مسیر سوخت‌وساز

مسیر سوخت و ساز یا مسیر دگرگشتی به مجموعه‌ای از واکنش‌های آنزیمی درون‌یاخته‌ای گفته می‌شود که تغییرات ویژه‌ای را بر روی واکنش‌گرهای خود اعمال می‌کند و آن‌ها را به ترکیبات میانه و در نهایت به فراورده‌(های) پایانی تبدیل می‌کند. این ترکیبات میانه و فراورده‌(های) پایانی را دگرگشته می‌نامند. دگرگشته، خود ممکن است وارد مسیرهای سوخت و ساز دیگری شود و تغییرات دیگری را متحمل گردد. به همین جهت، دگرگشته‌ها موجب ارتباط میان مسیرهای گوناگون سوخت وسازی بدن می‌شوند و شبکه‌ای از مسیرهای سوخت وسازی را می‌سازند که به آن شبکهٔ دگرگشتی گفته می‌شود. مسیرهای سوخت و ساز (یا مسیرهای دگرگشتی) دو دسته‌اند: ۱- مسیرهای فروگشتی، ۲- مسیرهای فراگشتی. مسیر فروگشتی موجب شکسته شدن واکنشگرها شده و ترکیبات پیچیده را به ترکیبات ساده‌تر تبدیل می‌نماید. مسیرهای فروگشتی معمولاً انرژی‌زا هستند. مسیر فراگشتی سبب ترکیب واکنشگرها و ایجاد ترکیبات پیچیده از پیش‌سازهای ساده‌تر می‌شود. مسیرهای فراگشتی معمولاً انرژی‌گیر هستند.