حساب کاربری
​
زمان تقریبی مطالعه: 1 دقیقه
لینک کوتاه

خوداکسایش

خوداکسایش یا اتواکسیداسیون (به انگلیسی: Autoxidation) گونه‌ای از سوختن بدون شعله مواد و ترکیب شدن آن‌ها با اکسیژن است که منجبر به تشکیل مشتقات اکسیژن دار از مواد شیمیایی مختلف می‌شود. سازوکاری این فرایند به صورت رادیکالی بوده و از سه مرحله تشکیل می‌شود:

آغاز زنجیره

R O O H + R H   → e n e r g y   R O ⋅ + ⋅ O H + R H   ⟶   R O ⋅ + H 2 O + R ⋅ {\displaystyle \mathrm {ROOH+RH\ {\xrightarrow {energy}}\ RO{\cdot }+{\cdot }OH+RH\ \longrightarrow {}\ RO{\cdot }+H_{2}O+R{\cdot }\quad } }
R O ⋅ + R H   → H − a b s t r a c t i o n   R ⋅ + R O H {\displaystyle \mathrm {RO{\cdot }+RH\ {\xrightarrow {H-abstraction}}\ R{\cdot }+ROH\quad } }

انتشار زنجیره

R ⋅ + O 2   → f a s t   R O O ⋅ {\displaystyle \mathrm {R{^{\cdot }}+O_{2}\ {\xrightarrow {fast}}\ ROO{^{\cdot }}} }
R O O ⋅ + R H   → H − a b s t r a c t i o n   R O O H + ⋅ R {\displaystyle \mathrm {ROO{^{\cdot }}+RH\ {\xrightarrow {H-abstraction}}\ ROOH+{^{\cdot }}R} }

پایان زنجیره

2 R O O ⋅   →   2 R O ⋅ + O 2   ⟶   R O H + Q O + O 2 {\displaystyle \mathrm {2ROO{^{\cdot }}\ {\xrightarrow {}}\ 2RO{^{\cdot }}+O_{2}\ \longrightarrow {}\ ROH+QO+O_{2}} }

کاربرد

این دسته از واکنش‌ها در فرآوری مواد مختلف در صنایع شیمیایی از جمله مواد خوراکی، لاستیک ها؛ روغن‌ها و پلاستیک‌ها، کاربرد دارند.

منابع

  1. ↑ بینش، علیرضا. فرهنگ مهندسی شیمی. دانشیار.
  2. ↑ I.V. Berezin, E.T. Denisov, The Oxidation of Cyclohexane, Pergamon Press, New York, 1996.
  • Faulk, Joe (2004). Concise Encyclopedia of Chemistry (به انگلیسی). New York: McGraw-Hill.
آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.