جین آستن
جِین آستِن (به انگلیسی: Jane Austen)، (۱۶ دسامبر ۱۷۷۵ – ۱۸ ژوئیهٔ ۱۸۱۷) نویسنده قرن هجدهم و نوزدهم انگلیسی است که آثارش تأثیر گستردهای بر ادبیات غرب گذاشت. شناخت او از زندگی زنان و مهارتش در نشان دادن ظرائف زندگی، او را به یکی از مشهورترین رماننویسان عصر خودش تبدیل کردهاست.
جین آستن | |
---|---|
زاده | ۱۶ دسامبر ۱۷۷۵ استیونتون، همپشر، انگلستان |
درگذشته | ۱۸ ژوئیهٔ ۱۸۱۷ (۴۱ سال) وینچستر، همپشر، انگلستان |
آرامگاه | کلیسای جامع وینچستر، همپشر، انگلستان |
دوره | ۱۷۸۷ تا ۱۸۰۹ (۱۸۱۱) |
سبک نوشتاری | رمانتیک |
امضا |
زندگینامه
جین آستن در ۱۶ دسامبر ۱۷۷۵ در استیونتون، همپشر، جنوب شرقی انگلستان، به دنیا آمد. او ششمین فرزند از هفت فرزند یک کشیش ناحیه بود. در سال ۱۸۰۱ که پدرش بازنشسته شد، خانوادهٔ آستن به بث نقل مکان کرد. پدرش در سال ۱۸۰۵ از دنیا رفت و جین آستن و مادرش چندبار نقل مکان کردند، تا سرانجام در سال ۱۸۰۹ در نزدیکی التن در همپشر ماندگار شدند. جین آستن در همین محل ماند و فقط چند بار به لندن سفر کرد. در مه ۱۸۱۷ به سبب بیماری به وینچستر کوچ کرد تا نزدیک پزشکش باشد، و در ژوئیهٔ ۱۸۱۷ همانجا درگذشت. جین آستن چند سالی از عمر خود را در شهر باث سپری کرد و این شهر به عنوان محل اقامت او مشهور است. مؤسسهای به نام «مرکز جین آستن» در خیابان «گی» در مرکز شهر باث موجود است که هر سال جشنوارهای به نام جشنواره جین آستن در این شهر برگزار میکند. رمانهای جین آستن از پرخوانندهترین آثار در ادبیات جهاناند و حدود دویست سال است که نسلهای پیاپی با کشش و علاقهٔ روزافزون، رمانهای او را میخوانند.
جین آستن در دوران نوجوانی نوشتن رمان را آغاز کرد. او در شش رمان دربارهٔ زندگی در اواخر قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم نوشت. چهار تا از این کتابها در یک دوره چهار ساله منتشر شدند که نشان دهنده سرعت نویسنده در نگارش بود. عقل و احساس، غرور و تعصب، مانسفیلد پارک و اِما کتابهایی بودند که در زمان حیات او چاپ شد. دو کتاب دیگر او پس از مرگش منتشر شد. کتاب هفتم او هیچگاه به پایان نرسید. آستن در دورانی که زنده بود کتابهایش را بدون نام چاپ میکرد و هیچکس نمیدانست که نویسندهٔ کتاب، چه کسی است.
جین آستن، بر خلاف قهرمانهای رمانش، در طول عمر ۴۱ سالهاش هرگز ازدواج نکرد.
