سازمان
سازمان مجموعهٔ هدفمندی است که پیرو یک نظام (سیستم) است، و دارای مرزها و حدودی است که آن را از محیط خود جدا میسازد.
تعریف و ویژگیها
بروس کوئن در کتاب درآمدی به جامعهشناسی در فصل ۱۷ صفحه ۳۰۳ دربارهٔ تعریف سازمان مینویسد: سازمانهای رسمی به گروههایی از افراد اطلاق میشوند (نه نظامهایی از هنجارها و ارزشها) که برای رسیدن به یک هدف بسیار مشخص کوششهایشان را هماهنگ میسازند سازمانهای رسمی معمولاً بزرگ هستند و با قواعد و سلسله مراتب مشخصی از اقتدار و مسئولیت میباشند اما سازمانهای غیررسمی عموماً کوچک هستند و هدفهای مشخصی ندارند یا از روی یک رشته قواعد و عملکردهای دقیق و حساب شدهای کار نمیکنند
تالکوت پارسونز، در کتاب ساختار و فرایند در جوامع مدرن، میگوید: سازمان، واحدی اجتماعیست که عامدانه ساخته و بازسازی شود تا حصول به اهدافی مشخص، ممکن شود.
یک سازمان، یک نهاد مستقل است که یک مأموریت خاص دارد و میتواند با نیت انتفاعی یا غیرانتفاعی تأسیس شده باشد. یک سازمان، یک ماهیت اجتماعی است که دارای ساختار، اهداف و مرز مشخصی است.
سازمان:
- هدف دارد.
- برای هدفش برنامه دارد.
- استراتژی دارد.
- منابع خود را میشناسد و از آنها بهطور بهینه و هماهنگ استفاده خواهد کرد.
- وابسته به اطلاعات است.
یک سازمان دارای ویژگیهای زیر است:
- مأموریت یا هدف ویژهای دارد.
- برای بقا به دیگر سازمانها وابسته است.
- هیئت حاکمهٔ مستقلی دارد.
- از بخشهای مختلف تشکیل شدهاست.
- دارای ساختاری فیزیکی و منطقیست.
کاربرد عملی
سازمان در محیطهای گوناگون کاربردهای متفاوتی دارد. بنگاههای اقتصادی (شرکتهای تجاری)، سازمانهای دولتی، سازمانهای غیردولتی و سازمانهای ائتلافی را نیز میتوان به عنوان یک سازمان نام برد. حسن خورسند، تحلیلگر اقتصادی، در تعریف سازمانهای دولتی ایران میگوید: «در نظام اداری ایران، سازمان به نهادی دولتی گفته میشود که وظایفی تخصصی دارد و بر همین اساس بهتر است که استقلال نسبی داشته باشد تا وظایف تخصصی خود را بهدور از گرفتاریهای سیاسی دنبال کند. برای نمونه، سازمان انتقال خون یا سازمان میراث فرهنگی».
جستارهای وابسته
- مؤسسه
- سازمان آماری
منابع
- لغتنامه دهخدا
- فرهنگ فارسی معین
- ویکیپدیای انگلیسی
- نظامالدین فقیه، سازمان و مدیریت: فراگرد مفاهیم و نظریهها. شابک: ۵-۱۸-۸۵۶۹-۹۶۴
پانویس
پیوند به بیرون
- سازمان و تحول سازمانی بایگانیشده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine