فلات تبت
فلات تَبَّت فلاتی گسترده و بلند در آسیای خاوری است که بیشتر جاهای خودگردان تبت و استان چینگهای در جمهوری مردمی چین و لداخ در کشمیر را دربر میگیرد. فلات تبت پهنهای در حدود ۱٬۰۰۰ تا ۲٬۵۰۰ کیلومتر را فراگرفتهاست و میانگین بلندی آن برابر ۴٬۵۰۰ متر میباشد. به آن در زبانزد «سقف جهان» میگویند، چرا که بلندترین و گستردهترین فلات در جهان است که پهنهای برابر ۲٫۵ میلیون کیلومتر مربع (کمابیش برابر ۴ بار اندازهٔ ایالت تگزاس آمریکا یا کشور فرانسه) دارد.
Tibetan Plateau | |
---|---|
青藏高原 (Qīng–Zàng Gāoyuán, Qinghai–Tibet Plateau) | |
ابعاد | |
طول | ۲٬۵۰۰ کیلومتر (۱٬۶۰۰ مایل) |
عرض | ۱٬۰۰۰ کیلومتر (۶۲۰ مایل) |
مساحت | ۲٬۵۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع (۹۷۰٬۰۰۰ مایل مربع) |
جغرافیا | |
موقعیت | China (Tibet, Qinghai, Western Sichuan, Northern Yunnan, Southern Xinjiang, Western Gansu) India (Ladakh, Lahaul & Spiti), Pakistan (Gilgit Baltistan) Nepal (Northern Nepal) Bhutan Tajikistan (Eastern Tajikistan) Kyrgyzstan (Southern Kyrgyzstan) |
جایگاه
فلات تبت را رشتهکوههای بلندی فراگرفتهاست. از شمال باختری به رشتهکوههای کولون (که آن را از حوضهٔ آبریز تاریم جدا میسازد) محدود میشود و از شمال با رشتهکوههای کیلیان که فلات را از بیابان گوبی جدا میسازد. در نزدیکی جنوب، فلات با درهٔ رود یارلونگ سانگپو که در بستر رشتهکوه هیمالیا جریان دارد و با صفحهٔ گستردهٔ جلگهٔ سند و گنگ برش خوردهاست. در خاور و جنوبیترین جا، فلات به گلوگاه جنگلی و جغرافیایی برآمدهٔ سرچشمههای کوهی رودهای سالوین، مِکنگ و یانگتزه در سیچوآن باختری و جنوب باختری چینگهای، راه میدهد. در باختر نیز پیچش رشتهکوههای ناهموار قرهقروم در شمال کشمیر در شمالغربی شبهقارهٔ هند را در بر میگیرد.