سازمان تربیت بدنی
سازمان تربیت بدنی سازمانی دولتی در ایران بود که توسط دولت ایران نظارت و هدایت می‌شد. این سازمان یکی از معاونت‌های ریاست جمهوری و رئیس آن یکی از معاونین رئیس‌جمهور ایران به‌شمار آمده و به‌طور مستقیم توسط رئیس‌جمهور برگزیده می‌شد. این سازمان در سال ۱۳۸۹ منحل و به وزارت ورزش و جوانان تبدیل شد.
پیشینه
- تأسیس هیئت مروجین ورزش پس از انقلاب مشروطه و آغاز به کار مجلس شورای ملی؛ فدراسیون ها «مجمع ترقی و ترویج» آن رشته ورزشی نام داشت. به طور مثال مجمع ترقی و ترویج فوتبال.
- در سال‌های دهه ۱۳۰۰ «انجمن ملی تربیت بدنی» پس از تصویب قانون ورزش اجباری در مدارس زیر نظر وزارت معارف در ایران در ۱۴ شهریور ماه ۱۳۰۶ تشکیل شد.
- در سال ۱۳۲۰ تربیت بدنی به دو بخش متمایز تفکیک شد: تربیت بدنی آموزشگاه‌ها به وزارت فرهنگ وقت و ورزش دسته‌های آزاد و پیشاهنگی به انجمن ملی تربیت بدنی واگذار شد.
- در سال‌های بعد امور ورزش در ایران در سه بخش مجزا یعنی سازمان تربیت بدنی و تفریحات سالم، کمیته ملی المپیک ایران و شورای ورزش بانوان متمرکز شد.
- در ۲۵ آذر ۱۳۳۷ انجمن ملی تربیت بدنی به سازمان مستقلی به نام "سازمان تندرستی جوانان و تربیت بدنی ایران" تبدیل شد. این سازمان به عنوان یک معاونت زیرمجموعه وزارت فرهنگ قرار گرفت.
- در ۱۱ اسفند ۱۳۴۰ نام سازمان به "سازمان تربیت بدنی و تفریحات سالم" تغییر یافت.
- در ۲۳ خرداد ۱۳۵۰ قانون تشکیل سازمان تربیت بدنی تصویب و این سازمان یکی از معاونت‌های نخست‌وزیری شد و در هر استان کشور اداره کل تربیت بدنی تشکیل شد.
- در سال ۱۳۵۳ هفتمین دوره بازی‌های آسیایی در تهران برگزار شد و با گشایش مجموعه ورزشی آزادی به تدریج مدارس و دانشکده‌های تربیت بدنی شکل گرفتند.
- در ۲۷ مرداد ۱۳۵۵ و بدنبال شکست ورزش ایران در المپیک ۱۹۷۶ مونترال، سازمان تربیت بدنی ایران به فرمان شاه منحل و تشکیلات ورزش ایران در وزارت آموزش و پرورش متمرکز شد.
- در ۸ شهریور ۱۳۵۶ و با تصویب مجلس شورای ملی، سازمان تربیت بدنی منحل و تشکیلات جدیدی با عنوان "سازمان ورزش ایران" جایگزین آن شد.
- در تاریخ ۸ دیماه ۱۳۸۹ نمایندگان مجلس شورای اسلامی با ادغام سازمان تربیت بدنی و سازمان ملی جوانان و تشکیل وزارت ورزش و جوانان موافقت کردند.
