فیلیپ چهارم، پادشاه فرانسه

وی از خاندان کاپتی‌ها و پسر فیلیپ سوم از همسرش ایزابل آراگونی بود.

پس از آن که فیلیپ چهارم بدون مشورت با پاپ، بر عواید کلیسا مالیات بست، بونیفاس هشتم که مدعی حاکمیت عمومی پاپ به عنوان جانشین مسیح بود، در پاسخ سال ۱۲۹۶ میلادی با صدور فرمانی تحت عنوان «کلریکوس لایکوس» روحانیون را از پرداخت هرگونه مالیات به هر شکلی به هر حاکم سکولار منع نمود. در تلافی، فیلیپ نیز خروج سکه از فرانسه را ممنوع کرد تا پاپ از عواید فرانسه محروم شود. بونیفاس سال ۱۳۰۲ میلادی با صدور فرمان پاپی دیگری تحت عنوان «اونام سنکتام»، «رستگاری هر انسان» را صرفاً منوط به «پایبندی به پاپ رم» دانست.

فیلیپ چهارم در پاسخ خواهان تشکیل شورایی جهت محاکمه بونیفاس هشتم به اتهام «بدعت‌گذاری، کفرگویی، قتل، لواط، جادوگری و عدم پایبندی به روزه» شد. اقدام پاپ به تکفیر فیلیپ، موجب ترغیب پادشاه فرانسه به توسل به زور علیه پاپ گردید. بدین ترتیب رو ۷ سپتامبر سال ۱۳۰۳ میلادی عوامل فیلیپ به کمک نیروهای ایتالیایی ضد پاپ، بونیفاس را در نزدیکی رم دستگیر کردند تا او را وادار به لغو حکم تکفیر و حضور در شورای مذکور نمایند. با این وجود، در پی تشنج به پا شده، بونیفاس سه روز بعد توسط مردم محلی آزاد شد اما در عرض یک ماه در اثر شوک وارد آمده درگذشت.

پس از مرگ بونیفاس، تحت نفوذ فیلیپ، فردی فرانسوی با عنوان کلمنت پنجم جانشین او شد.

فیلیپ به دلیل نیاز به پول برای جنگ با فلاندر و انگلیسی‌ها، چشم طمع به دارایی‌های شوالیه‌های معبد دوخت و استاد اعظم، ژاک دو موله از شوالیه‌های معبد را دستگیر کرد و پاپ را در فشار گذاشت تا آنها را سرکوب کند.

نبرد مهمیزهای زرین در نزدیکی کورتره که سپاهی در برگیرنده دوهزار و پانصد شهسوار و شوالیه و چهار هزار سرباز پیاده که برای سرکوبی شورش فلاندر گسیل شده بود به شکست انجامید و پادشاه را بسیار شرمنده کرد. این سرشکستگی سپاهی که در جنگ‌های صلیبی همراهی داشت می‌توانست به کافر خواندن شاه بینجامد، ولی فیلیپ از نفوذش بر پاپ کلمنت پنجم در این مورد سود برد. چندی پس از آن هم شوالیه‌ها را بازداشت و دچار دادگاه‌های مذهبی کرد. سرنوشت دارایی‌ها و اندوخته‌های شهسوارانی که در جنگ‌های صلیبی پیکار کردند نیز در هاله‌ای از ابهام است، گویا دسته‌ای از اینان در روزگار فیلیپ که می‌خواسته دارایی‌هایشان رابه دست بیاورد از دست وی گریخته و خود را به اسکاتلند رسانده‌اند. واپسین شهسوار نامی جنگ‌های صلیبی ژاک دوموله نام داشت که وی را در پاریس به چوبی بستند و به آتش کشیدند. تاریخ نگاران گفته‌اند که او در میان گدازه‌های آتش پاپ و فیلیپ چهارم را نفرین کرده و آنها را تا یک سال دیگر به پیش خداوند فراخوانده بود. گویا یک سال پس از آن نیز فیلیپ و پاپ کلمنت پنجم مردند. فیلیپ چهارم در هنگام شکار دچار حادثه شد و درگذشت. وی را در سن‌دنی به خاک سپردند. پس از وی لوئی دهم به پادشاهی رسید.