مشکل شرورانه
مشکل شرورانه (به انگلیسی: Wicked Problem) در برنامهریزی و سیاستگذاری، مشکلی است که حل آن به دلیل الزامات ناقص، متناقض و در حال تغییر که اغلب تشخیص آن دشوار است، دشوار یا غیرممکن است. به ایده یا مشکلی اشاره دارد که قابل رفع نیست، جایی که راه حل واحدی برای مشکل وجود ندارد، و «شرور» به جای شر، به معنای مقاومت در برابر حل است. تعریف دیگر «مسئلهای است که پیچیدگی اجتماعی آن به این معناست که نقطهٔ توقف قابل تعیینی ندارد». علاوه بر این، به دلیل وابستگیهای متقابل پیچیده، تلاش برای حل یک جنبه از یک مشکل شرورانه ممکن است مشکلات دیگری را آشکار کند یا ایجاد کند.
این عبارت در ابتدا در برنامهریزی اجتماعی استفاده میشد. مفهوم مدرن آن در سال ۱۹۶۷ میلادی توسط سی. وست چرچمن در سرمقالهٔ میهمان که چرچمن در نشریهٔ مدیریت علوم نوشت، معرفی شد، یا با تکرار ضرب سکهٔ خود یا پاسخ به استفاده قبلی از این اصطلاح توسط هورست ریتل — منشأ نامشخص است. چرچمن مسئولیت اخلاقی تحقیق در عملیات را مورد بحث قرار داد «برای اطلاع دادن به مدیر که در چه زمینهای «راهحل» های ما در رام کردن مشکلات شیطانی او شکست خوردهاست.» ریتل و ملوین ام. وبر بهطور رسمی مفهوم مسائل شرور را در رسالهای در سال ۱۹۷۳ میلادی تشریح کردند و مسائل «شرور» را با مسائل نسبتاً «اهلی» حلشونده در ریاضیات، شطرنج یا حل پازل مقایسه کردند.
منابع
- ↑ "Tackling Wicked Problems: A Public Policy Perspective". Australian Public Service Commission. 25 October 2007. (به انگلیسی). Archived from the original on 18 May 2018. Retrieved 1 June 2022.
- ↑ Tonkinwise, Cameron (4 April 2015). "Design for Transitions - from and to what?". .Retrieved 9 November 2017 Academia.edu. (به انگلیسی).
- ↑ Churchman, C. West (December 1967). "Wicked Problems". Management Science. 14 (4): B-141–B-146. (به انگلیسی). doi:10.1287/mnsc.14.4.B141.
- ↑ «Skaburskis, Andrejs (19 December 2008). "The origin of "wicked problems"". Planning Theory & Practice. 9 (2): 277-280». doi:10.1080/14649350802041654At the end of Rittel's presentation, West Churchman responded with that pensive but expressive movement of voice that some may well remember, 'Hmm, those sound like "wicked problems."'
- ↑ Rittel, Horst W.J. ; Webber, Melvin M. (1973). "Dilemmas in a General Theory of Planning" (PDF). Policy Sciences. 4 (2): 155–169. 18634229 S2CID. Archived from the original (PDF) on 30 September 2007. [Reprinted in Cross, N., ed. (1984). Developments in Design Methodology. Chichester, England: John Wiley & Sons. pp. 135–144.] (به انگلیسی). doi:10.1007/bf01405730. Archived from the original on 30 September 2007. Retrieved 1 June 2022.