فهرست فدراسیون‌های ورزشی ایران
- فدراسیون بسکتبال ایران
- فدراسیون کوبان ایران
- فدراسیون اسکی ایران
- فدراسیون بدمینتون ایران
- فدراسیون کیو اسپورت ایران
- فدراسیون بوکس ایران
- فدراسیون بیس‌بال ایران
- فدراسیون ناشنوایان ایران
- فدراسیون پینگ پنگ ایران
- فدراسیون پزشکی ورزشی ایران
- فدراسیون تکواندو ایران
- فدراسیون تنیس ایران
- فدراسیون تیراندازی ایران
- فدراسیون تیراندازی با کمان ایران
- فدراسیون جودوی ایران
- فدراسیون چوگان ایران
- فدراسیون دو و میدانی ایران
- فدراسیون ژیمناستیک ایران
- فدراسیون دوچرخه‌سواری ایران
- فدراسیون سوارکاری ایران
- فدراسیون شطرنج ایران
- فدراسیون شمشیربازی ایران
- فدراسیون شنا، شیرجه و واترپلو ایران
- فدراسیون فوتبال ایران
- فدراسیون قایقرانی و اسکی روی آب ایران
- فدراسیون کاراته ایران
- فدراسیون کشتی ایران
- فدراسیون کوهنوردی ایران
- فدراسیون گلف ایران
- فدراسیون موتورسواری و اتومبیلرانی ایران
- فدراسیون نجات غریق ایران
- فدراسیون والیبال ایران
- فدراسیون ورزشهای جانبازان و معلولین ایران
- فدراسیون پهلوانی و زورخانه‌ای ایران
- فدراسیون ورزشهای رزمی ایران
- فدراسیون نابینایان و کم بینایان ایران
- فدراسیون ورزشهای همگانی ایران
- فدراسیون وزنه‌برداری ایران
- فدراسیون هاکی ایران
- فدراسیون هندبال ایران
- فدراسیون ووشوی ایران
- فدراسیون کونگ فوی ایران
- فدراسیون آمادگی جسمانی و ایروبیک ایران
- فدراسیون اسکیت ایران
- فدراسیون ورزشهای دانشگاهی ایران
- فدراسیون بدنسازی و پرورش اندام ایران
- فدراسیون ورزشهای سه‌گانه ایران
- فدراسیون ورزشهای روستایی ایران
- فدراسیون کبدی ایران
- فدراسیون ورزش مدارس ایران
- فدراسیون ورزشهای اسلامی زنان ایران
- فدراسیون بین‌المللی تکواندو در ایران
- فدراسیون بین‌المللی ورزشهای زورخانه‌ای
شرکت‌های زیرمجموعه
فهرست رؤسای سازمان تربیت بدنی
- «آشنایی با رئیس جدید سازمان تربیت بدنی». خبرگزاری تابناک. ۴ شهریور ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ سپتامبر ۲۰۰۹.
- حکیم الملک (فروردین ۱۳۱۳–۲ اردیبهشت ۱۳۱۳)
- حسین علاء (۲ اردیبهشت ۱۳۱۳–۷ مرداد ۱۳۱۳)
- حسین سمیعی (اول مهر ۱۳۱۳–۳۱ تیر ۱۳۱۸)
- محمدعلی تربیت(۲۱ شهریور ۱۳۱۸–۴ بهمن ۱۳۱۸)- کفیل
- اللهیار صالح(۵ بهمن ۱۳۱۸–۳۰ تیر ۱۳۱۹)- کفیل
- ابوالحسن ابتهاج (۶ مرداد ۱۳۱۹–۴ آذر ۱۳۲۰)- کفیل
- حسین علاء (۵ آذر ۱۳۲۰–۸ تیر ۱۳۲۴)
- حسین سمیعی(۱۵ تیر ۱۳۲۴–۳۰ شهریور ۱۳۲۵)
