میمون‌دژ

جایگاه میمون دژ همیشه مورد تردید و مبهم بوده‌است. نظرات متفاوتی هم دربارهٔ جایگاه آن ارائه شده‌است. مثلاً:

پیترویلی، محقق انگلیسی، به اعتبار تحقیقات خود در سه سفر به الموت غار شمس کلایه، نزدیک معلم کلایه را، میمون دژ دانسته‌است.

منوچهر ستوده (که پردامنه‌ترین تحقیقات را دربارهٔ قلعه‌های اسماعیلیان انجام داده) قلعه نویزرشاه را، بر فراز کوه‌های گرما رود و سراج محله الموت، میمون دژ معرفی کرده‌است.

ولادیمیر ایوانف، محقق روسی، که کوشش‌هایش در باب اسماعیلیان چشمگیر است، ضمن رد شیر کوه به عنوان میمون دژ، نخست با تردید قلعه مشهور الموت نزدیک آبادی گازرخان و بعد نویزرشاه را میمون دژ عنوان کرده‌است.

لودمیلا ولادیمیرونا هیچ‌یک از این نظریات را قانع‌کننده ندانسته، و معتقد است جای میمون دژ معلوم نیست.

اما به رغم این نظرات شاید بتوان گفت میمون دژ، هنوز هم از مسائل حل نشده در تاریخ اسماعیلیان است. با مطالعات گسترده در این باره عنایت الله مجیدی میمون دژ را قلعه‌ای در بالای خشکه چال و در کوه شاتان دانسته است.