دن خوان
دُن خوان (به اسپانیایی) یا دُن جیووانی (به ایتالیایی) (به اسپانیایی: Don Juan) معروف به دونژوان در فارسی، لاابالی افسانهای است که داستانش بارها توسط بسیاری از نویسندگان گفته است. (شیاد سویل و سنگ مهمان) تیرسو د مولینا یک مجموعه نمایش در قرن چهاردهم است که در اسپانیا حدود ۱۶۳۰ منتشر شد. شواهد حاکی از آن است که این اولین نسخهی کتبی از دُن خوان افسانه است. در میان بهترین آثار شناخته شده در مورد این شخصیت امروزی مولیر بازی "دُن خوان یا جشن با سنگ" (۱۶۶۵)، حماسه شعر «دون خوان» از بایرون (۱۸۲۱)، شعر خوزه د اسپرونسدا «دانش آموز سالامانکا» (۱۸۴۰) و نمایش «دُن خوان تنوریو» از خوزه زوریلا (۱۸۴۴). در کنار اثر زوریلا (که هنوز هم هر سال در دوم نوامبر در سراسر جهان اسپانیایی زبان اجرا میشود)، مسلماً بهترین نسخه شناخته شدهاست «دن جیووانی»، اپرای ساخته شده توسط ولفگانگ آمادئوس موتزارت با اپرانامهٔ لورنزو دا پونته، برای اولین بار در سال ۱۷۸۷ در پراگ انجام شده ( جیاکامو کازانوا درمیان تماشاچیان) و به خودی خود منبع الهام برای آثار زمان هافمن، الکساندر پوشکین، سورن کیرکگارد، جورج برنارد شاو و آلبر کامو.
دُن خوان به معنی "زنباره" نیز به کار میرود، به خصوص در زبان عامیانه اسپانیایی، و اغلب در اشاره به اعتیاد جنسی مورد استفاده قرار گرفته است.
افسانه دن خوان
اگر چه بازخوانیهای مختلف اسطوره دُن خوان تفاوتهایی را نشان میدهد ، خط اصلی داستان یکی است. با شروع کار تیرسو ، دُن خوان به عنوان ثروتمند، افسار گسیخته اغواکننده است که زندگی خود را اختصاص داده است به اغوای زنان، در نظر گرفتن غرور و افتخار بزرگ را در تواناییهای خود را از راه بدر کردن زنان در تمام سنین در زندگی اش به تصویر کشیده شدهاست. زندگی او همراه با خشونت و قمار نیز بودهاست، و در بسیاری از بازنویسیها (تیرسو ، اسپرونسدا ، زوریلا از تیم)، دُن گونزالو ، پدر دختری که اغوا کردهاست، دونا آنا ،را می کشد. در اینجا داستان به صحنه معروف آخرین شام میرسد که در آن دن خوان، پدر مرده را به شام دعوت میکند. پایان ماجرا بستگی دارد به نسخهای از افسانه که خوانده میشود. نمایش اصلی تیرسو به عنوان قصهای دینی علیه روشهای گناه آلود دن خوان بوده، و با مرگ او به پایان میرسد، و خدا آمرزش او را رد میکند. دیگر نویسندگان و نمایشنامه نویسان پایان خود را دارند. دان فلیکس در اثر اسپرونسدا ،مرده و به اراده خود به جهنم میرود ، در حالی که دن خوان زوریلا درخواست بخشش الهی کرده، و خواسته اش پذیرفته میگردد. شخصیت دون خوان تا به امروز، الهام بخش بسیاری از تفاسیر مدرن بوده است.
منابع
- ↑ ترجمه ویکیپدیای انگلیسی
- چکیده ویکیپدیای انگلیسی