میرجاوه

میرجاوه محل اسکان طوایف بلوچ، به ویژه طایفه ریگی، است. منطقه میرجاوه را نادرشاه افشار به میر بولان ریگی، یکی از اجداد طایفه ریگی، اهدا کرد. علت این اقدام نادرشاه افشار، همراهی میربولان به او در نبرد با هند نوکری و چاکری کرده بود و در اصل غلام نادر شاه بوده که بخاطر زیرکی خدمت بسیار به او لقب میر بولان داده شده.نام میرجاوه در زبان بلوچی به معنی «جایگاه میر» (سکونتگاه امیر) است و به همین موضوع تاریخی اشاره دارد.

بارزترین چشم‌انداز میرجاوه، رودخانه آنجاست که از کچه‌کوه سرچشمه می‌گیرد و از وسط دره‌ای وسیع عبور می‌کند. این رود در مرز مکران و کلات (ایران و پاکستان) تلخ‌آب (تهلاپ: در زبان بلوچی) نامیده می‌شود و سپس در ریگزارهای هامون ماشکید فرومی‌رود.

در زمان احداث راه‌آهن، با ایجاد منبع و لوله‌کشی، قسمتی از این رودخانه به ایستگاه راه‌آهن میرجاوه آورده شد و با واگن‌های ویژه، از میرجاوه به تمام ایستگاه‌های بین راه حمل می‌شد.

هوای میرجاوه گرم و محیط طبیعی آن محیطی خشک است. در آنجا ریزش باران به صورت رگبار است که به علت پستی و بلندی زمین، باعث وقوع سیل می‌شود. میانگین بارندگی سالانه میرجاوه در خلال سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۶۶ خورشیدی، ۷/۹ میلی‌متر بوده که از متوسط بارندگی سالانه در ایران بسیار کمتر بوده‌است.

در قدیم در میرجاوه دو چاه آب وجود داشت: یکی چاه شهرداری که آب لوله‌کشی میرجاوه را تأمین می‌کرد و دیگری چاه راه‌آهن که آب هر دو شور بود و کمتر برای آشامیدن استفاده می‌شد. عمق هر دو چاه حدود ۱۷۰ متر بود. آب کشاورزی و آب آشامیدنی مردم از آبی بود که از لادیز و از فاصله ۲۰ کیلومتری میرجاوه می‌آمد. این آب از چهار قنات که به فواصل مختلف از یکدیگر قرار داشتند، سرچشمه می‌گرفت.

در سرشماری عمومی نفوس و مسکن آبان ۱۹۷۷/۱۳۵۵م میرجاوه دهستان نامیده شد و در آن زمان ۲هزار و ۱۹۰ نفر جمعیت داشت.

مردم شهرستان میرجاوه از قومیت بلوچ و اهل سنت حنفی می‌باشند. زبان مردم شهرستان میرجاوه بلوچی است. البته ساکنین اصلی منطقه در گذشته به دلیل ناامنی و خشکسال از این منطقه طی مهاجرت‌های گسترده رفته‌اند. بیشتر ازدواج‌ها درون‌گروهی و قومی است و مردم برای ریش‌سفیدان و بزرگان طوایف احترام قائل می‌شوند. درصد طلاق به دلیل نکوهیده دانستن آن بسیار ناچیز است و معمولاً بسیار به ندرت اتفاق می‌افتد. مردم پایبند سنت‌های قومی‌قبیله‌ای‌اند و لباس محلی می‌پوشند و به زبان بلوچی با لهجه سرحدی تکلم می‌نمایند و تفاوت‌های ناچیزی بین لهجه‌ها موجود است. همچنین مردم پایبند سنن مذهبی هستند و حضور پررنگی در آیین‌های مذهبی و قومی دارند.

فرآورده‌های شهرستان میرجاوه با توجه به تفاوت‌های اقلیمی در سه بخش آن متنوع هستند. در بخش ریگ ملک و مرکزی کِشته‌ها بیشتر گندم، جو، ذرت، یونجه و نخل خرما است.

ولی در بخش لادیز با توجه به لطافت هوا در این بخش و وجود منابع آبی در کوهستان‌ها فرآورده‌های کشاورزی بیشتر و عبارت است از گندم، جو، ذرت، یونجه، کلزا، پیاز، گوجه فرنگی، نخود، عدس، لوبیا و محصولات جالیزی.

در بحث باغداری تمام میوه‌های سردسیری و حتی خرما در بخش لادیز بعمل می‌آید که مواردی از آن عبارتند از: زردآلو، آلو، هلو، شلیل، گردو، بادام، آلبالو، گیلاس، زرشک و انواع و اقسام میوه‌های دیگری مثل توت، شاه‌توت و … بعمل می‌آید.

منابع

• اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: مؤسسهٔ گیتاشناسی، ۱۳۸۳، ص۱۳۰.
• نام شهردار بایگانی‌شده در ۱۳ فوریه ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine، مختصات، پیش‌شماره