جنرال موتورز

دهه ۱۹۰۰ تا ۱۹۲۰

در سال ۱۸۹۷ شرکت خودروسازی اولدزموبیل، که قدیمی‌ترین واحد جنرال موتورز محسوب می‌شود با سرمایه ۵۰ هزار دلار، توسط رانسوم ای. اولدز تأسیس شد. دو سال بعد و در سال ۱۸۹۹ با ادغام این شرکت با کارخانه‌های موتور بنزینی اولدز، شرکت موتور اولدز تشکیل شد و نخستین کارخانه مخصوص ساخت خودرو در ایالات متحده آمریکا، به راه افتاد. این زمانی بود، که آدام اوپل در آلمان نیز نخستین خودروی اوپل را ساخت.

سال‌های ۱۹۰۲ و ۱۹۰۳ به ترتیب، نخست شرکت کادیلاک؛ در دیترویت، توسط هنری ام. لیلند، سپس شرکت بیوک توسط دیوید دانبار بیوک تأسیس شدند. این دو شرکت، سپس به جنرال موتورز پیوستند. یک سال بعد، در ۱۹۰۴ ویلیام سی. دورانت، مدیریت شرکت موتور بیوک را برعهده گرفت.

در ۱۹۰۵ کادیلاک، موتور تک سیلندر مورد علاقه هنری لیلند را ساخت و دو سال بعد، بیوک نخستین خودروی چهار سیلندر را، طراحی و عرضه کرد. در همین سال، نخستین مدرسه کاربردی آموزش مکانیک خودرو، توسط هنری لیلاند، به نام دی مدل، تأسیس شد.

اما نقطه عطف صنعت خودرو، در سال ۱۹۰۸ پدید آمد، که تحت رهبری ویلیام دورانت، شرکت جنرال موتورز، متشکل از شرکت موتور بیوک تأسیس شد. اولدزموبیل دومین شرکتی بود، که با قیمت ۵ میلیون دلار، توسط جنرال موتورز خریداری شد. سال بعد، کادیلاک نیز با مبلغ ۵ میلیون دلار، به مالکیت جنرال موتورز درآمد و در پی آن، هنری ام. لیلند و پسرش، برای کار در جنرال موتورز دعوت شدند. در همین سال، پونتیاک نیز خریداری و به جمع گروه جنرال موتورز، پیوست شد.

در سال ۱۹۱۰ جیمز استورو به جای ویلیام دورانت، رهبری شرکت جنرال موتورز را به عهده گرفت و واحدهای فنی و آزمایشگاه مرکزی تحقیقات را، بنیان نهاد. در همین سال، شرکت کامیون‌سازی جنرال موتورز نیز افتتاح شد. فعالیت واحد فروش خارجی شرکت نیز، از همین سال آغاز بکار کرد. همزمان، شرکت شورلت توسط لوئیس شورلت تأسیس شد. یک سال بعد، ویلیام دورانت، نیمی از سهام شرکت شورولت را خریداری کرد و به‌عنوان مدیرعامل شورولت منصوب شد. چندی بعد، با مشارکت لوئیس شورولت، موفق شد با خرید اکثریت سهام جی‌ام، بار دیگر کنترل شرکت جنرال موتورز را در دست گیرد.

در ۱۹۱۴ کادیلاک نخستین موتور هشت سیلندر را با قدرت ۷۰ اسب بخار تولید نمود و برای نخستین‌بار، از ترموستات برای کنترل سامانه خنک‌کننده استفاده کرد. جنرال موتورز، چهار سال بعد، شرکت موتور شورلت را، بدست آورد. در سال ۱۹۱۸ جنرال موتورز کانادا تأسیس شد.

دهه ۱۹۲۰ تا ۱۹۴۰

در سال ۱۹۲۰ ویلیام دورانت از سمت مدیرعاملی شرکت جنرال موتورز استعفا داد و پیراس. دوپونت جایگزین او شد. اما سه سال زمان لازم بود، تا زمینه تحولات مدیریتی، در جنرال موتورز رخ دهد.

در سال ۱۹۲۳ با انتخاب آلفرد پی. اسلون به عنوان رئیس هیئت مدیره شرکت، این اتفاق به وقوع پیوست. رهبری ۳۳ ساله او بر شرکت، جنرال موتورز را متحول کرد. اسلون، از همان بدو ورود، استراتژی تولید در شرکت جنرال موتورز را در پیامی به سهامداران چنین اعلام کرد:

یک خودرو برای هر نفر… !

