سکستان (استان ساسانی)
سکستان (که به صورت، سیستان، سجستان هم نوشتهاند) یکی از استانهای ساسانیان در دوران باستان متأخر بود که در کوست نیمروز قرار داشت. که امروزه بخشی از آن در ایران (سیستان و بلوچستان) و بخش دیگر در افغانستان و بلوچستان پاکستان است. این استان در غرب با کرمان، در شمال غرب با اسپهان، در شمال شرق با کوشانشهر و در جنوب شرق با توران هممرز بود. فرماندار این استان را مرزبان مینامیدند، و اعضای خاندان شاهی در آنجا را «سکانشاه» میگفتند. سکستان (سکوهستان، سکوستان یا سکهستان) به مردمانی گفته میشد که در نزدیکی سه کوهه کنونی میزیستند.
سکستان سیستان | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
استان ساسانیان | |||||||
حوالی ۲۴۰–۶۵۰٫۱ | |||||||
مرکز | زرنگ | ||||||
تاریخچه | |||||||
دوران تاریخی | دوران باستان متأخر | ||||||
• تأسیس | حوالی ۲۴۰ | ||||||
• خلفای راشدین آن را به قلمرو خود ملحق کردند | ۶۵۰٫۱ | ||||||
| |||||||
امروزه بخشی از | ایران پاکستان افغانستان |
ریشهشناسی
واژه «سکستان» به معنی «سرزمین مردم سکا» است، که گروهی از اسکیتها بودند که از قرن سوم پیش از میلاد تا یکم میلادی به فلات ایران و هند مهاجرت کردند و پادشاهی را بنیان نهادند که با نام پادشاهی هندوسکایی شناخته میشود. در دوران هخامنشیان، سکستان با نام زرنگ شناخته میشود و جمعیت آن را ایرانیانی تشکیل میدادند که به آنها «زرنگیان» میگفتند.
تاریخ
سیستان، بعد از ناپدید شدن سکاها، جزئی از شاهنشاهی ساسانیان شد. در زمان شاپور یکم، این منطقه، با نام کاملش، سَکِستان، و هند، تا کنارههای دریا، استان (به فارسی میانه: شَهر) شاهنشاهی بود و گاهی به فرزند شاهنشاه واگذار میشد. در یکچهارم (کوست) شرقی، این استان، اداره هر دو منطقه Zranka/Dragiana و Haraxwat/Arachosia را به پایتخت اداری خود در Zarangas دربرداشت. آتشکده ایالتی زرتشتیان، طبق معمول، وجود داشت و در آنجا پابرجا بود. هنگامی که پای اعراب در قرن اول هجری / هفتم میلادی بدانجا رسید، مهاجمان با موبد موبدان و رئیس هیربد مواجه شدند. آتشکده کرکویه بعد حمله اعراب دستنخورده باقی ماند. با این حال، در گزارشهای تاریخی، وجود کلیسای نسطوری با اسقف آن، مکتوب شدهاست.
فرمانداران
- نرسه (تا ۲۷۱)
- هرمز سکستانی (۲۷۱–۲۸۳)
- بهرام سوم (۲۸۳–۲۹۳)
- شاپور سکانشاه (قرن چهارم)
- هرمز سوم (؟ -۴۵۷)
- یک بزرگ زاده ناشناس از خاندان کارن (میانه قرن پنجم)
- بختیار سکستانی
- اپرویز سکستانی (؟ -۶۵۰/۱)
- خاندان سورن
پانویس
منابع
- Sakastan. (2015, December 25). In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 04:37, December 26, 2015, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Sakastan&oldid=696789182
- BOSWORTH, C.E (1997). "SlSTAN". THE ENCYCLOPAEDIA OF ISLAM (به انگلیسی). Vol. ۹ (2nd ed.). p. ۶۸۱–۶۸۵.