گروه پلاتین
| H | He | |||||||||||||||||
| Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | |||||||||||
| Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | |||||||||||
| K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | |
| Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | |
| Cs | Ba | * | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn | |
| Fr | Ra | ** | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Uut | Fl | Uup | Lv | Uus | Uuo | |
| * | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | ||||
| ** | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | ||||
فلزات گروه پلاتین
| ||||||||||||||||||
فلزات گروه پلاتین یا خانواده پلاتین شامل ۶ عنصر فلزی ِ پلاتین، پالادیم، رودیم، روتنیوم، ایریدیوم و اوسمیوم میشود. همگی آنها از فلزات واسطه هستند که در بلوک دی جدول تناوبی جای میگیرند. این فلزات خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مشابهی دارند و معمولاً ذخایر معدنی مشابهی دارند. البته فلزات گروه پلاتین را میتوان با توجه به رفتار آنها در سامانههای زمینشناسی به دو زیرگروه؛ گروه ایریدیوم شامل اوسمیوم، ایریدیوم و روتنیوم و گروه پالادیم شامل پلاتین، پالادیم و رودیم تقسیم کرد.
فلزات گروه پلاتین از کمیابترین و گرانبهاترین فلزات هستند. اوسمیوم، ایریدیوم و رودیم به ترتیب کمیابترین عناصر در پوسته زمین در بین تمامی عناصر به شمار میروند. تمامی آنها بهجز پالادیم وزن مخصوص بسیار بالایی دارند و ارزش آنها به دلیل خصوصیاتی چون مقاومت بسیار بالا در مقابل خوردگی و تیرگی، مقاومت در مقابل ترکیبات شیمیایی، تحمل حرارتی فوقالعاده و مشخصات الکتریکی پایدار است.
مصارف فلزات گروه پلاتین با توجه به قیمت بالا و کمیابی فقط به استفادههایی منحصر میشود که جایگزین دیگری برای آنها وجود نداشته باشد. مهمترین استفاده این فلزات به دلیل خصوصیات کاتالیزوری آنهاست. بخش عمده مصرف پالادیم، پلاتین و رودیم در زمینه ساخت مبدل کاتالیست خودروها برای تصفیه گازهای سمی است. ساخت اتصالهای الکتریکی و الکترودها، ابزارهای پزشکی و دندانپزشکی، و تجهیزات آزمایشگاهی مختلف از دیگر کاربردهای این فلزات است. پلاتین تا حدی کاربرد تزئینی برای ساخت جواهرات نیز دارد و رودیم نیز برای روکش طلای سفید و جواهرات بدلی استفاده میشود.
منابع
- Platinum group. (2014, January 28). In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 18:11, March 14, 2014, from http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Platinum_group&oldid=592813143
- The PGM Database اطلاعات راجع به خصوصیات فلزات گروه پلاتین و آلیاژهای آنها
پیوند به بیرون
- Platinum Today: The world's leading authority on platinum group metals
- Platinum Group Spot Prices
- USGS page on PGM's
- Platinum Metals Review: A free, quarterly journal of research on the science and technology of the platinum group metals and developments in their application in industry
- The PGM Database: Data defining the physical properties and characteristics of the platinum group metals and their alloys بایگانیشده در ۱ ژوئیه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine