سرآب نیلوفر
سرآب نیلوفر دریاچهٔ کوچکی است که در حدود ۲۰ کیلومتری شمال غرب شهر کرمانشاه قرار گرفته‌است. این دریاچه تا اواسط دههٔ هشتاد مملو از گل‌های نیلوفر آبی بود و در فصول گرم سال غنچه‌ها و برگ‌های آن سر از آب برآورده و قسمت زیادی از آن را می‌پوشاند. سرآب نیلوفر ۵۵اُمین اثر طبیعی ملی است که توسط سازمان میراث فرهنگی از ۲۷ اسفند ۱۳۸۷ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفته‌است. اطراف این سرآب تأسیسات رفاهی گردشگری و پارک احداث شده‌است.
مالکیت و مدیریت
اراضی سرآب نیلوفر تا دهۀ ۱۳۹۰ در مالکیت شرکت توسعۀ گردشگری ایران بود، اما با شکایت و ادعای دادگستری کرمانشاه بر اساس برخی اسناد و مدارک مالکیت آن به نهاد دوم واگذار شد. در حال حاضر مالکیت زمین‌های سرآب نیلوفر در دست دادگستری استان کرمانشاه است و این نهاد نیز به نوبۀ خود بهره‌برداری از آن را به سرمایه‌گذاران بخش خصوصی واگذار می‌کند. ادارۀ میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمانشاه نیز مسئول صدور مجوز برای فعالیت‌های گردشگری در این منطقه و نظارت بر استانداردهای مربوط به آن است. به گفتۀ معاون گردشگری استان کرمانشاه تاکنون هیچ مجوزی برای انجام فعالیت‌های گردشگری در سرآب نیلوفر صادر نشده‌است.
نابودی و باززنده‌سازی گل‌های نیلوفر
از اواسط دههٔ هشتاد به علت خشکسالی‌های طولانی مدت و برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی، چشمه‌های تأمین‌کنندهٔ آب این دریاچه چندین بار به‌طور کامل خشک شده و همین امر سبب از بین رفتن کامل نیلوفرهای آبی شد. با این حال با تلاش پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی در اردیبهشت ۱۳۹۵ تعدادی بوتهٔ نیلوفر آبی به همت یکی از استادان دانشگاه رازی به نام دانیال کهریزی تکثیر و کشت شده و در بستر دریاچه کاشته شد تا از نابودی کامل آن جلوگیری به عمل آید. با این وجود در ۸ مرداد ۱۴۰۱ اعلام شد که این نیلوفرهای احیاشده به دلیل کم‌آبی شدید و خشکی دریاچه دوباره از بین رفته‌اند.
کاهش دبی و خشکی
در سال‌های ۱۳۸۷ و ۱۳۹۴ سرآب نیلوفر دو بار به طور کامل خشک شد. در شهریور ۱۴۰۰ اعلام شد که بر اثر خشکسالی دبی سرآب نیلوفر نسبت به سال‌های پربارش قبلی ۸۰ درصد کاهش پیدا کرده‌است.
در ۸ مرداد ۱۴۰۱ اعلام شد که سرآب نیلوفر به دلیل عواملی همچون حفر چاه‌های عمیق ۱۲۰ متری و کشت محصولات آب‌بر مانند هندوانه، ذرت و سیب‌زمینی توسط کشاورزان منطقه به شدت در معرض خشکی قرار دارد و احتمال دارد طی روزهای آینده یا پس از کشت دوم به طور کامل بخشکد. در ۲۹ مرداد ۱۴۰۱ اعلام شد که سرآب نیلوفر به طور کامل خشک شده و بستر آن تَرَک برداشته و تنها چند چالۀ کوچک در آن کمی رطوبت دارد. معاون محیط طبیعی محیط زیست استان کرمانشاه در ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ اعلام کرد که خشکی سرآب نیلوفر صرفاً نتیجۀ خشکسالی و کم‌بارانی یک سال اخیر نیست و در نتیجۀ سال‌ها سوءمدیریت منابع آب در این ناحیه به وجود آمده‌است و عواملی مانند برداشت بی‌رویه از چاه‌ها و منابع آبی اطراف، کشت‌های دوم و حتی سوم و کاشت محصولات آب‌بر در این ناحیه از سال‌ها پیش وجود داشته‌است.
منابع
- ↑ «سراب نیلوفر کرمانشاه | جاذبه های ایران | بلیط هواپیما | رزرو هتل | دلتابان». آژانس مسافرتی دلتابان. ۲۰۱۸-۱۲-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۷.
- ↑ «سرآب نیلوفر کرمانشاه و جاذبه های اطراف آن». وبلاگ اقامت 24. ۲۰۲۱-۱۱-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۲۷.
- ↑ خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): معاون گردشگری کرمانشاه: سرآب نیلوفر مجوز گردشگری ندارد!، نوشته‌شده در ۳۰ شهریور ۱۴۰۱؛ بازدید در ۳۰ شهریور ۱۴۰۱.
- ↑ خبرگزاری برنا: تکثیر نیلوفر آبی به روش کشت بافت در دانشگاه رازی، نوشته‌شده در ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۵؛ بازدید در ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۷.
- ↑ خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): اوضاع بحرانی سرآب نیلوفر کرمانشاه، نوشته‌شده در ۸ مرداد ۱۴۰۱؛ بازدید در ۸ مرداد ۱۴۰۱.
- ↑ خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): کاهش ۸۰ درصدی دبی «سراب نیلوفر» کرمانشاه، نوشته‌شده در ۱۴ شهریور ۱۴۰۰؛ بازدید در ۱۴ شهریور ۱۴۰۰.
- ↑ خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): جلوی کشت دوم گرفته نشود، سراب نیلوفر هم خشک خواهد شد، نوشته‌شده در ۱۱ مرداد ۱۴۰۱؛ بازدید در ۱۱ مرداد ۱۴۰۱.
- ↑ خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): سرآب نیلوفر خشک شد، نوشته‌شده در ۲۹ مرداد ۱۴۰۱؛ بازدید در ۲۹ مرداد ۱۴۰۱.
- ↑ خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا): یک مسئول: خشکی سرآب نیلوفر یک ساله رخ نداده/ چاه‌ها عامل اصلی هستند، نوشته‌شده در ۲۹ شهریور ۱۴۰۱؛ بازدید در ۲۹ شهریور ۱۴۰۱.