شهرستان اسلامشهر
شهرستان اسلامشهر یکی از شهرستان‌های استان تهران است. مرکز این شهرستان، شهر اسلامشهر است. این شهرستان از شرق و جنوب به ری از غرب به شهرستان بهارستان و از شمال غرب به شهریار محدود است. این شهرستان در سال ۱۳۹۵، ۵۴۸٬۶۲۰ نفر جمعیت داشته که از این تعداد ۲۷۹٬۲۸۲ نفر آن مرد و ۲۶۹٬۳۳۸ نفر آن زن بوده است.
| شهرستان اسلامشهر | |
|---|---|
شهرستان اسلامشهر | |
| اطلاعات کلی | |
| کشور |  ایران |
| استان | تهران |
| سال تأسیس | ۱۳۷۳ |
| نام‌های پیشین | قاسم‌آباد شاهی |
| اداره | |
| فرماندار | مسعود مرسلپور |
| مردم | |
| جمعیت | ۵۴۸٬۶۲۰ تن =(سال ۱۳۹۵) ۴۵۸٬۶۸۸(سال ۱۳۹۰) |
| رشد جمعیت | ۳۸٫۴۹۶ (در فاصله ۵ سال) |
| جغرافیای طبیعی | |
| مساحت | ۱۹۵ کیلومتر مربع کیلومتر مربع |
| داده‌های دیگر | |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۲۱ |
| وبگاه | فرمانداری اسلامشهر |
تاریخچه
اسلامشهر در گذشته یکی از روستاهای شهرری بوده‌است روستایی به نام قاسم‌آباد شاهی بوده‌است. یکی از روستاهای اسلامشهر، فیروز بهرام است که بنای آن را به فیروز ساسانی نسبت داده‌اند. اسلامشهر در دوران قاجار منزلگاه اردوی همایونی بوده و به نام قاسم‌آباد خالصه نیز خوانده می‌شده است. وجود بقایای پایه‌های پل بر روی رودخانه حصارک پایین و تپه‌های واقع در مجاورت یا نزدیکی آن و آثار مدفون در آن‌ها، دلالت بر وجود دوره‌های تاریخی مختلف داشته و حاکی از اهمیت این منطقه‌است.
از محوطه‌های باستانی این شهرستان که هم دوره با محوطه‌های باستانی چشمه علی شهر ری؛ مرتضی گرد و تپه سیلک کاشان هستند، می توان به تپه مافین آباد و تپه نظام آباد اشاره کرد که با دارا بودن هفت هزار سال پیشینه تاریخی و فرهنگی از شهرت زیادی در مجامع علمی برخوردار بوده و از شاخص‌های تمدن پیش از اسلام در جهان شناخته می‌شوند. همچنین تپه‌های باستانی پراکنده در سطح منطقه را می‌توان با محوطه‌های تاریخی مجاور آن در دشت بزرگ ری مقایسه کرد.
از این شهرستان تاکنون ۱۲ اثر تاریخی و باستانی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این منطقه به دلیل مرغوبیت و حاصلخیزی زمین‌های مستعد کشاورزی، وجود رودخانه‌های پرآب، رشته قنات‌های جاری و نزدیکی به تهران از دیرباز مورد توجه بوده‌است. محوطه باستانی مافین آباد اسلامشهر که به دلیل حفاری‌های غیرمجاز آسیب دیده، دارای کهن‌ترین دوره تاریخی است که دیرینگی آن به هزاره پنجم پیش از میلاد می‌رسد.
ایجاد کارخانه‌های بزرگ و قدیمی در اطراف محور جاده قدیم ساوه همچون کیان تایر، ایران خودرو دیزل، میهن، قایق سازی و غیره، موجب جذب مهاجران جویای کار و اسکان آن‌ها در این منطقه شهری در پیش و پس از انقلاب ایران بوده‌است. نبود برنامه‌ریزی کلان در ارتباط با این میزان از مهاجرت از طرفی موجب افزایش تراکم جمعیتی و ساختمانی شده و از سویی این شهرستان را به لحاظ سیاسی و جمعیتی و اجتماعی در جایگاه ویژه‌ای در نزدیکی کلانشهر تهران قرار داده‌است.