سبک نگارش آستن
جین آستن با نگارش چهار رمان عقل و احساس، غرور و تعصب، منسفیلد پارک و اما به ترتیب در سالهای ۱۸۱۱، ۱۸۱۳، ۱۸۱۴ و ۱۸۱۶ در زمان حیاتش، نام خود را بهعنوان نویسندهای صاحبسبک به ثبت رساند. رمانهای نورثنگرابی و ترغیب در سال ۱۸۱۸، یعنی بعد از مرگ نویسنده، به چاپ رسیدند. دو اثر به نامهای لیدی سوزان و واتسنها که ناتمام ماندهاست نیز از کارهای اولیهٔ جین آستن باقی ماندهاست. او پیش از مرگ مشغول نوشتن رمانی به نام سندیتن بود که قسمتهای پراکندهٔ آن در دست است. وی با خواندن کتابهای متفاوت یادگرفت از چه چیزهایی پرهیز کند تا داستانهایش جالب و خواندنی شوند. به همین دلیل سبک جین آستن در شیوهٔ نگارش منحصر به فرد است و صدای راوی رمان را با عمیقترین احساسات شخصیتهای قصه پیوند میزند. به طوری که با خواندن داستانهای وی میتوان پا جای پای شخصیتهای رمانهای او گذاشت. جین آستن در محیطی نسبتاً منزوی زندگی کرد و اوقات خود را بیشتر به نوشتن گذراند. به نظر نقادان، او نبوغی دووجهی داشت: هم طنز قدرتمندی داشت و هم اخلاقیات و روحیات آدمها را خوب میشناخت. این دو وجه در نوشتههای او نیز تجلی یافتهاست. زندگی اجتماعی و خانوادگی محملی است که نویسنده به کمک آن، با ژرف اندیشی، دربارهٔ انسانها و روابط آنها قضاوت میکند و نظر میدهد. جین آستن، غالباً زنان نویسندهٔ هم دورهٔ خودش را به خاطر سبک دراماتیک و خستهکنندهٔ قصههای عاشقانه، در رمانهایشان دست میانداخت.
ترجمه آثار به فارسی
اولین ترجمهٔ رمانهای آستن در ایران به کوشش شمسالملوک مصاحب و به تاریخ اسفند ۱۳۳۶ منتشر شد. (غرور و تعصب، شابک: ۹۶۴-۵۶۲۰-۱۶-۳)
رمانهای جین آستن در طی سالیان توسط مترجمان متفاوتی ترجمه و توسط ناشران گوناگونی چاپ شدهاست که از آن جمله میتوان جمشید اسکندانی (نشر ثالث) و رضا رضایی (نشر نی) را نام برد.
در ایران کتاب عقل و احساس (Sense And Sensibility)، که با عنوان حس و حساسیت شناخته میشود، توسط نشر نی و با ترجمهٔ رضا رضایی زیر عنوان عقل و احساس هم منتشر شدهاست.
کتابشناسی (بهترتیب تاریخ نگارش)
ترتیب منتشر شدن کتابهای جین آستن با ترتیب تهیهٔ نسخهٔ اولیه (نسخهٔ دستی) توسط نویسنده مطابقت ندارد. (نکته: در این فهرست اشاره به سال، سالی است که نویسنده در کوشش تهیهٔ نسخهٔ اولیهٔ داستان خود بودهاست)
- غرور و تعصب (۱۷۹۶)
- عقل و احساس (چند ماه پس از تجدید نظر در نسخهٔ نهایی کتاب غرور و تعصب)
- نورثنگر ابی (۱۷۹۸)
- منسفیلد پارک (۱۸۱۳)
- اِما (۱۸۱۴)
- ترغیب (۱۸۱۵)
کتابشناسی (به ترتیب سال انتشار)
رمانهای منتشر شده در دوران حیات:
- عقل و احساس با نامهای دیگر حس و حساسیت یا شور و شوریدگی (۱۸۱۱)
- غرور و تعصب (۱۸۱۳)
- منسفیلد پارک (۱۸۱۴)
- اما (۱۸۱۵)
رمانهایی که پس از مرگ نویسنده منتشر شد:
- نورثنگر ابی (۱۸۱۸)
- ترغیب (۱۸۱۸)
- خانم سوزان (۱۸۷۱)
رمانهایی که ناتمام ماند:
- واتسون ها (۱۸۷۱)
- سندیتون (۱۹۲۵)
درگذشت
جین آستِن در ۱۸ ژوئیهٔ ۱۸۱۷ در ۴۱ سالگی درگذشت و در کلیسای وینچستر به خاک سپرده شد. علیرغم تلاشهای مورخان، هنوز علت مرگ وی مشخص نشدهاست.
بزرگداشت
همه قبول دارند که او هیچگاه در دوران عمرش، اعتباری را که لایقش بود دریافت نکرد.
بر اساس رمانهای فراموشنشدنی جین آستن تاکنون نمایشهای متعدد، اقتباسهای تلویزیونی و چندین فیلم سینمایی ساخته شدهاست. سریال گمشده در آستن (Lost in Austen) بر اساس رمان غرور و تعصب وی ساخته شدهاست.
