مرزبن

این روستا در مختصات ۳۷درجه و ۰۳دقیقه و ۴۳ثانیه شمالی و ۵۵درجه و ۱۳دقیقه و ۵۰ثانیه شرقی قرار دارد. مرزبن از شمال به جاده بین‌المللی آزادشهر-شاهرود. از جنوب به جنگل‌های هیرکانی. از شرق به شهر نوده خاندوز و از غرب به روستای کوهمیان و سرکهریزا محدود می‌شود.

براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۰) مرکز آمار ایران تعداد خانوار این روستا برابر ۴۷۸ می باشد و جمعیت این روستا برابر ۱۴۸۰ نفر می‌باشد که تعداد ۷۵۵ این افراد را مردان و ۷۲۵ نفر را بانوان تشکیل می‌دهند. زبان مردم روستای مرزبن، زبان فارسی با گویش محلی می‌باشد. مذهب همهٔ مردم روستا شیعه می‌باشد[۱]

مردم روستای مرزبن همانند دیگر شهر ها و روستا های ایران مراسمات ملی و مذهبی را برگزار می کنند، اما بپردازیم به این مراسمات

مذهبی

مراسمات مذهبی این روستا بیشتر در مسجد جامع و فاطمیه محل برگذار می شود که این مراسمات شامل: اعتکاف، جشن نیمه شعبان، جشن ولادت ائمه اطهار، عزاداری شهادت ائمه، مراسم روز ازدواج(ازدواج امام علی(ع) و حضرت فاطمه زهرا(س))، دسته روی، حلیم پزان، جشن مبعث پیامبر اسلام، محفل انس با قرآن و ...

جشن نیمه شعبان

هر ساله مردم روستا با همراهی هیئت امنا مسجد، دهیاری و شورای محل، اعضای پایگاه خواهران و برادران و کانون فرهنگی هنری محراب؛ جشن با شکوهی در سالروز ولادت حضرت مهدی(عج) در محل میدان مسجد برگزار میکنند.

این جشن پس از اقامه نماز مغرب و عشا به جماعت آغاز و شامل هنرنمایی گروه سرود روستا، هنرمندان شهرستان و استان، سخنرانی امام جماعت روستا، اعتا جایزه و نورافشانی می باشد.

این مراسم در حضور مهمانانی همچون فرماندار شهرستان آزادشهر، بخشدار بخش مرکزی آزاد شهر، امام جمعه شهرستان، مسئولین ارشاد اسلامی و سازمان تبلیغات، فرماندهان سپاه و نیروی انتظامی و دیگر مسئولین شهرستانی برگزار می شود.

ماه محرم

دهه محرم عمده مراسمات مذهبی این روستا را شامل می شود ؛ هر ساله مراسم عزاداری سید و سالار شهیدان امام حسین(ع)، توسط بانوان و مردان شریف مرزبن در مسجد جامع و فاطمیه و ابوالفضلیه روستا برگزار میشد.

علاوه بر آن جوانان روستا در این ایام ایستگاه های صلواتی و سقاخانه ای ایجاد و در آن فعالیت میکنند.

همچنین هیئت زنجیر زنی روستا تحت عنوان(هیئت زنجیر زنی قمر بنی هاشم) که دارای بیش از ۵۰۰ عضو می باشد در این ماه به عزاداری ،سینه زنی، زنجیر زنی و ... می پردازند.

تعزیه خوانی

در یک دهه اخیر یکی از مهم ترین مراسمات فرهنگی مذهبی مرزبن تعزیه خوانی می باشد.

گروه تعزیه "نینوا" سال ۱۳۹۰ در روستای مرزبن توسط گروهی از جوانان تاسیس گردید. این گروه فعالیت خود را در محرم همان سال با تعداد اندکی تعزیه خوان آغاز کرد. خوش بختانه با حمایت مردم شریف روستا و کمک هایشان این گروه علاوه بر روستای مرزبن در روستا های شهرستان آزادشهر و دیگر شهرستان های استان به فعالیت می پردازد.

