حمص (خوراک)

حمص یا به‌طور کامل حمّص بطحینة لغتی عربی به معنی نخود است.

حمص در بخش خاورمیانه‌ایِ مدیترانه مانند فلسطین، لبنان و اردن یکی از پایه‌های آشپزی به‌شمار می‌آید و در بیشتر خوراک‌ها و خورش‌ها به‌کار می‌رود.

پیشینهٔ دستور پخت خوراکی مانند حمص به سده ۱۳ هجری در مصر بازمی‌گردد و در زمان جنگ‌های صلیبی خوراکی مانند حمص به عنوان پاداش به سربازان صلاح‌الدین ایوبی داده می‌شد.

در کتابچه رسیدن به دلبر در وصف خوراک‌های خوش‌مزه و معطر (به عربی: الوُصله الی الحبیب فی وصف الطیبات و الطیب) به دستور پخت حمص اشاره شده‌است.

پرونده‌های تاریخی نشان می‌دهند که پس از سده ۱۸ هجری حمص وارد سفره‌های مردم دمشق شد.

حمص دارای مقدار فراوانی آهن، ویتامین سی، فولات، ویتامین ب۶ و پروتئین است. همچنین دارای فیبر فراوانی است که برای کارکرد بهتر دستگاه گوارش سودمند است.

حمص یک گزینه مناسب برای گیاهخواران و افراد وگان است.

حُمُّص را به عنوان پیش غذا همراه با دیگر پیش غذاها مانند سالاد تبوله و نان پیتا کنار غذاهایی مانند فلافل، مرغ کبابی و کوفته سرو می‌کنند.

مواد لازم برای حمص به آسانی در کشتزارهای عربی یافت می‌شوند.

اعراب اسرائیل در حُمُّص نعنا، فلفل قرمز، ماست، جعفری خرد شده و زیره هم می‌ریزند و همراه با نان پیتا گاهی به عنوان غذای اصلی هم سرو می‌کنند.

حمص بخش مشترک همه وعده‌های غذایی، درفلسطین است؛ حمص در فلسطین بسیار محبوب است و کم و بیش در همهٔ رستورانها و فروشگاههای فلسطین یافت می‌شود.

در ایالات متحده آمریکا حُمُّص بسیار محبوب است و برپایهٔ آمارهای سال ۲۰۰۸ بیش از ۱۵ میلیون آمریکایی به‌طور منظم حمص می‌خورند.

حُمُّص همراه با مهاجران فلسطینی وارد آمریکا شد؛ و هم‌اکنون کنسرو حمص در قفسه‌های همه فروشگاه‌های زنجیره‌ای آمریکا پیدا می‌شود.

در ماه مه۲۰۱۰، ۳۰۰ آشپز لبنانی در روستای آل فنار در نزدیکی بیروت بزرگترین ظرف حمص جهان به وزن ۱۰۴۵۲ کیلوگرم پختند؛ که در کتاب رکوردهای جهانی گینس نوشته شد.

رکورد پیشین در دست ۵۰ شهروند عرب فلسطینی بود که ۵/۴۰۸۷ کیلوگرم حمص را در ژانویهٔ ۲۰۱۰ پخته بودند.