ثبات پردازنده
ثبّات پردازنده یا رجیستر پردازنده (به انگلیسی: processor register) یا ثبات های حافظه پردازنده یک کامپیوتر برای ذخیره و انتقال داده ها و دستورالعمل ها با سرعت بسیار بالا مورد استفاده قرار میگیرد. همانطور که میدانید CPU کامیپوتر قطع به یقین یکی از مهم ترین و پیچیده ترین اجزاء یک کامپیوتر محسوب میشود و طبیعتاََ یک سخت افزار تک منظوره و یک بعدی نیست و وظایف متعددی بر عهده دارد. از این رو Register در پردازنده دارای انواع مختلفی است که هر کدام به نوبه خود در امر هندل و پردازش کردن دستورالعمل ها برای CPU بسیار مهم و اجتناب ناپذیر است.. ثباتها معمولاً شامل مقدار اندکی حافظه‌ی سریع هستند، اگرچه بعضی از ثباتها عملیات سخت‌افزاری خاصی دارند، و می‌توانند فقط‌خواندنی یا فقط‌نوشتنی باشند. معمولاً در معماری رایانه، ثباتها توسط سازوکار متفاوتی از حافظه اصلی آدرس‌دهی می‌شوند، اما بعضی مواقع به آن‌ها یک آدرس حافظه منتسب میشود، مثلاً در معماری‌های DEC PDP-10 یا ICT 1900.
ثباتها از یک دیدگاه به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:
- ثباتهای نشانی پذیر (آدرس‌پذیر):
- درجینه‌هایی هستند که توسط برنامه‌نویس قابل دسترسی هستند.
- ثباتهای آدرس ناپذیر (غیر آدرس پذیر):
- ثباتهایی هستند که توسط کاربر دسترس پذیر نبوده و توسط سخت‌افزار مدیریت می‌شوند.
تعریف دیگر درجینه: حافظه‌های سریعی به نام درجینه در پردازنده وجود دارند که مستقیماً با واحد CU و ALUمتصل هستند و برای نگهداری داده و کنترل اجرای برنامه بکار می‌روند.
نکته: ثباتها مجموعه ای از فلیپ فلاپ‌ها هستند که به یک کلاک(Clock) متصل هستند. در واقع یک ثبات هشت بیتی، نتیجهٔ کنار هم قرار گرفتن هشت فلیپ فلاپ است که همهٔ آن‌ها به یک کلاک متصل هستند.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ «ثبّات» [رایانه و فنّاوری اطلاعات] هم‌ارزِ «register»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر چهارم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۵۹-۱ (ذیل سرواژهٔ ثبّات)
منابع
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Processor register». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۹ آذر ۱۳۹۹.
- زبان ماشین و اسمبلی نوشته دکتر سید رضی انتشارات ناقوس
- معماری کامپیوتر نوشته موریس مانو
- طراحی و معماری کامپیوتر نوشته پترسون