مچ پا
مُچ پا یا قوزَک بین کف پا و ساق قرار دارد. این مفصل طوری در انسان توسعه یافته که دو وظیفه مهم را به خوبی انجام می‌دهد یکی تحمل سنگینی وزن بدن و دیگری قدرت حرکت و پیشروی را ممکن می‌سازد. بیش از سی مفصل در بین بیست و شش استخوان موجود وجود دارد.
| مچ پا | |
|---|---|
مچ پا و بخش برجسته آن به نام قوزک پا | |
| جزئیات | |
| شناسه‌ها | |
| لاتین | articulatio talocruralis |
| MeSH | D000842 |
| TA98 | A01.1.00.041 |
| TA2 | 165 |
| FMA | 9665 |
مچ پا از استخوان‌های درشت‌نی و نازک‌نی و قاپ ساخته شده و از نوع قرقره‌ای یا لولایی می‌باشد. مفصل مچ پا همان مفصلی است که بین سر انتهایی استخوان‌های درشت‌نی، نازک‌نی و استخوان قاپ تشکیل می‌شود. استخوان قاپ با دو استخوان مجاور خود یعنی پاشنه و ناوی مفصل می‌شود. در مچ پا هفت استخوان وجود دارد که به نام‌های پاشنه، قاپ، ناوسان، تاسی و میخی‌های یک و دو و سه موسومند. استخوان‌های مچ پا را تارسال و استخوان‌های کف پا را متاتارسال می‌نامند.
تعداد استخوان‌های قابل توجه و تعداد مفاصل زیاد موجود در ناحیه مچ پا دارای رباط‌های متعددی می‌باشد که در واقع نگه دارنده و استحاکم بخش این مفصل هستند.
مفاصل و رباط‌ها
مچ پا از سه مفصل تشکیل شده‌است که موجب حرکت به سمت بالا و پایین و دو طرف می‌شوند. مفاصل از نوع زُلاله‌ای (سینوویال) هستند که در انتها غضروف دارند و در محیط مایع زلاله‌ای حرکت می‌کنند. رباط‌ها نوارهای محکمی هستند که موجب اتصال استخوان‌ها به یکدیگر می‌شوند. ماهیچه‌ها و زردپی‌ها نیز به مفاصل کمک می‌کنند و نیروی کافی برای حرکت آنها را تأمین می‌نمایند.
رباط‌های ناحیه مچ پا بر اساس اتصالی که به استخوان‌های مچ دارند نام گذاری شده‌اند و عبارتند از: رباط قاپ پاشنه‌ای جانبی، پاشنه‌ای تاسی، پشتی پاشنه‌ای تاسی، قاپ پاشنه‌ای بین استخوانی، قاپ پاشنه‌ای قدامی، پاشنه‌ای ناوسان روی پایی، قاپ ناوسان، داخلی پاشنه‌ای قاپی، خلفی پاشنه‌ای قاپی.
قوزک
قوزک پا برآمدگی استخوان که در انتهای ساق پا و در قسمت مچ پا قرار دارد. در واقع دو بخش قوزک داخلی و قوزک خارجی وجود دارد.
منابع
- گری آناتومی گری. تهران
- بهرام الهی. «اول». آناتومی اندام فوقانی، تحتانی، مفاصل. ۴. چاپ ۱۲، تهران: جیحون، ۱۳۷۷،
- Gray,Henry. Anatomy of the Human Body. Philadelphia: Lea & Febiger, 1918; Bartleby.com, 2000. www.bartleby.com/107/. 16 دخر ۲۰۰۹