جفری ساکس

جفری ساکس (انگلیسی: Jeffrey Sachs؛ زادهٔ ۵ نوامبر ۱۹۵۴) اقتصاددان، و استاد دانشگاه اهل ایالات متحده آمریکا است، ساکس از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۶، به عنوان مدیر مؤسسه زمین دانشگاه کلمبیا خدمت کرد و هم‌اکنون در زمینه اقتصاد توسعه، بهداشت، آموزش و پرورش و اقتصاد جهانی در دانشگاه کلمبیا تدریس می‌کند.

جفری ساکس نظریه پرداز اقتصاد آزاد و نئولیبرالی، فردی است که بواسطه ارتباط های وسیع با جورج سوروس معروف(طراح انقلاب های رنگین) پس از فروپاشی شوروی با سرمایه و حمایت سوروس به کشورهای اروپای شرقی از جمله لهستان سفر کرده و با طرح ریزی اقتصاد نئولیبرالی و خرید مجموعه های بزرگ دولتی این کشورها سود سرشاری نصیب آنها می شد و از طرفی موجبات تبعات اقتصادی و درپی آن سیاسی و امنیتی برای آنها کشورها فراهم می آمد.

جفری ساکس دست به مهندسی اقتصاد بولیوی، لهستان و اکثر اروپای شرقی بعد از استقلال از شوروی و طراحی روسیه بعد از فروپاشی زد.

ساکس بعد از فروپاشی شوری با پیشنهاد و تامین مالی جورج سوروس راهی لهستان شد. او با ادعای اینکه لهستان را از نعمت اصلاح اقتصادی و بازار آزاد برخوردار می کند، طرحی شامل حذف آنی کنترل قیمت ها و یارانه ها، حراج معادن و کارخانه ها و حرکت از کارخانه های صنعتی سنگین به تولیدکالاهای مصرفی و...ارائه و عملیاتی کرد. نتیجه بسیار تکان دهنده بود؛ نرخ بیکاری ۲۰ درصد و ۴۰ درصد برای افراد زیر ۲۴ سال، 59درصد زیر خط فقر، 7500 اعتصاب در یک سال، که نهایتا منجر به یک حکومت دیکتاتور و سرکوبگر شد.

در دهه 90 با همین نسخه ها جفری ساکس آرژانتین به خاک سیاه نشست و موجب اخراج 700هزار کارگر و چوب حراج به همه ی دارایی های آرژانتین شد.

حضور جفری ساکس در فروپاشی شوروی و هدایت روسیه بعد از فروپاشی شوروی چشمگیر است. او به عنوان مشاور «یلتسین، رئیس جمهور اسبق روسیه»، با وعده هایی با کمک از صندوق بین المللی پول وارد شد و شرکت های بزرگ نفتی روسیه از جمله یوکس را حراج کرد و همان اتفاقات اروپای شرقی را تکرار کرد که نهایتا راهی جز بی آبرویی مجدد اقتصاد آزاد نئولیبرالی و رفتن یلتسین نمانده بود.