در دهه ۱۹۲۰ شرکت در بسیاری کشورها کارخانه تولید خودرو برپا کرد. برای نخستین‌بار، بنزین اتیلی در آزمایشگاه‌های شرکت ساخته و عرضه شد. در سال ۱۹۲۵، شرکت موتور واکسول توسط جنرال موتورز خریداری شد.

دهه ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۰

در سال ۱۹۴۰ شرکت جنرال موتورز، تولید ۲۵ میلیون خودرو خود را، جشن گرفت. در سال ۱۹۵۶ پس از ۳۳ سال رهبری، آلفرد اسلون بازنشسته شد و چارلز ویلسون بر منصب ریاست شرکت جنرال موتورز تکیه زد. در طول دهه ۱۹۵۰ مدل‌های متنوع خودرو، توسط این شرکت، عرضه شد.

دهه ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰

تولید شرکت جنرال موتورز، در سال‌های ۱۹۶۲ و ۱۹۶۷ به ترتیب از مرز ۷۵ و ۱۰۰ میلیون خودرو در سال گذشت. در ۱۹۶۷ در یک تغییر ساختاری، شرکت به صورت گروه‌های مجزای خودروهای سبک و کامیون، بدنه و مونتاژ، قطعات خودرو و بخش خارجی از آمریکا، درآمد.

در ۱۹۷۴، جنرال موتورز فناوری مبدل‌های کاتالیستی را عرضه کرد و تمام خودروهایی که سال پس از آن تولید کرد، به این سامانه مجهز بود.

دهه ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۰

در اواخر دهه ۱۹۸۰ و سال‌های ابتدای دهه ۱۹۹۰ در طی چهار سال، با صرف ۴۰ میلیارد دلار هزینه، در یک برنامه جهانی، شرکت همه کارخانه‌های مونتاژ خود را بازسازی کرد، که باعث شد شرکت بزرگ جنرال موتورز، نخستین افت مالی را تجربه نماید.

در ۱۹۸۳، در سالگرد ۷۵ سالگی شرکت، با ۲۳۵ میلیون خودروی تولیدی همراه شد. در ۱۹۹۰، نخستین خودرو با کیسه هوا (ایربگ) تولید شد. در همین سال، جنرال موتورز، نخستین خودروی سواری نوع کوچک خود، به نام ساترن را عرضه کرد. هدف از راه‌اندازی بخش ساترن، تبدیل خط مونتاژ سنتی، به کارگروهی نوآورانه بود.

در سال ۱۹۹۲ جان اسمیت به عنوان مدیرعامل جنرال موتورز، انتخاب شد. براساس چشم‌انداز شرکت، به عنوان یک سازمان یادگیرنده، دانشگاه جنرال موتورز، در سال ۱۹۹۷ تأسیس شد. سال بعد، شرکت دلفای از جنرال موتورز جدا و به عنوان یک شرکت مستقل، ثبت شد. سال ۱۹۹۸، ریچارد واگونر جایگزین اسمیت شده و سکان رهبری جنرال موتورز را در دست گرفت.

دهه ۲۰۰۰ تاکنون

در سال‌ها آغازین دهه ۲۰۰۰ میلادی، گمان می‌رفت که هزینه ۴۰ میلیارد دلاری بازسازی و اتوماسیون خطوط تولیدی که این شرکت در طول دهه ۱۹۹۰ در کارخانجات تولیدی خود، در سراسر جهان اجرا کرده بود، خیال جنرال موتورز را، از رقیب سرسخت و متفکری چون تویوتا راحت می‌کند.

هم‌اکنون، جنرال موتورز بزرگ‌ترین شرکت خودروساز جهان، از لحاظ میزان درآمد و شمار خودروهای تولیدی، محسوب می‌شود.

دفتر مرکزی این شرکت در دیترویت، میشیگان ایالات متحده قرار دارد، اما جنرال موتورز در ۳۳ کشور، کارخانه‌های خودروسازی دایر نموده‌است و محصولات خود، شامل کلاس‌های گوناگون خودرو و کامیون را در بیش از ۲۰۰ کشور عرضه می‌کند. بیش از ۲۵ هزار واحد ارائه خدمات جهانی، قطعات خودروهای تولیدی شرکت را تأمین می‌کنند.

جنرال موتورز در واقع مجموعه‌ای از چندین کارخانه گوناگون خودروسازی و موتورسازی است، که به مرور زمان، به هم پیوسته‌اند. اکنون اسامی آن شرکت‌ها بر روی محصولات گوناگون این شرکت وجود دارد و نشان تجاری خودروها محسوب می‌شوند.

نام برند	نشان تجاری	بنیان‌گذاری	تولید نخست	پیوست به جی‌ام	بازار محصولات
بااوجون		۲۰۱۰	۲۰۱۰	۲۰۱۰	جمهوری خلق چین
بیوک		۱۸۹۹	۱۹۰۳	۱۹۰۸	آمریکای شمالی، چین، اسرائیل
کادیلاک		۱۹۰۲	۱۹۰۲	۱۹۰۹	آمریکای شمالی، اروپا، آسیا، خاورمیانه
شورولت		۱۹۱۱	۱۹۱۱	۱۹۱۱	همه قاره‌ها
جی‌ام‌سی		۱۹۰۱	۱۹۰۱	۱۹۰۹	آمریکای شمالی، خاورمیانه
وولینگ		۲۰۰۲	۲۰۰۲	۲۰۰۲	جمهوری خلق چین

شمار ۱۶۴ هزار نفر از کارکنان شرکت، در بیش از ۳۰ کشور جهان مشغول به کار هستند. برنامه آموزش منظم کارکنان در دستور کار این شرکت قرار دارد.

برای رسیدن به سطح استاندارد، کارکنان تشویق می‌شوند تا سالانه ۲۰ ساعت آموزش شغلی خود را بگذرانند. در سال ۱۹۹۷ نیز دانشگاه جنرال موتورز در راستای توجه به آموزش سازمان و حرکت به سمت یک سازمان کار آموزی تأسیس شد.

ریچارد واگونر مدیرعامل جی‌ام در خلال سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۹ همواره کارکنان شرکت را اعضای تیم جنرال موتورز خطاب می‌نمود و معتقد بود که شرکت جز این، سرمایه‌ای عظیم ندارد.

نخستین آزمایشگاه متمرکز تحقیقات شرکت در سال ۱۹۱۱ آغاز به کار کرد. از همان موقع، در کنار ازدیاد تولید خودرو و رسیدن به تولیدات میلیونی، کار تحقیق و توسعه در شرکت مورد توجه بوده‌است. این امر در زمان رهبری اسلون، کاملاً بارز بود و نمودهای آن سال‌های بعد به ظهور رسید.

برخی زمینه‌های تحقیق و توسعه شرکت عبارت است از:

• طرح‌هایی در زمینه افزایش بازدهی موتور
• ساخت موتورهای دیزلی تمیزتر، که برای نخستین‌بار در جهان، استانداردهای یورو ۴ را جواب می‌دهد.
• تولید خودروهایی با سوخت‌های جایگزین مانند: اتانول، ال‌پی‌جی و سی‌ان‌جی
• تولید خودروهای هیبریدی
• طراحی سامانه‌های باتری سوخت

جنرال موتورز سال‌ها است که مقام برتر را در تولید و فروش انواع خودروها در جهان دارا است. در سال ۲۰۱۲، در فهرست فورچون جهانی ۵۰۰ در رتبه ۱۹ از بزرگ‌ترین شرکت‌های عمومی جهان قرار گرفت. این شرکت هم‌اکنون به عنوان بزرگ‌ترین شرکت خودروساز جهان، شناخته می‌شود.

درآمد شرکت در سال ۲۰۱۱ بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار و سود ۷٫۵ میلیارد دلار بود. در سال ۲۰۰۶ درآمدی بالغ بر ۲۰۰ میلیارد دلار داشته، که در این سال، در فهرست مجله فرچون، در رتبه پنجم قرار گرفت. پس از جنرال موتورز، دیگر شرکت‌های خودروساز مانند دایملر آگ در رتبه ۷ با ۱۸۶ میلیارد دلار، تویوتا در رتبه ۸ با ۱۸۵ میلیارد دلار، فورد در رتبه ۹ با ۱۷۷ میلیارد دلار و گروه فولکس‌واگن در رتبه ۱۷ با ۱۱۸ میلیارد دلار قرار گرفته‌اند.

شرکت‌های هوندا، نیسان، پژو، ب ام و، فیات، هیوندا، رنو، ولوو، مزدا و سوزوکی به ترتیب پس از آن‌ها قرار دارند.

در سال ۲۰۰۶، حدود ۶۷ میلیون خودرو درجهان فروخته شد، که سهم جنرال موتورز، بیش از ۹ میلیون خودرو بوده‌است. از این میزان، ۵۵٪ درصد فروش در خارج از ایالات متحده آمریکا صورت گرفته‌است. پس از ایالات متحده، بیشترین تولیدات شرکت در کشورهای چین، کانادا، بریتانیا، و آلمان انجام می‌شود.

فروش در ایالات متحده

در جدول زیر شمار خودروهای فروخته شده توسط جنرال موتورز در ایالات متحده و در فاصله سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۲ درج شده‌است.

سال مالی	ایالات متحده (خودرو)	تغییر از سال پیش
۱۹۹۸	۴٬۶۰۳٬۹۹۱
۱۹۹۹	۵٬۰۱۷٬۱۵۰	۹٫۰٪
۲۰۰۰	۴٬۹۵۳٬۱۶۳	۱٫۳٪
۲۰۰۱	۴٬۹۰۴٬۰۱۵	۱٫۰٪
۲۰۰۲	۴٬۸۵۸٬۷۰۵	۰٫۹٪
۲۰۰۳	۴٬۷۵۶٬۴۰۳	۲٫۱٪
۲۰۰۴	۴٬۷۰۷٬۴۱۶	۱٫۰٪
۲۰۰۵	۴٬۵۱۷٬۷۳۰	۴٫۰٪
۲۰۰۶	۴٬۱۲۴٬۶۴۵	۸٫۷٪
۲۰۰۷	۳٬۸۶۶٬۶۲۰	۶٫۳٪
۲۰۰۸	۲٬۹۸۰٬۶۸۸	۲۲٫۹٪
۲۰۰۹	۲٬۰۸۴٬۴۹۲	۳۰٫۱٪
۲۰۱۰	۲٬۲۱۵٬۲۲۷	۶٫۳٪
۲۰۱۱	۲٬۵۰۳٬۸۲۰	۱۳٫۷٪
۲۰۱۲	۲٬۵۹۵٬۷۱۷	۳٫۷٪

فروش بین‌المللی

در فهرست زیر، ۱۶ کشور اصلی که جنرال موتورز تولیدات خود را به‌طور مستقیم در آن‌ها عرضه می‌کند، بر پایه شمار خودروهای بفروش رفته در سال ۲۰۰۸ رتبه‌بندی شده‌اند. همچنین میزان سهم بازار فروش هر یک از کشورهای موردنظر از خودروهای جی‌ام و نیز مقایسه آن، با فروش سال گذشته میلادی، مشخص شده‌است.

میزان فروش در سال ۲۰۰۸ (هزار)
رتبه	کشور	فروش خودرو	سهم بازار (٪)
۱	ایالات متحده آمریکا	۲٫۹۸۱	۲۲٫۱٪
۲	چین	۱٫۰۹۵	۱۲٪
۳	برزیل	۵۹۴	۱۹٫۵٪
۴	بریتانیا	۳۸۴	۱۵٫۴٪
۵	کانادا	۳۵۹	۲۱٫۴٪
۶	روسیه	۳۳۸	۱۱٫۱٪
۷	آلمان	۳۰۰	۸٫۸٪
۸	مکزیک	۲۱۲	۱۹٫۸٪
۹	استرالیا	۱۳۳	۱۳٫۱٪
۱۰	کره جنوبی	۱۱۷	۹٫۷٪
۱۱	فرانسه	۱۱۴	۴٫۴٪
۱۲	اسپانیا	۱۰۷	۷٫۸٪
۱۳	آرژانتین	۹۵	۱۵٫۵٪
۱۴	ونزوئلا	۹۱	۳۳٫۳٪
۱۵	کلمبیا	۸۰	۳۶٫۳٪
۱۶	هند	۶۶	۴٫۴٪

گرچه ویلیام سی. دورانت، با همت خویش در سال ۱۹۰۸ کار بزرگی انجام داد و هسته‌های مجزا تولید خودرو و موتور را به هم پیوند داد و جنرال موتورز را تأسیس کرد و تا مدتی نیز رهبری شرکت را برعهده گرفت، اما بدون تردید، نامی که در سابقه و تاریخچه صد ساله جنرال موتورز به عنوان رهبری تأثیرگذار، همواره می‌درخشد، آلفرد پی اسلون است.

اسلون در دهه‌های ۱۹۳۰ تا ۱۹۶۰ رهبری شرکت جنرال موتورز را برعهده داشت و سبک مدیریتی ویژه خویش را در آنجا اعمال کرد.

