شاخص شرایط روسازی

شاخص شرایط روسازی (به انگلیسی: Pavement Condition Index) یا PCI شاخصی عددی برای اندازه‌گیری سلامت روسازی است. این شاخص عددی بین ٠ و ١٠٠ است، که ٠ نمایانگر راه با کیفیت بسیار پایین و ١٠٠ نشان‌دهنده روسازی بدون نقص است. شاخص PCI دربردارنده ترک‌ها و بقیه معایب روسازی است، بنابراین محاسبه آن نیازمند جمع‌آوری داده درباره انواع ترک‌های روسازی، شدت و اندازه‌ی آنهاست. این شاخص در بسیاری کشورهای دنیا برای اندازه‌گیری سلامت راه‌های بتنی و آسفالتی به کار گرفته می‌شود. شاخص شرایط روسازی نخستین بار توسط ارتش امریکا معرفی شد، اما فرایند محاسبه آن امروزه توسط ای‌اس‌تی‌ام بین‌الملل استانداردسازی شده است.

ترک‌های سوسماری از ترک‌های رایج در روسازی هستند که در محاسبه شاخص شرایط روسازی هم استفاده می‌شوند.

استاندارد ای‌اس‌تی‌ام شرایط راه را بنابر مقدار PCI مطابق جدول زیر به هفت دسته تقسیم می‌کند، اما در عمل مقادیر زیر ٤٠ نشانگر تقریبا غیرقابل استفاده بودن روسازی است.


مقادیر PCI	شرایط روسازی
٨٥-١٠٠	خوب
٧٠-٨٥	رضایت‌بخش
٥٥-٧٠	قابل قبول
٤٠-٥٥	بد
٢٥-٤٠	بسیار بد
١٠-٢٥	خطرناک
٠-١٠	گسیخته

خرابی‌های راه

شاخص شرایط روسازی با جمع‌آوری داده درباره خرابی‌های مختلف راه محاسبه می‌شود. برخی از این خرابی‌ها عبارتند از:

روزدگی قیر
ترک خوردگی سوسماری
ترک‌خوردگی طولی
ترک‌خوردگی عرضی
شیارافتادگی
ترک‌خوردگی کناری
چاله
هوازدگی
تورم
سنگدانه سابیده
دست‌انداز
فروافتادگی شانه
ترک بلوکی
وصله شدگی

ارتباط با دیگر شاخص‌ها

شاخص شرایط روسازی تنها سنجه مورد استفاده در سنجش عملکرد راه نیست. سنجه‌های دیگری مثل شاخص سرویس‌دهی کنونی و شاخص بین‌المللی ناهمواری هم به وفور استفاده می‌شوند. اما PCI با دیگر شاخص‌های دیگر عملکرد روسازی همبستگی دارد. برای نمونه به طور کلی شاخص بین‌المللی ناهمواری رابطه معکوسی با PCI دارد. یک جاده تازه‌ساخت صاف با مقادیر IRI پایین معمولاً PCI بیشتری دارد. با این وجود، این رابطه همیشه برقرار نیست و جاده ای که دارای IRI پایین است می تواند PCI پایینی نیز داشته باشد و بالعکس. بنابراین، جمع‌آوری داده درباره یکی از این شاخص های عملکرد برای توصیف جامع وضعیت جاده لزوماً کافی نیست.

منابع

↑ "Piryonesi, S. M., & El-Diraby, T. (2018). Using Data Analytics for Cost-Effective Prediction of Road Conditions: Case of The Pavement Condition Index, No. FHWA-HRT-18-065. United States. Federal Highway Administration. Office of Research, Development, and Technology". Archived from the original on 2 February 2019.
↑ «Tris Online: Development Of A Pavement Condition Index For Roads And Streets». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ آوریل ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ آوریل ۲۰۱۹.
↑ "Piryonesi, S. M. and El-Diraby, T. E. (2020). " Data Analytics in Asset Management: Cost-Effective Prediction of the Pavement Condition Index," Journal of Infrastructure Systems, 26(1), doi: 10.1061/(ASCE)IS.1943-555X.0000512".
↑ «Piryonesi, S. M. (2019). The Application of Data Analytics to Asset Management: Deterioration and Climate Change Adaptation in Ontario Roads (Doctoral dissertation)».
↑ Way, N.C., Beach, P., and Materials, P. 2015. ASTM D 6433–07: Standard Practice for Roads and Parking Lots Pavement Condition Index Surveys. West Conshohocken, PA. doi:10.1520/D7944-15.2.
↑ Piryonesi, S. Madeh; El-Diraby, Tamer E. (2020-09-11). "Examining the Relationship Between Two Road Performance Indicators: Pavement Condition Index and International Roughness Index". Transportation Geotechnics (به انگلیسی): 100441. doi:10.1016/j.trgeo.2020.100441 – via Elsevier Science Direct.
↑ Bryce, J.; Boadi, R.; Groeger, J. (2019). "Relating Pavement Condition Index and Present Serviceability Rating for Asphalt-Surfaced Pavements". Transportation Research Record: Journal of the Transportation Research Board. 2673 (3): 308–312. doi:10.1177/0361198119833671.

[:0-1] "Piryonesi, S. M., & El-Diraby, T. (2018). Using Data Analytics for Cost-Effective Prediction of Road Conditions: Case of The Pavement Condition Index, No. FHWA-HRT-18-065. United States. Federal Highway Administration. Office of Research, Development, and Technology". Archived from the original on 2 February 2019.

[2] «Tris Online: Development Of A Pavement Condition Index For Roads And Streets». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ آوریل ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ آوریل ۲۰۱۹.

[:1-3] "Piryonesi, S. M. and El-Diraby, T. E. (2020). " Data Analytics in Asset Management: Cost-Effective Prediction of the Pavement Condition Index," Journal of Infrastructure Systems, 26(1), doi: 10.1061/(ASCE)IS.1943-555X.0000512".

[4] «Piryonesi, S. M. (2019). The Application of Data Analytics to Asset Management: Deterioration and Climate Change Adaptation in Ontario Roads (Doctoral dissertation)».

[5] Way, N.C., Beach, P., and Materials, P. 2015. ASTM D 6433–07: Standard Practice for Roads and Parking Lots Pavement Condition Index Surveys. West Conshohocken, PA. doi:10.1520/D7944-15.2.

[:02-6] Piryonesi, S. Madeh; El-Diraby, Tamer E. (2020-09-11). "Examining the Relationship Between Two Road Performance Indicators: Pavement Condition Index and International Roughness Index". Transportation Geotechnics (به انگلیسی): 100441. doi:10.1016/j.trgeo.2020.100441 – via Elsevier Science Direct.

[7] Bryce, J.; Boadi, R.; Groeger, J. (2019). "Relating Pavement Condition Index and Present Serviceability Rating for Asphalt-Surfaced Pavements". Transportation Research Record: Journal of the Transportation Research Board. 2673 (3): 308–312. doi:10.1177/0361198119833671.