زبان‌های سامی اتیوپیایی
زبان‌های سامی اتیوپیایی (همچنین اتیوپی-سامی، اتیوسامی، اتیوپیایی یا حبشی) خانواده‌ای از زبان‌ها است که در اتیوپی، اریتره و سودان گویش می‌شوند. آن‌ها شاخه غربی زبان‌های سامی جنوبی را تشکیل می‌دهند، که خود زیر شاخه‌ای از زبان‌های سامی و بخشی از خانواده زبان‌های آفروآسیایی است.
| سامی اتیوپیایی | |
|---|---|
| پراکنش: | اریتره، اتیوپی، سودان |
| تبار: | آفروآسیایی
|
| زیرگروه‌ها: | |
| گلاتولوگ | ethi1244 |
امهری، زبان رسمی و کاری دولت فدرال اتیوپی و منطقه امهارا، حدود ۶۲ میلیون سخنگو (از جمله سخنگویان زبان دوم) دارد و پرسخنگوترین زبان سامی اتیوپی است. تیگرینا نیز ۷ میلیون گوینده دارد و بزرگ‌ترین زبان اریتره است. شمار کمی از گویندگان تیگره در سودان حضور دارند. زبان گعز دارای یک تاریخ ادبی به خط خود است که به قرن اول میلادی برمی گردد. این زبان دیگر تکلم نمی‌شود اما تاکنون به عنوان زبان مذهبی کلیسای ارتدکس توحیدی اتیوپی و اریتره و همچنین همتایان کاتولیک شرقی آن‌ها باقی مانده‌است.
دسته‌بندی
تقسیم به شاخه‌های شمالی و جنوبی توسط کوهن (۱۹۳۱) و هتزرون (۱۹۷۲) ایجاد شد و مورد استقبال گسترده قرار گرفت، اما اخیراً این دسته‌بندی توسط راینر وویگت به چالش کشیده شده‌است. وویگت دسته‌بندی ارائه شده توسط کوهن و هتزرون را رد می‌کند و نتیجه می‌گیرد که آن‌ها آن قدر از هم دور نیستند تا بتوان جداگانه در شمال و جنوب گروه‌بندی شوند.
- اتیوپیایی شمالی
- گعز (اتیوپیایی)
- تیگرینیا
- تیگره
- داهالیک
- اتیوپیایی جنوبی
- اتیوپیایی جنوبی عرضی
- امهری – آرگوببا
- امهری - زبان کار دولت فدرال اتیوپی.
- آرگوببا
- هراری – گوراگی شرقی
- هراری
- گوراگی شرقی
- سلیته
- زوای (زای)
- امهری – آرگوببا
- خارجی اتیوپی جنوبی
- گروه n:
- گافات - منقرض
- سودو (کیستان)
- گروه tt:
- مسمس - منقرض
- موهر
- گوراگی غربی
- گروه n:
- اتیوپیایی جنوبی عرضی
جستارهای وابسته
- عربستانی جنوبی باستان
- عربستانی جنوبی نوین
پانویس
- ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Ethiosemitic". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ↑ Igor Mikhailovich Diakonov Semito-Hamitic Languages: An Essay in Classification - Google Books": Nauka, Central Department of Oriental Literature, (1965) pp 12
- ↑ Woldemikael, Tekle M. (April 2003). "Language, Education, and Public Policy in Eritrea". African Studies Review. 46 (1): 117–136. doi:10.2307/1514983. JSTOR 1514983.
- ↑ "Microsoft Word - Bilan96-06-Eâ¦" (PDF). Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 2019-06-12.
- ↑ "Rainer Voigt - North vs. South Ethiopian Semitic - Languages Of Africa - Syntactic Relationships". Scribd.
- ↑ Voigt, Rainer. "North vs. South Ethiopian Semitic" (PDF). portal.svt.ntnu.no. Archived from the original (PDF) on 10 January 2014. Retrieved 2019-06-12.
- ↑ For its membership in North Ethiopic, see Wolf Leslau, "Ethiopic and South Arabian", in Linguistics in South West Asia and North Africa (The Hague, 1970), p. 467, and Alice Faber, "Genetic Subgrouping of the Semitic Languages", in The Semitic Languages (Routledge, 2005), pp. 6–7.
- ↑ "Constitution of the Federal Democratic Republic of Ethiopia - Article 5" (PDF). Federal Government of Ethiopia. Retrieved 31 January 2018.
منابع
- Cohen, Marcel. 1931. Études d’éthiopien méridional. Paris.
- Hetzron, Robert. 1972. Ethiopian Semitic: studies in classification. Manchester: Manchester University Press.
- Weninger, Stefan. Vom Altäthiopischen zu den neuäthiopischen Sprachen. Language Typology and Language Universals. Edited by Martin Haspelmath, Ekkehard König, Wulf Oesterreicher, Wolfgang Raible, Vol. 2: 1762-1774. Berlin: Walter de Gruyter.