دوکفه‌ای‌ها
دوکَفه‌ایان یا دوکفه‌ویسان (به انگلیسی: Bivalvia) رده‌ای از جانوران نرم‌تن هستند. این رده را تبرپایان (به انگلیسی: Pelecypoda) نیز نامیده‌اند.
| دوکفه‌ایان محدودهٔ زمانی: کامبریان - امروزه
| |
|---|---|
| انواع دوکفه‌ایان | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | نرم‌تنان |
| رده: | دوکفه‌ای‌ها لینئوس، ۱۷۵۸ |
| زیررده‌ها | |
|
صدف‌های شاخک‌دار | |
دوکفه‌ایان معمولاً صدف‌های دوتکه‌ای دارند که کمابیش متقارن هستند. این رده دارای ۳۰ هزار گونه است که شامل گوش‌ماهی، صدف دوکفه‌ای، صدف خوراکی و نرم‌تن‌ها است.
همه دوکفه‌ایان آب‌زی هستند برخی از آنها دریازی‌اند و برخی دیگر در آبهای شیرین زندگی می‌کنند.
دوکفه‌ایان سوهانک ندارند و از راه رد کردن آب از خود و غربال کردن خرده‌ریزه‌های درون آب تغذیه می‌کنند.
برخی از دوکفه‌ایان سطح‌زی هستند یعنی خود را به سطوح گوناگون درون آب می‌چسبانند. این کار را گاه از طریق چسباندن رشته‌هایی به نام رَسَنَک و گاه از طریق سیمانی‌شدن آلی انجام می‌دهند. برخی دیگر درون‌زی هستند یعنی خود را در شن و ماسه یا دیگر رسوبات دفن می‌کنند. اینگونه از دوکفه‌ای‌ها معمولاً پاهای نیرومند ماسه‌کَن دارند. برخی از دوکفه‌ایان توانایی شنا کردن را دارند.
دسته‌بندی برپایه دندان لولایی
| زیررده | راسته‌ها | |
|---|---|---|
| آراسته‌دندانگان Palaeotaxodonta | صدف‌های مغزی Nuculoida | |
| نهان‌دندانگان Cryptodonta | † پیشاراه‌راه‌صدفان Praecardioida
کوتاه‌دست‌سانان Solemyoida | |
| باله‌ای‌شکلان Pteriomorphia | عرشه‌دارسانان Arcoida
† نهان‌دندانه‌واران Cyrtodontoida صدف‌های سوهان‌دار Limoida سیاه‌صدفان Mytiloida (صدف‌های سیاه واقعی) چروک‌صدف‌سانان Ostreoida (صدف چروک) † پیشاراه‌راه‌صدفان Praecardioida باله‌ای‌سانان Pterioida (صدف مروارید، صدف قلمی) | |
| باستان‌ناجوردندانگان Palaeoheterodonta | نگارین‌واران Trigonioida (نونگارین Neotrigonia تنها گونه زنده آن است)
رودصدف‌سانان Unionoida (صدف‌های سیاه آب شیرین) † صدف‌های بیضوی Modiomorpha | |
| ناجوردندانگان Heterodonta | † پیچشی‌صدفان Cycloconchidae
† حلقه‌ای‌سانان Hippuritoida † صدف‌های بادبزنی Lyrodesmatidae نرم‌پوستگان Myoida † ردونیدا Redoniidae سفت‌پوستگان Veneroida (صدف راه‌راه، صدف تیغی) | |
| صدف‌های شاخک‌دار Anomalodesmata | گودی‌دارواران Pholadomyoida |
جستارهای وابسته
- بازوپایان
- صدف دوکفه‌ای مَلوک
پانویس
منابع
«دوکفه‌ویسان» هم‌ارزِ «Bivalvia»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر یازدهم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۴۵-۳.
R. Tucker Abbott und S. Peter Dance: Compendium of Seashells. 1990 ISBN 0-915826-17-8
- "منبع جعبه‌زیست" (به انگلیسی). ویکی‌پدیای انگلیسی. Retrieved 25 November 2008.