ذره مجازی

در دانش فیزیک، یک ذره مجازی (به انگلیسی: virtual particle) یک اغتشاش گذراست که بسیاری از ویژگی‌های یک ذره معمولی را داراست و وجود آن توسط اصل عدم قطعیت محدود شده است. به عبارت دیگر این رهیافت نتیجه‌ای از اصل عدم قطعیت هایزنبرگ است که بیان می‌کند هرگز نمی‌توان مطمئن بود که یک فضای به ظاهر تهی، واقعا خالی باشد. در عوض ذرات مجازی همواره به صورت جفت ظاهر می‌شوند. این جفت ذرات از ماده و پادماده متناظر آن ساخته شده‌اند که لحظه‌ای بسیار کوتاه دوام می‌آورند و پس از آن، به سرعت همدیگر را خنثی کرده و ناپدید می‌شوند.مفهوم ذرات مجازی برآمده از نظریه اختلال در نظریه میدان‌های کوانتومی است که در آن برهمکنش‌های میان ذرات معمولی به شکل تبادل ذرات مجازی توصیف می‌شود.فرآیند مربوط به ذرات مجازی را می توان با یک نمایش شماتیک که به عنوان نمودار فاینمن معروف است، توصیف کرد. در این نمودار ذرات مجازی توسط خطوط داخلی نشان داده می شوند.

ذرات مجازی لزوماً همان جرم ذرات واقعی مربوطه را ندارند ، اگرچه انرژی و تکانه آنها همیشه پایسته است.هر چه وجود ذره مجازی بیشتر طول بکشد ، ویژگی های آن به ذرات معمولی نزدیک تر می شود.آنها در فیزیک بسیاری از فرایندها از جمله پراکندگی ذرات و نیروهای کاسیمیر و همچنین در نظریه میدان های کوانتومی و حتی نیروهای کلاسیک مانند دافع الکترومغناطیسی یا جاذبه بین دو بار که می تواند به دلیل تبادل تعداد زیادی از فوتونهای مجازی بین بارها تصور شود , از اهمیت بالایی برخوردار هستند.برای مثال فوتونهای مجازی ذره ی مبادله ای برهم کنش الکترومغناطیسی هستند.