تصویر جین آستن بر روی اسکناس ده پوندی
با گذشت حدود ۲۰۰ سال از مرگ جین آستن عکس او روی اسکناس ۱۰ پوندی جدید بریتانیا چاپ شد تا نشانی باشد از تأثیری که او از خود به جای گذاشتهاست. در آوریل سال ۲۰۱۳، بانک مرکزی انگلستان اعلام کرد که از سال ۲۰۱۶ پشت اسکناسهای ۵ پوندی تصویر وینستون چرچیل، نخستوزیر دوران جنگ را به جای تصویر الیزابت فرای، شخصیت خیّر بریتانیایی چاپ میکند. با این اقدام دولت انگلستان، یعنی حذف الیزابت فرای، دیگر تصویر هیچ زنی بر اسکناسهای پوند باقی نمیماند. البته این بهجز تصویر ملکهٔ بریتانیا است که بر روی همهٔ اسکناسهای پوند چاپ بانک مرکزی انگلستان قرار دارد. در پی تهیهٔ یک طومار اینترنتی با امضای ۳۵ هزار نفر از معترضان به حذف تنها زن اسکناسها و همچنین تهدید به اقدام قانونی در این باره، قرار است از سال ۲۰۱۷ تصویر نویسندهٔ قرن نوزدهمی جین آستن به جای چارلز داروین بر پشت اسکناس ۱۰ پوندی چاپ شود.
تجلیل دویست سال پس از مرگ
در ژوئیهٔ ۲۰۱۷ به مناسبت دویستمین سالروز درگذشت جین آستن، برنامههای متعددی در زادگاهش برپا شدهاست. در بیزینگاستوک، در نزدیکی خانه کودکی جین آستن درست در جایی که زمانی پاتوق آستن بود از مجسمه برنزی او رونمایی شد.
فروش نامهٔ آستن به نویسندهٔ همدورهٔ خودش
در ژوئیهٔ ۲۰۱۷ و در آستانه دویستمین سالگرد درگذشت جین آستن نامهای از او به قیمت دویست هزار دلار در یک حراجی به فروش رفت. این نامه با تاریخ نگارش ۳۰ اکتبر ۱۸۱۲ که به خواهر زاده اش نوشته، با بیانی طعنهآمیز دیدگاه وی به سبک کار ریچال هانتر، نویسنده رمانهای گوتیک آن دوران را نشان میدهد.
نگارخانه
جلد دومین کتاب رمان استین غرور و تعصب چاپ (۱۸۱۳)
چشماندازی از شهر باث
نمایی از هلال سلطنتی در شهر باث میراث جهانی یونسکو
نمایی از کلیسای شهر وینچستر و محل دفن جین آستن
پانویس
- ↑ نام خانوادگی او را در فارسی گاهی بهاشتباه «آستین» مینویسند.
- ↑ «زنانی که دنیا را تغییر دادند». بیبیسی فارسی. ۸ فوریهٔ ۲۰۱۸. دریافتشده در ۸ فوریهٔ ۲۰۱۸.
- ↑ «نامه طعنهآمیز «جین آستن» به نویسنده همدوره خودش ۲۰۰ هزار دلار فروش رفت».
- ↑ «تجلیل از جین آستن، نویسندهٔ قرن نوزدهم، دویست سال پس از مرگ».
- ↑ «احتمال مرگ با آرسنیک».
- ↑ تصویر جین آستین بر اسکناسهای دهپوندی میآید؟، بیبیسی فارسی
منابع
- Wikipedia contributors, "Jane Austen," Wikipedia, The Free Encyclopedia,http://en.wikipedia.org/wiki/Jane_Austen
- Jane Austen - IMDb Official Page, http://www.imdb.com/name/nm0000807/
پیوند به بیرون
- کارهای Jane Austen در پروژه گوتنبرگ
- آثار نوشتهشده یا دربارهٔ جین آستن در بایگانی اینترنت
- آثار جین آستن در لیبریواکس (کتابخانهٔ صوتی با مالکیت عمومی)
- Jane Austen's Fiction Manuscripts Digital Edition, a digital archive from the University of Oxford
- A Memoir of Jane Austen by James Edward Austen-Leigh
- Jane Austen at the British Library