کاگ‌ب
کا گِ بِ (به روسی: КГБ) مخفف نام سرویس اطلاعات و امنیت اتحاد جماهیر شوروی سابق است. نام کامل آن کمیته امنیت دولتی (به روسی: Комитет государственной безопасности) بوده‌است.
شمشیر و سپر، نشان کاگ‌ب | |
| نام پیشین | NKVD |
|---|---|
| بنیان‌گذاری | ۱۹۵۱ |
| انحلال | ۱۹۹۱ |
| گونه | سرویس اطلاعاتی و امنیتی |
| هدف | جاسوسی از بلوک غرب (کاپیتالیسم) و حفظ منافع اتحاد جماهیر شوروی از طریق بدست آوردن اطلاعات و سرکوب مخالفان دولت شوروی |
| ستاد | میدان لوبیانکا، مسکو، شوروی |
محدودهٔ فعالیت | جهانی |
نام پیشین | NKVD |
کاگ‌ب در سال ۱۹۵۳ از ادغام وزارت امنیت دولتی و وزارت امور داخلی پس از مرگ ژوزف استالین رهبر وقت رژیم شوروی تشکیل شد.
کاگ‌ب یک نام کلی برای فعالیت‌های سرویس اطلاعات شوروی سابق، پلیس مخفی آن کشور و سازمان اطلاعاتی شوروی بود که با پیوستن «ن ک و د» سازمان اطلاعات داخلی شوروی به «م و د» سازمان اطلاعات وزارت کشور شوروی به سال ۱۹۵۴ تأسیس شد و در فاصله سال‌های ۱۹۵۴ تا ۱۹۹۱ (زمان سقوط شوروی) فعالیت داشت.
فعالیت سازمان کاگ‌ب تنها به جاسوسی از غرب خلاصه نمی‌شد و این سازمان در داخل کشور به بازداشت و سرکوب مخالفان دولت شوروی می‌پرداخت. منابع شوروی سابق ادعا می‌کردند کاگ‌ب در تمامی عملیات‌ها مستقل بوده و هیچ نهادی در شوروی به اندازه این سازمان از قدرت برخوردار نبوده‌است. عمده درگیری‌های کاگ‌ب در سراسر جهان، با سازمان سیا بوده‌است.
به دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، کاگ‌ب جای خود را به اف‌اس‌بی (سرویس ضد جاسوسی روسیه) داد. صاحب نظران عقیده دارند که این تغییر، تنها در نام این سرویس است و کاگ‌ب با نامی دیگر، همچنان به فعالیت‌های پشت پرده خود در سطح جهانی ادامه می‌دهد.
ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور فعلی روسیه از افسران میان‌رده پیشین کاگ‌ب بوده‌است.
نگارخانه
ساختمان مرکزی کاگ‌ب در ضلع شرقی میدان لوبیانکا واقع‌شده بود.
منابع
- ↑ نگاهی به سرویس مخفی روسیه
- ↑ آلباتس، یوگنیا. کا.گ.ب . دولتی در دولت. ترجمه مهدی پرتوی. تهران. نشر ققنوس. چاپ سوم. ۱۴۰۰. ص ۱۱.
- ↑ در جستجوی مکانی برای مجسمه بنیان‌گذار «کاگ‌ب» در قلب مسکو، رادیو فردا