- غلامعلی شایگان(۱۷ مهر ۱۳۲۵–۱۳ اسفند ۱۳۲۵)- کفیل
- حسین سمیعی(۲۷ اسفند ۱۳۲۵–۲۳ شهریور ۱۳۲۶)
- امان‌الله جهانبانی(۳۰ شهریور ۱۳۲۶–۱ آذر ۱۳۲۶)
- محمود بدر(۱۶ آذر ۱۳۲۶–۲۶ بهمن ۱۳۲۶)- کفیل
- امان‌الله جهانبانی(۲۷ بهمن ۱۳۲۶–۲۴ دی ۱۳۳۱)
- نادر باتمانقلیچ(۲۵ دی ۱۳۳۱– ۲۴ خرداد ۱۳۳۲)
- کمال‌الدین جناب(۲۵ خرداد ۱۳۳۲– ۲۰ مرداد ۱۳۳۲)
- عباس ایزدپناه (۲۱ مرداد ۱۳۳۲– ۲۰ شهریور ۱۳۳۷)
- محمد دفتری (۲۱ شهریور ۱۳۳۷– ۴ آبان ۱۳۳۹)
- نصرت‌الله حاج عظیمی (۵ آبان ۱۳۳۹– ۶ دی ۱۳۳۹)- کفیل
- محمدحسین عمیدی (۷ دی ۱۳۳۹– ۲۲ بهمن ۱۳۴۰)
- عباس ایزدپناه (۲۳ بهمن ۱۳۴۰–۵ دی ۱۳۴۵)
- منوچهر قراگوزلو (۶ دی ۱۳۴۵– ۲۳ بهمن ۱۳۴۷)
- پرویز خسروانی (۲۴ بهمن ۱۳۴۶–۵ شهریور ۱۳۵۰)
- مصطفی امجدی (۶ شهریور ۱۳۵۰–۱۱ اردیبهشت ۱۳۵۱)
- علی حجت کاشانی (۱۲ اردیبهشت ۱۳۵۱ –۲۷ مرداد ۱۳۵۵)
- نادر جهانبانی (۴ آبان ۱۳۵۶– ۲۵ دی ۱۳۵۷)
- حسین شاه‌حسینی (اول اسفند ۱۳۵۷–۱۷ شهریور ۱۳۵۹)
- مصطفی داوودی (۱۸ شهریور ۱۳۵۹–۱۴ فروردین ۱۳۶۲)
- سید اسماعیل داودی شمسی (۱۵ فروردین ۱۳۶۲–۱۴ بهمن ۱۳۶۴)
- احمد درگاهی (۱۵ بهمن ۱۳۶۴–۱۲ شهریور ۱۳۶۸)
- حسن غفوری‌فرد (۱۳ شهریور ۱۳۶۸–۲۶ بهمن ۱۳۷۲)
- مصطفی هاشمی‌طبا (۲۷ بهمن ۱۳۷۲–۱۸ آبان ۱۳۸۰)
- محسن مهرعلیزاده (۱۹ آبان ۱۳۸۰–۳ مهر ۱۳۸۴)
- محمد علی‌آبادی (۴ مهر ۱۳۸۴–۲ شهریور ۱۳۸۸)
- علی سعیدلو (۳ شهریور ۱۳۸۸–۴ تیر۱۳۹۰)
منابع
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۸ آوریل ۲۰۲۲.
- ↑ «اعلامیه تربیت بدنی ایران». مجله کیهان ورزشی شماره ۱۵۸. موسسه کیهان. ۲۹ آذر ۱۳۳۷.
- ↑ «تغییرات در سازمان تندرستی جوانان». روزنامه اطلاعات شماره ۱۰۷۴۴. موسسه اطلاعات. ۱۲ اسفند ۱۳۴۰.
- ↑ «سازمان تربیت بدنی ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱ اکتبر ۲۰۰۸.
- ↑ «به فرمان شاهنشاه، تربیت بدنی منحل شد». روزنامه اطلاعات شماره ۱۵۰۸۹. موسسه اطلاعات. ۲۷ مرداد ۱۳۵۵.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۴ ژوئن ۲۰۲۲.
- ↑ تشکیل وزارت ورزش و جوانان تصویب شد
- ↑ «از حکیم الملک تا سرلشکر خسروانی». روزنامه اطلاعات شماره ۱۲۵۱۳. مؤسسه اطلاعات. ۲۶ بهمن ۱۳۴۶.
- ↑ «از حکیم الملک تا قراگوزلو». کیهان ورزشی شماره ۶۱۱. مؤسسه کیهان. ۱۰ دی ۱۳۴۵.
- ↑ سازمان تربیت بدنی بدنبال شکست ورزش ایران در المپیک ۱۹۷۶ مونترال منحل و تشکیلات ورزشی بخشی از وزارت آموزش و پرورش شد که محمدحسن رهنوردی مسئولیت آن را بر عهده داشت.