خط ایلامی باستان

خط ایلامی باستان یا ایرانی باستان(خط مخطط ایلامی یا خط سطری ایلامی) دبیره‌ای هجایی بود که از نیا-ایلامی بدست آمده‌بود که در سراسر فلات ایران پیدا شده است از این رو به این خط ایرانی باستان نیز گفته می شود و در میان سال‌های ۲۲۵۰ تا ۲۲۲۰ پیش از میلاد به کار می‌رفت، هرچند که تاریخ اختراعش به پیش از آن بازمی‌گردد. ایلامی باستان تنها تا اندازه‌ای رمزگشایی شده‌است، که بیش‌تر آن بدست والتر هینتس بوده‌است. به نظر می‌رسد که ایلامی باستان از ۸۰ نشانه ساخته شده‌باشد و بر ستون‌های عمودی، از بالا به پایین نوشته می‌شد که از چپ به راست می‌رفت.

دبیره ایلامی باستان برای مدت زمان کوتاه اواخر هزاره سوم قبل از میلاد مورد استفاده قرار می‌گرفته‌است. غالباً ادعا می‌شود که این خط یک سازوکار نوشتاری هجایی است که از خط و زبان مأخوذ خودش، نیاایلامی الگو گرفته‌است. هر چند، این موضوع امروزه به درستی اثبات نشده‌ و کماکان در حد یک فرضیه است. دبیره ایلامی باستان به تازگی و پس از سالها تحقیق و کوشش محققان در مقاله ای که در مجله Zeitschrift für Assyriologie und Vorderasiatische Archäologie به چاپ رسیده، رمزگشایی شده است.

تصور بر این است که استفاده از این دبیره، در حدود ۲۱۰۰ سال قبل از میلاد و همزمان با مرگ پادشاه کوتیک اینشوشیناک، آخرین فرمانروای سلسله پادشاهی اوان در شوش منسوخ شده باشد و در همین دوران بود که شوش، توسط سلسله سوم اور مورد یورش قرار گرفت و این در حالی بود که ایلام(هلتمتی)، همچنان تحت کنترل پادشاهی سیماشکی باقی ماند.