خویشاوندسالاری
خویشاوندگماری، خویشاوندسالاری، پارتیبازی (به انگلیسی: Nepotism)، یا فامیلپروری، یکی از مصادیق شایع فساد اداری است که به تبعیض و جایگزینی رابطه بهجای ضابطه دلالت دارد. در فرایند پارتیبازی، فرد یا افرادی با دسترسیها و قدرت اعمال نظر در یک اداره، نهاد یا سازمان دولتی یا خصوصی، به نفع یکی از اقوام نسبی یا سببی، یا دوستان و نزدیکان خود یا فردی که به دلیل ارتباط با او به صورت شخصی از طرق مادّی یا معنوی منتفع میشوند (در افواه عمومی: کسی که «آشنا» است) اعمال نفوذ میکنند. این اعمال نفوذ میتواند به برتریدادن منافع شخصی به منفعت سازمان منجر شود و بهعنوان مثال در اعمال نفوذ برای تصدی یک سمت، دریافت تسهیلات، ارتقا یا برندهشدن در یک مناقصه یا مزایده برای کسی که «آشنا» است نمود پیدا کنند.
پیرامون واژه
واژهٔ «پارتیبازی» برگرفته از لغت فرانسه «پارتی»(به فرانسوی: Parti) به معنای حزب، گروه، طرفداری و جانبداری میباشد و در سده اخیر وارد زبان فارسی شدهاست، گرچه در زبان انگلیسی برای این مفهوم از «نپوتیسم» استفاده میگردد.
پانویس
منابع
- ↑ «خویشاوندگُماری» [علوم سیاسی و روابط بینالملل] همارزِ «nepotism»؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر هفتم. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۹۴-۸ (ذیل سرواژهٔ خویشاوندگُماری)
- ↑ «شهبازی: من بچه صیغهای نظام هستم!». تابناک. بایگانیشده از اصلی در ۱۶ مارس ۲۰۱۰. دریافتشده در ۲۲ اسفند ۱۳۸۸.
- ↑ نقش دوران قاجار در واژه مصطلح پارتیبازی در ایران.
پیوند به بیرون
- خویشاوندسالاری در جمهوری اسلامی ایران