زالزالک (سرده)
زالزالک، خَفجه،کیالک،رَمَلُک(نام علمی: Crataegus) یکی از گیاهان است. این گیاه دارای سه نوع زرد، سیاه و قرمز (شغالی) می‌باشد. زالزالک در ایران در استان‌های خراسان شمالی، قزوین، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، زنجان، اردبیل، لرستان، گیلان، مازندران، مرکزی، قم، همدان، اصفهان، کردستان، کهگیلویه و بویراحمد، فارس، خوزستان، کرمانشاه، چهارمحال وبختیاری و ایلام می‌روید. که رتبه اول تولید زالزالک در ایران به آذربایجان شرقی تعلق دارد. در همدان به این میوه گیویج( gīvīj)؛ در یاسوج «سیسه»؛ در لرستان و خوزستان «گیرچ»؛ در شهرکرد «سیسته»؛ و در زبان کوردی به آن «گۆیژ» میگویند.
| زالزالک(کهری) | |
|---|---|
| زالزالک، Crataegus | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | آوندداران |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | گیاهان گلدار |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | دولپه‌ای‌های نو |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | رزیدها |
| راسته: | گل‌سرخ‌سانان |
| تیره: | گلسرخیان |
| زیرخانواده: | بادامی‌واران |
| سرده: | زالزالک |
نام
در دیگر گویش‌های فارسی نامهایی مانند کومار(گیلکی)، گیویج(در گویش همدانی)، کیویج(در اصفهانی)،سی یَف(در تالشی)، "تاخوم"(هزارگی) "کیالک" (گویش استان فارس) ، "دولانه"(تاجیکی و خراسان شمالی) رایج است. همچنین در دیگر زبانهای ایرانی نامهایی مانند گیرچ(در لری فیلی)، سیسته(لری بختیاری، سیسن هم گفته می‌شود)، "گیرچ"( لری )بلچ یا گوژی(کردی) و کهری (در منطقه الموت) بکار برده می شود.در زبان ترکی به این میوه "یئمیشان" گفته می شود. در زبان مازندرانی (ولیک) نامیده می‌شود.
خواص دارویی
زالزالک که یک گیاه ضد نارسائی قلبی و کاهش دهنده فشارخون است، خاصیت ضد اضطراب نیز دارد. در یک مطالعه دوسوکور راندم همراه با گروه کنترل و دارونما اثربخشی عصاره گیاهی زالزالک در درمان اختلالات ناشی از اضطراب بر روی ۲۶۴ نفر مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که این دارو در درمان اضطراب کاملاً مؤثر است.
گونه‌ها
- زالزالک اروپایی Crataegus rhipidophylla
- زالزالک زرد Crataegus azarolus
- زالزالک سبز Crataegus viridis
- زالزالک سیاه Crataegus nigra
- زالزالک شرقی Crataegus orientalis
- زالزالک کرکی Crataegus mollis
- زالزالک مکزیکی Crataegus mexicana
- سرخ ولیک Crataegus monogyna
جستارهای وابسته
- زالزالک ایرانی یا زالزالک قرمز
- زالزالک زرد
- زالزالک خارتیز
- زالزالک کرکی
نگارخانه
منابع
- ↑ Hanus M, t al. (۲۰۰۴). Double-blind, randomized, placebo-controlled study to evaluate the efficacy and safety of a fixed combination continuing two plant extracts (Crataegus oxycantha and Eschscholzia california) in anxiety disorders. Curr Med Res Opin.
- مرکز گردشگری علمی فرهنگی دانشجویان ایران بایگانی‌شده در ۲۸ مارس ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine
- لغت‌نامه دهخدا