دیزباد
دیزباد علیا یا دیزباد روستایی در دهستان زبرخان بخش مرکزی شهرستان زبرخان استان خراسان رضوی ایران است. روستای دیزباد بر روی دامنه‌های جنوبی رشته کوه بینالود و به صورت پلکانی و در امتداد شرقی-غربی استقرار یافته‌است.
نمایی از روستای دیزباد | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | خراسان رضوی |
| شهرستان | زبرخان |
| بخش | مرکزی |
| دهستان | زبرخان |
| نام محلی | دوزبای بالا |
| نام‌های دیگر | دیزباد |
| نام‌های قدیمی | دژآباد، دزباد، چهل‌اشکوب، قصرالرّیح، اسپیدوز، اسپیدژ |
| مردم | |
| جمعیت | ۹۱۰ نفر (سرشماری ۹۵) |
| رشد جمعیت | ۴۳٪+ (۵سال) |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا | ۲۰۲۰ متر |
| آب‌وهوا | |
| بارش سالانه | ۴۰۰ |
| اطلاعات روستایی | |
| کد آماری | ۱۶۷۶۰۷ |
| ره‌آورد | گیلاس، آلبالو، آلو، سیب، گردو و گیاهان دارویی. |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۴۳۳۹–۰۵۱ |
| وبگاه رسمی | http://dizbad.ir/ |
جمعیت
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۹۱۰ نفر (۳۱۰خانوار) بوده‌است.
| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۳۸۵ | ۲۴۳ | — |
| ۱۳۹۰ | ۶۳۵ | ۱۶۱٫۳٪+ |
| ۱۳۹۵ | ۹۱۰ | ۴۳٫۳٪+ |
ویژگی‌ها
سکونت و شغل
اکثریت مردم دیزباد در شهرستان نیشابور و مشهد و هم چنین خارج از کشور ساکن بوده و اغلب آن‌ها در فصل بهار و تابستان برای انجام امور مربوط به باغداری در دیزباد بسر می‌برند. باغداری به روش‌های نوین شغل دوم اکثریت مردم دیزباد بالا می‌باشد، لیکن از منظر علاقه به زادگاه و موطن اکثریت مردم به اینکار به عنوان شغل نمی‌نگرند و آن را بهانه‌ای برای رفتن به دیزباد تلقی می‌نمایند.
ساکنین مقیم
ساکنین مقیم دیزباد بالا در فصل پاییز و زمستان به دلیل سرمای زیاد و ساکن بودن اکثر اهالی در شهرها حدود صد الی پانصد نفر می‌باشد ولی در دو فصل بهار و تابستان به لطف هوا و آب فوق‌العاده تمیز و عالی آن و نیز انجام امور مربوط به باغداری (که به صورت کاملاً علمی صورت می‌پذیرد) تا چندین هزار نفر نیز می‌رسد.
فرهنگی
- تأسیس مدرسه ناصرخسرو دیزباد در سال ۱۳۱۲ به فرمان امام وقت اسماعیلی سلطان محمد شاه و در راستای سیاست‌های رضا شاه پهلوی برای گسترش مدارس ابتدایی در ایران
- در سال ۱۳۴۸ نام دیزباد به عنوان یکی از معدود روستاهای صددرصد باسواد جهان در یونسکو به ثبت رسید.
گویش
مردم دیزباد با گویشی خاص خود که بسیار شبیه گویش مردم نیشابور است صحبت می‌کنند
صنعتی
خرید ژنراتور دیزلی و احداث اولین شبکه خصوصی برق در ایران به همت معلمان و اهالی دیزباد
آب و خاک، کشاورزی و محصولات
این روستا دارای خاک بسیار حاصلخیز و آبی بسیار گوارا و غنی از املاح مفید و بسیار خنک بوده که این موارد در کنار باغداری بسیار علمی و اصولی که زاییده سواد همه اهالی روستا می‌باشد باعث بازده کمّی و کیفی باغ‌ها شده و محصولات کاملاً ارگانیک درجه یک را به وجود می‌آورد، بطوریکه بعضی محصولات آن در جهان در زمره بهترین‌ها در شاخه محصولات باغی ارگانیک می‌باشد. محصولات کشاورزی دیزباد شامل گیلاس، آلو، سیب، آلبالو، گردو، بادام، زردآلو، هلو، گلابی، توت و … بوده که بیشترین محصولات آن گیلاس، آلو، سیب، گردو و آلبالو می‌باشد.
مشاهیر دیزباد
- امامقلی خاکی خراسانی شاعر اسماعیلی فارسی‌زبان در سده ۱۱ هجری قمری
- محمد فدایی خراسانی شاعر اسماعیلی فارسی‌زبان در سده ۱۲ هجری قمری
نگارخانه
منابع
- ↑ «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.