یکی از ویژگی‌های تاریخی این شهرستان اختلاط فرهنگی و دینی است؛ از مهم‌ترین مستندات این گفته، وجود قبرستان ارامنه در کمربندی این شهر بوده که قدمتی چند ده ساله داشته و امروزه نیز مراجعین فراوانی دارد. از شمال و جنوب و شرق و غرب کشور، از همه فرهنگ‌ها، گروه‌هایی در این شهرستان سکنی دارند.
مردم شناسی
بیشینه مردم اسلامشهر را 95 درصدترکها تشکیل میدهند.5 درصدگیلک‌ها و کردهاو لرها و مازنی ها نیز از دیگر اقوام تشکیل دهنده جمعیت این شهرستان هستند.
موقعیت جغرافیایی
شهرستان اسلامشهر یکی از شهرهای استان تهران، در جنوب غربی شهر تهران بر سر راه ارتباطی جاده ساوه قرار گرفته و از طریق بزرگراه‌های قدیم و جدید تهران-ساوه و همچنین راه آن تهران به جنوب کشور و سایر استان‌های همجوار ارتباط دارد. فاصله آن تا مرکز شهر تهران حدود ۱۵ کیلومتر است. اسلامشهر در سال ۱۳۷۳ از سوی وزارت کشور به عنوان یکی از شهرستان‌های تابعه استان تهران اعلام شد.
وسعت شهرستان در حدود ۱۹۵ کیلومتر مربع است و دارای ۳ بخش، ۴ دهستان و ۲۷ روستا است. این شهرستان در منطقه دشت آبرفتی جنوب غربی تهران واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا در حدود ۱۳۰۰ یا ۱۲۵۰ متر است. شهرستان، قطارشهری در حال احداث دارد.
تقسیمات کشوری
تقسیمات کشوری این شهرستان، باتوجه به نتایج آمارگیری سرشماری سال ۱۳۸۵ کل کشور آمده‌است، بر حسب بخش، شهر، دهستان و روستا به شرح زیر است:
مناطق
اسلامشهر از ۶ منطقه تشکیل شده که مناطق ۱ و ۲ مرکزی و منطقه ۳ آن شهرک واوان، منطقه ۴ شاطره، منطقه ۵ قسمت‌هایی از احمد آباد مستوفی (خارج از محدوده بخشداری احمد آباد مستوفی)، منطقه ۶ شهرک میان اباد و شهرک امام خمینی است.
بخش‌ها
شهرها
- شهر اسلامشهر
- شهر چهاردانگه
- شهر احمدآباد مستوفی
دهستان‌ها
- دهستان بهرام آباد
- دهستان چیچکلو
- دهستان ده عباس
- دهستان فیروزبهرام
شهرک‌ها
- شهرک قائمیه
- شهرک سعیدیه
- شهرک محمدیه
- شهرک مهدیه
- شهرک نواب صفوی
- شهرک باغ نرده (ایرانشهر)
- شهرک واوان
- شهرک امام خمینی
- شهرک گلها
- شهرک شیرودی
- شهرک موسی آباد
- شهرک انبیاء
- شهرک جانبازان
- شهرک الهیه
- شهرک توحید
- شهرک باغ فیض
- شهرک امام حسین
- شهرک صادقیه
- شهرک مصطفی خمینی
- شهرک آزادگان
- شهرک طالقانی
- شهرک ضیاءآباد
- شهرک احمدیه
روستاها
|
|
اماکن تاریخی
امامزاده‌ها
- امامزاده ابراهیم
- امامزاده اسماعیل (چیچکلو)
- امامزاده سید رضا (علی‌آباد قاجار)
- امامزاده عباس
- امامزاده عقیل
- امامزاده ابوطالب (فیروز بهرام)
- امامزاده ذکریا (ایرین)
- امامزاده طاهر
- امامزاده عیسی (واوان)
- امامزاده محمد (ایرین)
افراد مشهور و معروف
- مرحوم حاج جلال شریف زاده: بانی احداث غسالخانه و آرامستان دارالسلام
- برادران پایداری: مالک کارخانجات لبنیات میهن، دومینو و پاندا
- مصطفی نکولعل آزاد: رییس اسبق تربیت بدنی اسلامشهر و بنیانگذار ورزش قهرمانی در شهرستان اسلامشهر و عضو سابق شورای شهر
- حمزه زرینی، محمد محمد کاظم، محمدطاهر وادی، آرش کشاورزی، فرهاد نظری افشار، ولی نور محمدی: بازیکنان تیم ملی والیبال
- سجاد گنج زاده: عضو تیم ملی کاراته
- سجاد برزی: عضو سابق تیم ملی کشتی و عنواندار المپیک