ریک واگونر از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۹ رهبری شرکت را در دست داشت. او مدعی است که جنرال موتورز در ایمنی خودرو، امنیت و خدمات اطلاعاتی سرآمد است. برای نمونه در کارخانه جنرال موتورز مستقر در تایلند، پس از ۴۰ میلیون-ساعت کار، هیچ حادثه‌ای رخ نداده‌است.

پس از واگونر، فردریک هندرسون در ابتدای سال ۲۰۰۹ به عنوان مدیرعامل جی‌ام انتخاب شد، که در پایان سال ۲۰۰۹ این پست، به ادوارد ویتاکر جونیور واگذار شد. ویتاکر نیز تنها یک سال در این مقام باقی‌ماند و در سال ۲۰۱۰ جای خود را به دنیل آکرسون داد. وی همزمان به عنوان رئیس هیئت مدیره این شرکت خودروسازی، نیز برگزیده شد.

آکرسون تا ۱۵ ژانویه ۲۰۱۴ که مری بارا از سوی هیئت مدیره جنرال موتورز به ریاست شرکت انتخاب شد، سکان رهبری این خودروسازی را در دست داشت.

مری بارا نخستین زنی است که تاکنون به ریاست یکی از خودروسازان اصلی منصوب شده‌است. پدر وی ۳۹ سال در شرکت پونتیاک که از زیرمجموعه‌های جنرال موتورز به‌شمار می‌آید، مشغول بکار بود. بارا نیز از ۱۸ سالگی به جنرال موتورز پیوست. او مدرک کارشناسی‌اش را از انستیتوی جنرال موتورز (که امروزه دانشگاه کترینگ نام دارد) اخذ نمود. سپس در سال ۱۹۸۸ با بورسیه شرکت جنرال موتورز، وارد دانشگاه استنفورد شد و در ۱۹۹۰ در رشته ام‌بی‌ای فارغ‌التحصیل شد. وی در سال ۲۰۱۷ از سوی مجله فوربز در فهرست قدرتمندترین زنان جهان، در رتبه ۶۲ قرار گرفت.

در ۲۷ مارس ۲۰۲۰ رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، دونالد ترامپ با استناد به قانون وضعیت جنگی برای رویارویی با بیماری کروناویروس ۲۰۱۹ به جنرال موتورز دستور داد فوراً دستگاه تنفس مصنوعی تولید کند. زیرا با همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ در آمریکا این کشور، نیاز فوری به هزاران دستگاه تازه دارد. در آغاز، جنرال موتورز در تلاش برای چانه‌زنی و امتیازگیری بود. اما با فرمان اجرایی دونالد ترامپ برای وضعیت جنگی، این شرکت موظف شد بدون چون‌وچرا به تولید دستگاه تنفس مصنوعی بپردازد.

در اکتبر ۲۰۱۳ روزنامه فیگارو مدعی شد، که جنرال‌موتورز با هماهنگی با مقامات دولت فدرال ایالات متحده آمریکا، در حال بررسی بازار خرید و فروش خودرو، به جهت حضور احتمالی در این زمینه هستند. این شرکت قصد دارد با همکاری دوجانبه با شرکت ایران‌خودرو، محصولات خود را در ایران تولید نماید؛ زیرا ایران دارای بازار مصرفی ۸۰ میلیون نفری است و کشوری است که از منابع عظیم نفت و گاز بهره می‌برد. این روزنامه به نقل از منابع خبری خود مدعی شده‌است که تحریم‌های هدفمند آمریکا علیه صنعت خودروسازی ایران که از سال ۲۰۱۱ آغاز شده، در جهت بیرون راندن رقیبان فرانسوی این شرکت از جمله پژو و رنو بوده‌است. در اوایل سال ۱۳۹۵، شرکتی با نام «سهام پژوهان مهر» قصد داشت تا خودروهای شورلت آویو، شورلت کروز، شورلت ترکس و شورلت کاپتیوا را به‌طور CBU وارد بازار ایران کند. این خودروها توسط جی‌ام کره تولید شده بودند و قرار بود از کره جنوبی به ایران وارد شوند. با این حال، پس از تذکر رهبر ایران و با دستور وزیر وقت صنعت، معدن و تجارت از واردات این خودروها جلوگیری شد و در میانهٔ راه به کشور مبدأ برگشت خوردند.

• ویلیام سی. دورانت
• شورولت
• کادیلاک
• پونتیاک
• بیوک

• وبگاه رسمی