تی‌اف‌تی‌پی
Trivial File Transfer Protocol) TFTP) یک پروتکل انتقال فایل است که به دلیل سادگی در به‌کارگیری، پرکاربرد شده‌است. این پروتکل به کاربران دسترسی برای قرار دادن یا دریافت فایل از ریموت هاست را می‌دهد . از عمده‌ترین کاربرد آن می‌توان به انتقال خودکار فایل‌های مربوط به تنظیمات یک دستگاه یا فایل‌های مورد نیاز یک دستگاه برای بوت شدن در یک شبکه محلی اشاره کرد. این پروتکل اولین بار در سال 1998 استانداردسازی شد که مشخصات فعلی این پروتکل را می‌توان در RFC 1350 یافت.
بررسی اجمالی
TFTP دارای طراحی ساده ایست که به‌کارگیری آن را آسان کرده‌است. این پروتکل برای انتقال اطلاعات در مراحل اولیه ی بوت کردن از طریق شبکه مانند BOOTP , PXE , PSDP و... استفاده می‌شود. در واقع TFTP یکی از عناصر PXE یا پروتکل بوت شدن دستگاه‌ها از محیط شبکه است که در واقع درون بایوس کارت شبکه رایانه‌های میزبان، الگوریتمی برای استفاده از آن پیش‌بینی و نهادینه شده‌است. از TFTP برای انتقال دیسک ایمیج‌های سیستم عامل‌ها و پرونده‌های پیکربندی به روتر ، آی پی‌های تلفن و فایروال‌ها نیز استفاده می‌شود. طراحی این پروتکل از پروتکل EFTP که بخشی از مجموعه پروتکل‌های PUP است تأثیر گرفته‌است . امروزه به دلیل امنیت پایین این پروتکل از آن در انتقالات فایل در اینترنت استفاده نمیشود و تقریباً تنها استفاده ی آن در شبکه ی محلی (LAN) می‌باشد. TFTP اولین بار در سال 1980 توسط IEN 133 تعریف شد. پس از آن در سال بعد در ماه June تجدید نظر دوم این پروتکل به عنوان RFC 783 منتشر شد. بعد از آن آپدیت‌های مختلفی برای این پروتکل ارائه شد که آپدیت‌های کلی آن به ترتیب عبارتند از :
| RFC Number | Title | Published | Author | Obsolete and Update Information |
|---|---|---|---|---|
| RFC 783 | The TFTP Protocol (Revision 1) | June 1981 | K. Sollins | Obsoleted by - RFC 1350 |
| RFC 906 | Bootstrap Loading using TFTP | June 1984 | Ross Finlayson | - |
| RFC 951 | Bootstrap Protocol | Sep.1985 | Bill Croft | Updated by RFC 1395, RFC 1497, RFC 1532, RFC 1542, RFC 5494 |
| RFC 1350 | The TFTP Protocol (Revision 2) | July 1992 | K. Sollins | Updated by RFC 1782, RFC 1783, RFC 1784, RFC 1785, RFC 2347, RFC 2348, RFC 2349 |
| RFC 1782 | TFTP Option Extension | March 1995 | G. Malkin | Obsoleted by - RFC 2347 |
| RFC 2131 | Dynamic Host Configuration Protocol | March 1997 | R. Droms | Updated by RFC 3396, RFC 4361, RFC 5494, RFC 6842 |
| RFC 2347 | TFTP Option Extension | May 1998 | G. Malkin | - |
| RFC 2348 | TFTP Blocksize Option | May 1998 | G. Malkin | - |
| RFC 2349 | TFTP Timeout Interval and Transfer Size Options | May 1998 | G. Malkin | - |
| RFC 7440 | TFTP Windowsize Option | Jan 2015 | P. Masotta | - |
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Ur». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۰ ژانویه ۲۰۱۶.
پروتکل TFTP که یکی از ساده‌ترین پروتکل انتقال است با استفاده از پروتکل UDP از پورت شماره ی 69 استفاده میکند. کار با این پروتکل بسیار آسان است و از بسیاری از تنظیمات و امکانات پیشرفته‌ای که بسیاری از پروتکل‌های انتقال داده پیشنهاد می‌کنند مستثنا است. این پروتکل تنها برای خواندن و نوشتن اطلاعات به ریموت سرور یا از ریموت سرور طراحی شده‌است و نمی‌تواند اطلاعات را تغییر نام دهد ، حذف یا لیست کند.
تفاوت TFTP و FTP
در مقایسه با پروتکل انتقال داده TFTP، FTP بسیار ساده‌تر عمل میکند. به عنوان مثال در TFTP خبری از احراز هویت استفاده‌کننده نیست و هر کسی که دسترسی شبکه به آن داشته باشد می‌تواند از آن استفاده کند در حالی که برای استفاده از FTP احراز هویت اهمیت بالایی دارد. البته این موضوع امنیت TFTP را کاهش می‌دهد. TFTP در مقایسه با FTP از سرعت بالاتری نیز برخوردار است. دلیل این موضوع این است که FTP در هنگام انتقال اطلاعات نیاز به تصدیق کردن بسته ی فرستاده شده(Packet) دارد ولی TFTP منتظر تصدیق بسته ی فرستاده شده نمیماند و فایل بعدی را ارسال میکند. در نتیجه سرعت آن بسیار بالاتر از اف تی پی است و می‌تواند فایل‌های با حجم بالایی را انتقال دهد.
کاربردهای TFTP
- بوت کردن از راه دور از طریق شبکه بدون هارد دیسک
- پشتیبان‌گیری از تنظیمات شبکه
- پشتیبان‌گیری از فایل پیکر بندی روتر
- ذخیره ی دیسک ایمیج‌های سیستم عامل ها
میزبان‌های TFTP
سایت‌های زیر نمونه‌هایی از TFTP سرورهستند:
مطالعهٔ بیشتر
- RFC 1785 – TFTP Option Negotiation Analysis, G. Malkin, A. Harkin, March 1995.
- RFC 2090 – TFTP Multicast Option, A. Emberson, February 1997. Status: Experimental
- RFC 2347 – TFTP Option Extension, G. Malkin, A. Harkin, May 1998. (This superseded the preceding, RFC 1782
- RFC 2348 – TFTP Blocksize Option, G. Malkin, A. Harkin, May 1998. (This superseded the preceding, RFC 1783
- RFC 2349 – TFTP Timeout Interval and Transfer Size Options, G. Malkin, A. Harkin, May 1998 (This superseded the preceding, RFC 1784.
- RFC 3617 – Uniform Resource Identifier (URI) Scheme and Applicability Statement for the Trivial File Transfer Protocol (TFTP), E. Lear, October 2003.
منابع
- RFC 783
- Karen R. Sollins (1980-01-29). The TFTP Protocol. IETF. IEN 133. Retrieved 2010-05-01.
- RFC 1350
- http://www.uefi.org/sites/default/files/resources/2_4_Errata_A.pdf "Unified Extensible Firmware Interface Specification"(PDF). UEFI. 2013-12-02. Retrieved 2014-04-04
- https://web.archive.org/web/20131102003141/http://download.intel.com/design/archives/wfm/downloads/pxespec.pdf "Preboot Execution Environment (PXE) Specification - Version 2.1" (PDF). Intel Corporation. 1999-09-20. Retrieved 2014-02-08
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Ur». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۰ ژانویه ۲۰۱۶.