سمفونی شماره ۹ (دورژاک)

سمفونی از دنیای نو که چهار موومان دارد، از شناخته‌شده‌ترین ساخته‌های دورژاک و از محبوب‌ترین آثار سمفونیک موسیقی غربی است. سمفونی با تأثیر از رقص‌ها و ترانه‌های سیاهان و سرخ‌پوستان تصنیف شده‌است، در این اثر هر چند نشانه‌هایی از بهره‌مندی آهنگساز از تِم‌های بومی آمریکایی را مشاهده می‌کنیم، اما سبک و بیان اثر در کلّیتِ خود، روح اسلاوی دارد و شاید به دلیل همین ویژگی و ترکیب موزون و استادانه بوده‌است که نخستین اجرای آن با تحسین منتقدان و مردم روبه‌رو شد.

۱) آداجو، ۴/۸ - آلِگرو مولتو، ۲/۴، می مینور

۲) لارگو، ۴/۴، ر بمل ماژور و بعد دو دیز مینور

۳) اسکرتزو: مولتو ویواچه، پوکو سوسْتِنُتو، ۳/۴ می مینور

۴) آلِگرو کُن فواکو، ۴/۴، می مینور، در انتها می ماژور

موومان اول سمفونی دنیای نو، دارای مقدمه و زمینهٔ موسیقایی (تِم) کوتاهی است، با لحنی رمانتیک که در سرتاسر سمفونی با رنگ‌آمیزی و ارکستراسیون گوناگون تکرار می‌شود. موومان دوم با نوایی ملایم و شاعرانه انعکاس یکی از آوازهای روحانی بومیان آمریکایی است که به‌تدریج به ملودی دیگری می‌پیوندد، و ترانهٔ مشهور و عامیانهٔ سیاهان آمریکایی به نام «دلیجان زیبا، آهسته برو» را به یاد می‌آورَد. موومان سوم، یک اسکرتسوی سرشار از شادی و سرور است، آهنگی بر گرفته از سرزمین مادریِ آهنگ‌ساز که بیانگر رقص و پایکوبی روستایی است. موومان چهارم نیز یک فینال پرقدرت است که سمفونی را در اوج شادمانی و خروش به پایان می‌رسانَد.

این سمفونی برای ارکستری نوشته شده که حداقل دارای سازهای زیر است:

• دو فلوت (یکی با فلوت پیکولو دوبله شود)
• دو اُبوا (یکی با کُر آنگله دوبله شود)
• دو کلارینت لا
• دو فاگوت (باسون)
• چهار کُر (هورن): می، دو، فا
• دو ترومپت می، دو، می بمل
• دو ترومبون تنور
• ترومبون باس
• توبا (تنها در موومان دوم)
• تیمپانی
• مثلث (تنها در موومان سوم)
• سنج (تنها در موومان چهارم)
• سازهای زهی

نیل آرمسترانگ، فضانورد آمریکایی، در طی سفرش به ماه در مأموریت آپولو ۱۱ در سال ۱۹۶۹ میلادی، یک نسخه از این سمفونی را با خود برد.