تعزیه خوانی مرزبن در شب شام غریبان امام حسین(ع) در محل مدرسه شهیدابراهیم بذرافشان اجرا می شود و مورد استقبال مردم شهرستان قرار می گیرد.

مراسمات ملی فرهنگی

در روستای مرزبن سالانه یک جشنواره بزرگ غذا با کمک بهورزان خانه بهداشت و شورا و دهیار و اعضای پایگاه خواهران و برادران برگزار میشود.

هرساله یک روز مردم مراسمی تحت عنوان پیاده روی همگانی برگزار می کنند و به یکی از تفرجگاه های روستا می روند و در انجا به بازی های بومی محلی و پخت آش های محلی می پردازند.

از دیگر مراسمات می توان به : مراسم روز درخت کاری(که در مدارس و معابر روستا صورت میگیرد)، جشن دهه فجر، یادواره شهدا و ... اشاره کرد

موقعیت مکانی مرزبن باعث شده‌است که این روستا در جوار جنگل‌های انبوه هیرکانی قرار بگیرد و مناظر زیبایی را ایجاد کند. از جاذبه‌های گردشگری روستای مرزبن می‌توان به جنگل رقو (ریقو)، چاله فیکی، ارقچا (القچا)، تیکه شدوئی (تراشته شدو) و … اشاره کرد

لاشو

آبشار لاشو نام آبشاری در جنوب مرزبن است که نام آن برگرفته از روستایی قدیمی در نزدیکی‌های آن است. آبشار لاشو آبشاری دائمی است که از ۴ چشمه، سر چشمه می‌گیرد و از دو سنگ روسوبی بزرگ تشکیل شده‌است، آب این آبشار برای استفاده کشاورزی به روستاهای اطراف میرود

روستای مرزبن دارای آب‌بندان بزرگی است که در شمال روستا قرار گرفته و هر ساله برای پرورش ماهی استفاده می‌شود و از آب آن نیز برای کشاورزی استفاده می‌گردد. این روستا دارای امکاناتی نظیرمسجد،فاطمیه،خانه بهداشت،پایگاه مقاومت بسیج برادران و خواهران ،دفتر شورای اسلامی،مدرسه،پست بانک،گرمابه عمومی،سالن ورزشی ،زمین چمن و... است. در این روستاطرح هادی نیز اجرا شده‌است

قدمت روستای کنونی مرزبن به حدود ۳۰۰ سال می‌رسد. ولی اگر قدمت و تاریخ مردمانی که این روستا را بنا کرده اند مورد بررسی قرار گیرد قدمت آن به بیش از ۱۰۰۰ سال خواهد رسید. روستای مرزبن در گذشته دو بار به علت آتش سوزی ویران شده بود.

مکان‌های تاریخی

تپه‌های باستانی

تپه‌های باستانی زیادی در اطراف روستا قرار دارن که همگی گواهی بر تاریخ طولانی مرزبن می‌دهند. ۴ تپه که هر یک منطقه‌ای را پوشش می‌دهند. یک تپه در بخش شمالی که متصل به جنگل است، تپه‌ای دیگر در بخش جنوبی که در گذشته درون جنگل قرار داشته بود ولی با آباد کردن زمین‌ها این تپه در بین زمین‌های کشاورزی قرار گرفته‌است.تپه سوم در غرب روستا و بر روی کوه قرار دارد و تپه چهارم در ضلع شمال غربی قرار گرفته‌است.

روستای تاریخی لاشو

مردمان گذشته مرزبن در منطقه‌ای در جنگل به نام لاشو میزیستند، امروزه منطقه لاشو در بخش شمالی روستا قرار دارد وبقایای کمی از آن به یادگار مانده‌است.

آسیاب آبی

آسیابی آبی در بخش شمالی روستا در منطقه‌ای به نام کلاغکلو قرار دارد و قدمت آن به حدود۱۵۰ سال می‌رسد.