سری (موسیقی)

سُری نام علامتی است در موسیقی سنتی ایران که با گذاشته‌شدن قبل از هر نت، آن را به اندازهٔ ربع پرده یا در معنی دقیق‌تر کمتر از نیم‌پرده زیر می‌کند. این علامت از ابداعات علی‌نقی وزیری هنگام ارائهٔ سبک اروپایی برای نت‌نویسی موسیقی ایرانی است.

میزان ارزش ریاضی این نشان با نصف نشان دیز برابری می‌کند.

نام این علامت از طریق اعمال ریاضی روی مقدار عددی حروف تشکیل دهندهٔ نام «علی نقی» براساس ترتیب ابجد حاصل شده‌است. به این گونه که عدد حروف را با هم جمع کرده و حاصل را به صورت مجموع چند عدد دیگر نمایش می‌دهند:

ع = ۷۰، ل= ۳۰، ی= ۱۰، ن= ۵۰، ق= ۱۰۰، ی= ۱۰

مجموع این اعداد برابر با ۲۷۰ است و علی‌نقی وزیری این عدد را یکبار به عنوان جمع اعداد ۶۰، ۲۰۰ و ۱۰ در نظر گرفته‌است و با تبدیل دوباره از عدد به حرف متناظر آن، کلمهٔ «سری» را حصل کرده‌است.

نمایش نویسه این نماد موسیقی همراه با کدگذاری کُرُن (کدگذاری شده با شماره U+1D1E9 و U+1D1EA) که در موسیقی کلاسیک ایرانی برای ربع پرده کاربرد دارند، به استاندارد یونی‌کُد در نسخه ۱۴.۰.۰ اضافه شده است.

جستارهای وابسته

پیوند به بیرون

نماد سری در فونت استاندارد موسیقی (SMuFL) بایگانی‌شده در ۱۰ ژانویه ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine

منابع

↑ RoozbehPournader (WhatsApp) (April 23, 2020). "Proposal to encode two accidentals for Iranian classical music" (PDF). https://www.unicode.org/. ProposaltoencodetwoaccidentalsforIranianclassical music.
↑ The Unicode Standard / the Unicode Consortium (September 2021). "The Unicode® Standard Version 14.0 – Core Specification" (PDF). https://www.unicode.org/. The Unicode® Standard
↑ The Unicode Standard / the Unicode Consortium (2021). "Musical Symbols - Range: 1D100–1D1FF" (PDF). https://www.unicode.org/. This file contains an excerpt from the character code tables and list of character names for The Unicode Standard, Version 14.0

هرمز فرهت (پاییز ۱۳۸۸)، «فصل اول و دوم»، دستگاه در موسیقی ایرانی (The Dastgah concept in Persian music)، ترجمهٔ مهدی پورمحمد، تهران: انتشارات پارت، ص. صفحه‌های ۱۷ و ۲۳، شابک ۹۶۴-۵۶۶۴-۲۳-۳
مصطفی کمال پورتراب و دیگران (۱۳۸۸)، مبانی نظری موسیقی ایرانی، به کوشش ساسان فاطمی، محمد افتخاری.، تهران: موسسه فرهنگی-هنری ماهور، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۸۷۷۲-۲۲-۷

[1] RoozbehPournader (WhatsApp) (April 23, 2020). "Proposal to encode two accidentals for Iranian classical music" (PDF). https://www.unicode.org/. ProposaltoencodetwoaccidentalsforIranianclassical music.

[2] The Unicode Standard / the Unicode Consortium (September 2021). "The Unicode® Standard Version 14.0 – Core Specification" (PDF). https://www.unicode.org/. The Unicode® Standard

[3] The Unicode Standard / the Unicode Consortium (2021). "Musical Symbols - Range: 1D100–1D1FF" (PDF). https://www.unicode.org/. This file contains an excerpt from the character code tables and list of character names for The Unicode Standard, Version 14.0