی به زبانهای روسی، فرانسه، انگلیسی، فارسی، و عربی نوشت. برخی از آثار او عبارت‌اند از:
- لرها و لرستان
- کردها، نوادگان مادها
- ایران، دین و تاریخ آن
- عوامل جغرافیایی در هنر ایران
- حماسهٔ ملی ایرانیان
- مقدمهٔ قدیم شاهنامه
- ایران در قرن پانزدهم (به زبان فرانسه)
- فرقهٔ اهل حق
- تذکرةالملوک، رساله‌ای در باب دستگاه‌های دیوانی و تأسیسات و بنیان‌های اداریِ دولتی در عهد صفویه
- مقالاتی در باب اصل و منشأ «گوران و ادبیات گورانی»؛ «خاقانی و اندرونیکوس»؛ «ویس و رامین»
- تحقیقاتی در باب «تاریخ قفقاز» (به انگلیسی)
- ترجمهٔ رسالهٔ دوم ابودُلَف در باب سفرهای او در ایران و وصف بلاد آن در حدود ۳۳۰ ه.ق
- ترجمهٔ خلاصهٔ عالم‌آرای امینی، تألیف فضل بن روزبهان خنجی (به انگلیسی)
- ترجمهٔ و تعلیقات بر تاریخ شروان و دربند
- جنگ‌های رومیان و بوزنطیان در آذربایجان
- اصلاحات ارضی در عهد آق‌قویونلو
- مقاله‌های متعدد در دائرةالمعارف اسلام
- ترجمه و تعلیق حدود العالم به انگلیسی.
آرشیو شخصی مینورسکی
عمدهٔ آثار، دست‌نوشته‌ها، اسناد، مدارک علمی، و عکس‌های مینورسکی توسط همسرش، تاتیانا مینورسکی، به انستیتوی نُسَخ خطی آکادمی علوم روسیه در شهر سن پترزبورگ واگذار شد. این مدارک در این انستیتو به نحو شایسته‌ای نگهداری می‌شوند. گودرز رشتیانی و ناهید عبدالتاجدینی، در پژوهشی دربارهٔ زندگی و کارنامهٔ علمی مینورسکی، به معرفی فهرست این آرشیو نیز پرداخته‌اند. محتوای آرشیو در هفت بخش دسته‌بندی شده‌است:
- فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی؛
- اسناد و مدارک شخصی و خانوادگی؛
- مکاتبات مینورسکی (صدها نامه از بسیاری از شرق‌شناسان و ایران‌شناسان سراسر دنیا و نویسندگان ایرانی، همانند: علامه قزوینی، محمدعلی فروغی، محمدعلی جمال‌زاده، صادق هدایت، ایرج افشار، منوچهر ستوده، مجتبی مینوی، بدیع‌الزمان فروزانفر، علی‌اصغر حکمت، علی‌اکبر سیاسی، حاج‌علی رزم‌آرا، امان‌الله جهانبانی، و…)؛
- آثار علمی و تحقیقی سایر پژوهشگران؛
- عکس‌ها؛
- مجموعه‌ای از اسناد؛
- مقالات در روزنامه‌ها و مجلات
پانویس
- ↑ «MINORSKY, Vladimir Fed'orovich». دانشنامه ایرانیکا. دریافت‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۴.
- ↑ Pan Turkism, par minorsky dans ensycolpdie de l`Islam, Livraison N. P. 924 Akopov G.B. , Voprosi etnogeneza narodov Blizhnego Vostoka... "Izvestia AN-Arm SSR", 1956, No. 7, str. 37.
- ↑ (رضا ۱۳۸۳، صص. 549-556)
- ↑ (رضا ۱۳۸۳، صص. ۵۴۹–۵۵۶)
- ↑ (رئیس‌نیا ۱۳۷۹، ص. ۴۶۶–۴۷۲)
- ↑ پشتدار، علی‌محمد (۱۳۷۶). لرها و لرستان از دیدگاه ولادیمیر مینورسکی. ج. ۷. علوم انسانی «ایران‌شناخت». ص. صص۱۶۰–۱۸۳. دریافت‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۴.
- ↑ http://www.iranicaonline.org/articles/minorsky-vladimir
- ↑ http://hamshahrionline.ir/details/198881
منابع
- رضا، عنایت‌الله (۱۳۸۳). «پانترکیسم». دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ج. ۱۳. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ص. ۵۴۹–۵۵۶. شابک ۹۶۴-۷۰۲۵-۲۵-۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۲-۰۴-۱۹.
- رئیس‌نیا، رحیم (۱۳۷۹). «پانترکیسم». دانشنامه جهان اسلام. ج. ۵. تهران. ص. ۴۶۶–۴۷۲. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۴۷-۰۰۶-۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۲-۰۴-۱۹.
- ویکی‌پدیای انگلیسی
- دانشنامهٔ ایرانیکا، زندگی‌نامه (به زبان انگلیسی)
- تاریخ شروان و دربند، کتابی به زبان انگلیسی از ولادیمیر مینورسکی
- پژوهش‌هایی اندر تاریخ قفقاز: تاریخ شدادیان و پیشاتاریخ ایوبیان، کتابی به زبان انگلیسی از ولادیمیر مینورسکی