روئینه زرین

کلیه قسمت‌های گیاه (بویژه گلها) دارای تانن، لیزاب، مواد تلخ، به مقدار کم اسانس، یک ساپونین، نوعی آلکالوئید و اسید سالیسیلیک است. در ریشه اش اینولین نیز یافت می‌شود. میوه اش حدود پانزده در صد روغن قابل استخراج و روان دارد. اسانس سرشاخه‌های گلدار دارای بورنئول و پنین است.

مدر، آرام‌کننده، قابض و بادشکن است و هم از اینرو در درمان اسهالهای ساده، ورم روده، و بطور کلی رفع ناراحتی‌های دستگاه گوارش که با بروز حالات اسهالی همراه است اثرات مفید ظاهر می‌نماید. مصرف آن برای درمان اسهال مسلولین و کودکان، در زمان ظاهر شدن دندان توصیه شده‌است. با مصرف فراورده‌های این گیاه نه تنها التهاب مخاط دهان بلکه التهاب دستگاه گوارش و مجاری ادرار نیز درمان می‌گردد و خونریزی‌های داخلی متوقف می‌شود. فراورده‌های این گیاه دارای اثر دفع اوره و کاهش کلسترول خون است. در درمان بیماری‌های عفونی مجاری ادرار (کلی باسیلوز، ورم مثانه، ورم کلیه‌ها و دفع سنگ کلیه (اوراتها) مؤثر است. در استعمال خارجی جوشانده برگ‌های خشک گیاه به صورت غرغره جهت رفع التهاب مخاط دهان، درد گلو و ورم لثه‌ها بکار می‌رود. اگر گرد برگ‌های خشک گیاه بر روی زخم و جراحات پاشیده شود در خشکاندن ترشحات و بهبودشان مؤثر است. قطعات له شده برگ گیاه نیز در طب عوام جهت مداوای زخم بر روی آن گذارده می‌شود. صور داروئی- جوشانده ۱۰ تا ۵۰ در هزار سرشاخه گلدار یا ریشه به مقدار ۳ تا ۵ فنجان در روز میان دو وعده غذائی (پس از ۲ دقیقه جوشاندن به مدت ده دقیقه گرم کنند)؛ شربت حاصل از جوشاندن ۱۰۰گرم سرشاخه گلدار خشک در یک لیتر آب و افزودن ۱۶۰۰گرم قند برای درمان بیماری‌های کودکان به مقدار یک قاشق سوپ خوری در هر ساعت (Dr. H. Leclerc)؛ تنتور حاصل از خیساندن ۲۰ قسمت سرشاخه گلدار تازه گیاه در ۱۰۰قسمت الکل۳۰ درجه به مقدار دو قاشق قهوه خوری در روز؛ جوشانده ۵۰ تا ۱۰۰ در هزار گیاه برای استعمال خارجی. برای جلوگیری از کاهش اثر درمانی فراورده‌های این گیاه ۱۰۰گرم سرشاخه گلدار تازه آن را در نیم لیتر آب به ملایمت می‌جوشانند به‌طوری‌که محلول به نصف تقلیل یابد و در شیشه‌های در بسته نفوذ ناپذیر ریخته به هنگام نیاز ۱ تا ۳ قاشق آن را در شربت ساده یا دم کرده زیزفون حل کرده مصرف می‌کنند (Botan).

گیلان: نواحی مجاور دریای مازندران، اسالم، بین اسالم و خلخال در ارتفاعات ۳۵۰؟ متری، دره لیزار. مازندران: بین نمازیه و زانوس، منطقه کجور، در ارتفاع ۲۸۰۰ متری، کلاردشت در ۱۶۶۰متری، نی دشت، در نزدیکی رامسر در ۱۰۰۰متری، پل زنگوله در ۲۳۰۰ متری، سیاه بیشه در دره چالوس (ارتفاعات ۱۵۰۰–۲۲۰۰ متری)، نزدیک اهر، آذربایجان، قره داغ، علی‌آباد در ۲۰ کیلومتری جنوب کلیبر در ارتفاع ۲۳۰۰–۲۵۰۰ متری. دو گیاه زیر که هیچ‌کدام در ایران نمی‌رویند اثرات درمان مشابه دارند و هم زنبوران را سود کنند هم فزودن پیشاب را:

• Solidago Canadensis L.
• Solidago serotina

گیاهان داروئی دکتر علی زرگری، گیاهان داروئی، ج. ۳، صص ۱۷۱–۱۶۹.

ویکی‌پدیای انگلیسی