لوئی (گیاه)

لوئی گیاهی است که در مرداب‌ها و نیزارها می‌روید و بر روی ساقه‌ای که به شکل نَرک از هم جدا می‌شود، چیزی شبیه گُرز می‌شود. این گرز لوله‌ای پس از مدتی از هم می‌پاشد و شبیه قاصدک به هوا می‌پرد.

لویی گیاهی است چندساله با ساقه‌های زیرزمینی و میوه‌های استوانه‌ای مخمل‌مانند به رنگ قهوه‌ای و خرمایی. بومی مرداب‌ها، برکه‌ها و باتلاق‌های معتدل و آب‌های شیرین است و با ویژگی برگ ریزان پاییزی که ارتفاع آن به یک تا دو متر و البته در مناطقی از قبیل کالیفرنیا، تکزاس، مکزیک و آرژانتین، ارتفاعش به ۵ متر نیز می‌رسد.

لویی معمولاً در آب‌های راکد و کنار نهرها می‌روید. دارای ساقه‌ای بلند و عمودی است که انتهای آن به دو شاتون تراکم استوانه‌ای شکل که در حقیقت گل‌های آن هستند و یکی روی دیگری قرار دارد، ختم می‌شوند. دارای دو نوع نر و ماده می‌باشند. پس از دوران گلدهی، گل‌های نر فرو ریخته و می‌افتند و تنها یک محور برهنه نازک از آن باقی می‌ماند، اما گل‌های ماده رشد کرده و ضخیم می‌شوند و در وقت رسیدن میوه‌ها به شکل یک چماق یا گرز استوانه‌ای در می‌آید و به همین علت آن را گرز می‌نامند.

دانه‌های آن را کرک‌های پنبه‌ای پوشانیده که شبیه پنبه می‌باشند و باعث می‌شود که دانه پس از رها شدن در زمستان و حتی تا اوایل فروردین به همراه باد به آسانی به اطراف پراکنده شود. برگ‌های آن باریک و دراز است که از قاعده ساقه خارج و به‌طور عمودی تا راس ساقه بالا می‌رود. قسمت زیرین گیاه را ساقه زیرزمینی ضخیمی تشکیل می‌دهد که به‌طور افقی قرار گرفته و ریشک‌های گیاه به آن متصل و در خاک فرورفته‌اند.

گردهٔ این گیاه دارای خواص بسیاری است که عبارتنداز:

• مدر است
• برای معالجه و تسکین دردهای پشت و کمر
• ناراحتی‌های بر مجاری ادرار
• درد قاعدگی‌های دردناک و همچنین در موارد قطع عادت ماهیانه بدون دلیل خاص تجویز می‌شود
• قابض، قاطع خون‌ریزی و التیام دهنده زخم است
• تب بر می‌باشد
• ترشحات مفرط پس از زایمان را خشک می‌کند.

همچنین اگر این گیاه را آن را نیم کوب کرده بجوشانید و آب صاف کرده آن را بنوشید. مدر میرد و خنک‌کننده است، برای افزایش ترشح شیر مفید می‌باشد، التهاب و ورم پستان را برطرف می‌کند، تب بر است، اسهال خونی را قطع می‌کند.

• دانشنامه آمریکایی Encarta. مدخل Cattail.
• Turner, Nancy J. Food Plants of Interior First Peoples (Victoria: UBC Press, 1997) ISBN 0-7748-0606-0