ماده حاجب پرتونگاری
ماده حاجب پرتونگاری یا ماده کنتراست زا پرتونگاری (به انگلیسی: Radiocontrast agent) گونه‌ای از ماده حاجب پزشکی می باشد که برای افزایش کنتراست در پرتونگاری در پزشکی و فیزیک پزشکی بکار می‌رود. در گرافی دستگاه گوارش مادهٔ حاجب معمولاً باریم سولفات است.
گاهی از این مواد برای ایجاد تفکیک بصری دستگاه گردش خون از طریق آنژیوگرافی (به انگلیسی: Blood pool imaging) استفاده می‌شود.
در سی تی اسکن
در سی تی اسکن این مواد غالباً از ترکیبات ید دار محلول در آب خوراکی (گاستروگافین) و تزریقی (اروگرافین و امنیپاک) بهره می‌برند.
در پیلوگرام داخل وریدی
در پیلوگرام داخل وریدی این مواد غالباً از ترکیبات یددار محلول در آب تزریقی (مانند یدیکسانول) و تزریقی (اروگرافین و امنیپاک) بهره می‌برند.
مواد حاجب و نحوه ورود آنها به داخل بدن
مواد حاجب به‌طور دائمی رنگ اندام‌های داخلی را تغییر نمیدهند، بلکه به‌طور موقتی نحوه تعامل اشعه ایکس یا سایر ابزارهای تصویربرداری را در برخورد با بدن تغییر می‌دهند.
مواد حاجب از سه راه عمده وارد بدن می‌شوند: 1- بلعیدن (به‌صورت مواد خوراکی از طریق دهان) 2- تزریق وریدی (تزریق به داخل شریان‌های بدن) 3- انما یا تنقیه (از طریق مقعد) در برخی موارد نیز تزریق مواد حاجب به‌صورت موضعی به داخل مفصل و نخاع انجام میگیرد که کمتر شایع است. به‌طورکلی منع منصرفی برای این مواد وجود ندارد و پس از تصویربرداری، این مواد یا جذب بدن می‌شوند یا از طریق ادرار و مدفوع، از بدن خارج می‌شوند.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ فنون تخصصی: رادیولوژی، سی تی اسکن، ام آر آی، و پزشکی هسته‌ای. فضل اله تورچیان.انتشارات نور دانش. ۱۳۸۲. ص۲۸۳
- ↑ Nima Kasraie, Henry Wayne Oviatt, and Geoffrey David Clarke, “On the Use of Molecular Weight Cutoff Cassettes to Measure Dynamic Relaxivity of Novel Gadolinium Contrast Agents: Example Using Hyaluronic Acid Polymer Complexes in Phosphate-Buffered Saline,” Radiology Research and Practice, vol. 2011, Article ID 808795, 6 pages, 2011. doi:10.1155/2011/808795 link
- ↑ «انواع مواد حاجب در رادیولوژی - کاربردها و عوارض». ویترین مد.