قلعه‌نو (شازند)
قلعه‌نو یا قلعه نوی کریم بیگ بياتي روستایی در دهستان هندودر بخش سربند شهرستان شازند استان مرکزی ایران است.
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | مرکزی |
| شهرستان | اراک |
| بخش | دربند |
| دهستان | هندودر |
| نام محلی | قلعه‌نو |
| نام‌های دیگر | قلعه نو |
| نام‌های قدیمی | سبط حیقوق نبی |
| سال بنیاد | ۴۰۰ سال قبل از میلاد |
| ۳۳°۳۷′۵۲″ شمالی ۴۹°۱۷′۲۲″ شرقی / ۳۳٫۶۳۱۱۱°شمالی ۴۹٫۲۸۹۴۴°شرقی | |
| مردم | |
| جمعیت | ۱۴۸ نفر (سرشماری ۹۵) |
| رشد جمعیت | ۱۵٪- (سال ۱۳۵۵تا ۱۳۵۹) |
| تراکم جمعیت | ۰ نفر بر کیلومتر مربع |
| کد آماری | ۰۰۴۹۹۱ |
جغرافیا
موقعیت روستا در مرز استان‌های لرستان و مرکزی قرار گرفته‌است به طوریکه مرز بین این دو بخش در بخش کوهستانی، بروش آبریز تعیین می‌گردد. به این معنی که آب بارانی که از نوک کوه به سمت راست بریزد مربوط به سربند(اراک) و آبی که به سمت چپ بریزد مربوط به منطقه جاپلق(لرستان) می‌باشد. با فعالیت سد کمال صالح این روستا به‌طور کامل تخلیه شده‌است. در سنگ نبشته های مکشوف کهن این دیار آمده است سه صد بگذشت و نوادگان حبقّوق نبی از بلاد توی سیرکان [تویسرکان] به این کوی رخت بیانداختند و زندگی سر گرفتند . آورده اند که نوادگان پیامبر حبقوق [حیقوق نبی] کتاب آسمانی جد خود را با خود داشته اند و از هراس راهزنان و سارقان از روی اصل کتاب کتابتها کرده پس اصل کتاب را پنهان یا در محلی دفن نمودند . بر عقاید متواتره مردمان سلف این روستا که در کتاب جد خود حیقوق نبی آمده است گفته اند ... پس به انتظار پسر انسان که پاک از هر رجس و گناه است بمانید و بر دین جد او شتاب کنید ...الخ .
جمعیت و قوم‌شناسی
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۱۴۸ نفر (۴۵خانوار) بوده‌است.
| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۳۸۵ | ۲۲۶ | — |
| ۱۳۹۰ | ۱۷۴ | ۲۳٪− |
| ۱۳۹۵ | ۱۴۸ | ۱۴٫۹٪− |
بزرگترین خاندان روستای قلعه کریم بیگ را می‌توان صراحتاً قوم بیات و جهانگیرخان (جهانگیری) نام برد که بعد از زلزله سربند دربند شمیران طهران به این منطقه کوچ نمودند و تعدادی نیز به محله بیاتی‌ها در منطقه عودلاجان طهران هجرت کردند. در سالهای ۱۲۲۰ تا ۱۲۷۰ شمسی طایفه بیاتی از قلعه کریم بیگ به اراک رخت سفر بستند که اکنون بازماندگان آنان در اراک و تهران ساکن هستند
زبان ، گویش و مذهب
اساساً بیاتی‌ها تات می‌باشند ولی اکنون این زبان در میان این طایفه به فراموشی سپرده شده‌است.
مذهب
مردمان اين روستا از ابتدا یکتا پرست و بر دین جد خود حیقوق نبی بوده اند ولي بعدها بدليل همجواري با مسلمانان و طبق فرامین کتاب مقدس حیقوق نبی دين اسلام و مذهب اثني اشعري را برگزيدند .
پانویس
- ↑ «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.
منابع
کتاب استان شناسی مرکزي
تاريخ سربند اراك
رساله دهخدا
طايفه بياتي