سد گاوشان
سد مخزنی گاوشان در استان کردستان، با گنجایش مخزن ۵۵۰ میلیون متر مکعب و تونل انتقال آب و نیروی برق‌آبی به ظرفیت ۱۱ مگاوات احداث شده‌است.
| سد گاوشان | |
|---|---|
| نام رسمی | سد گاوشان |
| کشور | ایران  |
| محل | استان کردستان |
| سد و سرریزها | |
| گونه سد | سنگ ریزه‌ای با هسته رسی |
| بر روی رود | گاوه رود |
| طول تاج | ۷۳۰ |
| مخزن | |
| حجم کل مخزن | 550 میلیون متر مکعب |
| سد پایین‌دست و سرریزها | |
| گونه سد | سنگ ریزه‌ای با هسته رسی |
طول خطوط انتقال ان از سرپل ذهاب تا خانقین در عراق ۵۰ کیلومتر است.
سد گاوشان با هدف تأمین ۳۹۵ میلیون متر مکعب آب به منظور آبیاری کردن ۳۱ هزار هکتار از اراضی دشت‌های بیله‌وار و میان‌دربند و نیز تولید ۱۱ مگاوات برق احداث شده‌است.
برای ساخت سد گاوشان، تونل و شبکه انتقال آب در مجموع ۲۵۰ میلیارد تومان هزینه شده‌است.این تونل ۲۱ کیلومتر طول دارد و در هرثانیه ۳۰ مترمکعب آب را به ۳۰ هزار هکتار از اراضی حاصلخیز منطقه منتقل می‌کند.
سد گاوشان ۱۲۳ متراز بستر رودخانه ارتفاع دارد و نوع سد سنگریزه‌ای باهسته رسی است، همچنین طول تاج آن ۷۳۰ متر برآوردشده‌است. سد گاوشان در سال ۱۳۷۷، تونل آب به سمت کرمانشاه در سال ۱۳۷۱ و شبکه آبرسانی آن در سال ۱۳۸۱ شروع به کار کرد. هدف از گشایش سد مذکور تأمین آب شرب کرمانشاه به مقدار ۶۳ میلیون مترمکعب در سال و تأمین آب زراعی ۳۰۶۰۰ هکتار زمین بود.
هنگامی کار عملیاتی سد به پایان رسید و آب پشت دیواره جمع شد تعدادی از روستاهای اطراف از جمله تازه آباد، سیمین‌دره، خشکه‌دول، پیرمقدار و ترازوله و همچنین زمین‌های کشاورزی چند روستای دیگر به زیر آب رفتند.
تأمین آب شرب شهر کرمانشاه
اگرچه تأمین آب شرب شهر کرمانشاه در هنگام ساخت سد یکی از اهداف پروژه اعلام شده‌بود، با این وجود وارد شدن آب سد به شبکۀ آبرسانی شهر کرمانشاه تا خرداد ۱۴۰۱ به طول انجامید. از خرداد ۱۴۰۱ آب سد گاوشان به تدریج و در ابتدا با دبی ۲ متر مکعب در ثانیه وارد شبکۀ آبرسانی شهر کرمانشاه شد تا به شبکه شوک وارد نشود. تا ۱۵ مرداد ۱۴۰۱ این میزان به ۱۸۰۰ تا ۱۹۱۵ لیتر بر ثانیه افزایش یافته‌بود.