- محمد رضا خانزاده: بازیکن تراکتور سازی و تیم ملی
- حامد نادری و محمد بوجاریان: بازیکنان تیم ملی پینگ پنگ
- پرویز برومند :دروازه بان سابق تیم ملی فوتبال وباشگاه استقلال تهران
- بهنام مهدیزاده: قهرمانی جهان کشتی فرنگی (هند)
- دکتر عمران احمدی درویشوند: مدال نقره المپیاد جهانی دانش آموزی در رشته ریاضی _ سال 1372
جستارهای وابسته
نگارخانه
حمزه زرینی (والیبالیست اسلامشهری)
منابع
- ↑ فرمانداری اسلامشهر. «فرماندار اسلامشهر». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۲۱.
- ↑ آمار. «جمعیت اسلامشهر در سال 85». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۲.
- ↑ آمار. «جمعیت اسلامشهر در سال 90». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ سپتامبر ۲۰۱۴.
- ↑ «مرکز آمار ایران».
- ↑ معرفی جاذبه‌های گرشگری، تاریخی، طبیعی و صنایع دستی استان تهران. ناشر:اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گرشگری استان تهران بهار ۱۳۹۱
- ↑ شهرداری اسلامشهر. «پیشینه تاریخی اسلامشهر». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ مه ۲۰۱۵.
- ↑ «اسلامشهر در یک نگاه». فرمانداری اسلامشهر.
- ↑ شهرداری اسلامشهر. «موقعیت جغرافیایی و طبیعی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ مه ۲۰۱۵.
- ↑ خبرگزاری مهر. «مترو اسلامشهر در ایستگاه تخصیص اعتبار/ رؤیاها بر ریل واقعیت قرار گرفت».
- ↑ فرمانداری اسلامشهر. «موقعیت اجتماعی - سیاسی و تقسیمات کشوری». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ مه ۲۰۱۵.
- ↑ سازمان اوقاف و امور خیریه. «امامزادگان استان تهران». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ مه ۲۰۱۵.
- ↑ امامزادگان. «آستان مقدس امامزاده ابراهیم (علیه السلام) ـ نظام آباد». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ مارس ۲۰۱۹.
- ↑ امامزادگان. «آستان مقدس امامزاده اسماعیل (علیه السلام) ـ چیچکلو». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ امامزادگان. «آستان مقدس امامزاده سیدرضا (علیه السلام) ـ علی‌آباد قاجار». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ آوریل ۲۰۱۹.
- ↑ امامزادگان. «آستان مقدس امامزاده عباس (علیه السلام) ـ چهاردانگه». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ مارس ۲۰۱۹.
- ↑ امامزادگان. «آستان مقدس امامزاده عقیل (علیه السلام) ـ اسلامشهر». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ فوریه ۲۰۱۹.
- ↑ امامزادگان. «آستان مقدس امامزاده جعفر ابوطالب (علیه السلام) ـ فیروزبهرام». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ امامزادگان. «آستان مقدس امامزاده زکریا (علیه السلام) ـ ایرین». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ امامزادگان. «آستان مقدس امامزاده طاهر زاهد (علیه السلام) ـ چهاردانگه». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶.
- ↑ امامزادگان. «آستان مقدس امامزاده عیسی (علیه السلام) ـ شهرک واوان». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ امامزادگان. «آستان مقدس امامزاده محمد (علیه السلام) ـ ایرین». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۷.