فرایند همفشار
در ترمودینامیک، فرآیند همفشار یا فرآیند ایزوباریک فرآیندی است، که در آن فشار سیستم ثابت می ماند:
در این مقاله از قرارداد علامت فیزیکی برای کار استفاده میشود. طبق این قرارداد، کار مثبت توسط سیستم انجام می شود. با استفاده از این قرارداد، طبق قانون اول ترمودینامیک:
در این فرمول
در روابط d نشان دهنده دیفرانسیل است، درحالیکه Δ به معنای تغییر در کل فرآیند است. از آنجا که فشار ثابت است:
با استفاده از قانون گازهای ایده آل، رابطهی زیر به دست میآید:
بهطوریکه
جایگزینی دو معادله آخر در اولین معادله، معادلههای زیر را تولید میکند:
که در آن
ظرفیت گرمایی ویژه
برای یافتن ظرفیت گرمایی مولی ویژه گاز درگیر، معادلات زیر برای هر گاز عمومی که از نظر کالری کامل باشد، اعمال می شود. خاصیت γ، شاخص آدیاباتیک یا نسبت ظرفیت گرمایی نامیده می شود. برخی از منابع منتشر شده ممکن است به جای γ از k استفاده کنند.
گرمای ویژه مولی فرآیند همحجم:
گرمای ویژه مولی همفشار:
مقادیر γ برای گازهای دواتمی مانند هوا و اجزای اصلی آن
تکاتمی:
دواتمی:
یک روند همفشار در نمودار P-V با یک خط افقی مستقیم نشان داده شده است. این خط حالات ترموستاتیک اولیه و نهایی را به هم متصل می کند. اگر فرآیند به سمت راست حرکت کند،فرآیند گسترش است. اگر فرآیند به سمت چپ حرکت کند، یک فرآیند فشرده سازی است.
قرارداد علامت برای کار
انگیزه علامت گزاری قراردادی مشخص، برای کمیت های ترمودینامیکی، از توسعه اولیه موتورهای حرارتی ناشی می شود. هنگام طراحی موتور حرارتی، هدف این است، که سیستم کار تولید کند. منبع انرژی در یک موتور حرارتی، یک ورودی گرم است.
- در یک فرآیند ترمودینامیکی فشردهسازی، که حجم کاهش مییابد (حجم ابتداییحجم نهایی)، پساست. یعنی در هنگام فشرده سازی گاز در فشار ثابت، گاز کار منفی انجام میدهد، به عبارت دیگر محیط کار مثبت انجام میدهد.
- اگر در حین انجام فرآیند حجم گاز منبسط شود ( حجم ابتداییحجم نهایی)، پس. یعنی در حین منبسط شدن گاز در فشار ثابت، گاز کار مثبت انجام می دهد، یا به طور معادل، محیط کار منفی انجام می دهد. به عبارتی، گاز کار مثبتی بر روی محیط انجام می دهد.
- اگر در فشار ثابت به سیستم گرما دهیم، () در طی انبساط ( گرما دادن به گاز) گرمای مثبت به گاز اضافه می شود یا به طور معادل، محیط گرمای منفی دریافت می کند.
- اگر سیستم در فشار ثابت گرما از دست بدهد، () یعنی در حین فشرده سازی (خنک کردن گاز) گرمای منفی به گاز اضافه می شود یا به طور معادل، محیط گرمای مثبت دریافت می کند. به عبارتی، محیط گرمای مثبت را از گاز دریافت می کند.
تعریف آنتالپی
یک فرآیند همحجم با معادله
کمیت
آنتالپی و ظرفیت گرمایی ویژه حجمی، کمیتهای ریاضی بسیار مفیدی هستند، زیرا هنگام تجزیه و تحلیل یک فرآیند در یک سیستم باز، هنگامی که فشار سیال ثابت است، وضعیت کار صفری، اتفاق می افتد. در یک سیستم باز، آنتالپی مقداری است که استفاده از آن برای پیگیری محتوای انرژی مایع مفید است.
نمونه هایی از فرآیندهای همفشار
انبساط برگشتپذیر یک گاز ایدهآل میتواند به عنوان نمونهای از فرآیند همفشار در نظر گرفته شود. هنگامی که انبساط گاز کار / گاز اطراف در فشارهای مختلف انجام میشود، نحوه تبدیل گرما به کار مورد توجه خاصی قرار میگیرد.
در مثال فرآیند اول، یک محفظه استوانهای با مساحت
برای یک گاز دواتمی کامل، ظرفیت گرمایی ویژه مولی در فشار ثابت
گرمای
میزان افزایش انرژی داخلی:
پس
سپس به روابط زیر میرسیم:
در اینجا، کار با گسترش علیه محیط اطراف کاملاً مصرف می شود. از کل گرمای اعمال شده (
نمونه فرآیند دوم مشابه نمونه اول است، با این تفاوت که پیستون بدون جرم با یک پیستون با جرم
از آنجا که آنتالپی و انرژی داخلی مستقل از فشار هستند:
مانند مثال اول، حدود
بنابراین، نیمی از کار توده پیستون را بلند میکند (کار جاذبه یا کار اعمال شده) ، در حالی که نیمی دیگر محیط را گسترش میدهد.
نتایج این دو نمونه فرآیند تفاوت بین کسری از گرما را، که به کار قابل استفاده تبدیل می شود (
دیدگاه چگالی متغیر
مقدار جرم (
که در آن
علم اشتقاق لغات
صفت "همفشار(isobaric)" از کلمات یونانی ἴσος'' ('' isos '') به معنای "برابر" و βάρος (''baros'') به معنی "وزن" گرفته شده است.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ First Law of Thermodynamics". www.grc.nasa.gov. Retrieved 19 October 2017"
- ↑ .Eyland, Peter. "Lecture 9 (Equipartition Theory)". www.insula.com.au
- ↑ Gaskell, David R., 1940- (2008). Introduction to the thermodynamics of materials (5th ed.). New York: Taylor & Francis. p. 32. ISBN 978-1-59169-043-6. OCLC 191024055
- ↑ Heat Capacity of Ideal Gases. ccrma.stanford.edu. Retrieved 2018-10-05
- ↑ DeVoe, Howard. (2001). Thermodynamics and chemistry. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall. P. 58. ISBN 0-02-328741-1. OCLC 45172758.
- ↑ Olver, Peter J. (1999). Classical invariant theory. Cambridge, UK: Cambridge University Press. P. 217. ISBN 978-1-107-36236-9. OCLC 831669750.