تربقان
تربقان نام روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان کاشمر در استان خراسان رضوی است. این روستا در دهستان بالا ولایت قرار دارد و بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۱٬۷۹۵ نفر (۵۶۶خانوار) است.
تصویری از تربقان | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | خراسان رضوی |
| شهرستان | کاشمر |
| بخش | بخش مرکزی |
| دهستان | بالا ولایت (کاشمر) |
| مردم | |
| جمعیت | ۱۷۹۵ نفر (سرشماری ۹۵) |
| کد آماری | ۱۵۹۹۱۷ |
روستای تربقان از جمله روستاهای کهن‌دیار ترشیز محسوب می‌شود. معمرین می‌گویند: «تربقان از جمله آبادی‌های قدیمی ترشیز است که در روزگار حمله مغول در پی مبارزاتشان با مهاجمان به نام فعلیش شهره گشت. تربقان در آن زمان روستایی آباد و مملو از انواع باغات بود. خانه باغ‌های این باغات دیدنی بودند. در گویش کهن آن دوره خراسان بزرگ برای خانه باغ از واژه باغه استفاده می‌شد. تربقانی‌های غیرتمند برای مبارزه با مهاجمان در خانه باغ‌هایشان موضع گرفته بودند. از آن دوره از این آبادی با عنوان تربغان یاد می‌شد که در گذر زمان بدل به تربقان شده‌است». تعبیر معمرین محترم است. در کنار این تعبیر می‌گویند تربقان تعبیری از دیاری دارای باغ‌های آباد و با طراوت دارد. هر چه هست نام این آبادی گواه دیرسالی آن است. در لغت نامه دهخدا می‌خوانیم: «تربقان دهی از دهستان بالاولایت در حومه کاشمر است. در ۱۲ هزار گزی جنوب خاوری کاشمر بر سر راه مالرو عمومی کاشمر قرار دارد. آب آن از قنات و محصولش غلات، میوه جات و انگور و پنبه و زیره است.
این روستا در شرق شهر کاشمر و به صورت خطی یه طرفه و موازی محور کاشمر-فیض‌آباد و جاده قدیم کاشمر-مشهد قرار دارد می‌گویند در گذشته‌های نه چندان دور تربقان یکی از چند منزل موجود در مسیر تجاری بیهق تا زاوه و مسیر گناباد تا نیشابور بوده‌است. نزدیکی آبادی به قلعه ترشیز باعث شده بود که کاروان‌ها، عابران و سواران این روستا را برای اتراق انتخاب کنند. بقایای دو شیر آب گواه این ادعاست.
شخصیت‌های سرشناس
- دکتر شمس شریعت تربقان
- عبدالحسین اسکندری
منابع
- ↑ «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.