بیکاری
بیکار ( به انگلیسی :unemployed )، در اقتصاد به فردی گفته میشود که در سن کار (۱۵ تا ۶۵ سال) جویای کار باشد اما شغل یا منبع درآمدی پیدا نکند. کودکان و افراد مسن از آن جهت که قادر به انجام کار نیستند، جزو جمعیت فعال به حساب نمیآیند. زنان خانهدار و دانشجویان اگر جویای کار نباشند، و حتی کسانیکه با وجود منبع درآمد کافی مشغول به انجام کاری نیستند نیز، جزو جمعیت فعال شمرده نمیشوند.
جمعیت بیکار به تعداد افراد بیکار گفته میشود. بیکار از منظر مرکز آمار ایران، فردی بالای ١٦ سال است که در هفتهٔ قبل از آمارگیری فاقد کار باشد، و در آن هفته یا بعد از آن آمادهٔ کار باشد و در آن هفته و سه هفته قبل از آن در جستجوی کار باشد. همچنین افرادی که به دلیل آغاز به کار در هفتهٔ آینده یا انتظار بازگشت به شغل قبلی جویای کار نیستند، بیکار محسوب میشوند.
نرخ مشارکت
جمعیت بیکار بهعلاوه شاغل تقسیمبر افراد در سن کار را نرخ مشارکت مینامند.
آثار بیکاری
تجربه بیکاری برای کسانی که به داشتن شغل ثابت و مطمئن عادت کردهاند، میتواند بسیار ناراحتکننده باشد. مستقیمترین نتیجه بیکاری، از دست دادن درآمد است. فشار اقتصادی برای کسانی که فاقد کارند بسیار زیاد است. از جمله عوامل شناسایی شده مؤثر بر افزایش نرخ جرم و جنایت و فقر، میتوان به بیکاری اشاره کرد
انواع بیکاری
- بیکاری اصطکاکی در مدت زمان بین دو اشتغال در هنگام تغییر شغل
- بیکاری فصلی: زمانیکه تقاضا برای کاری در فصل مشخصی وجود نداشته باشد؛ مثلاً برخی آموزگاران که در تابستان نمیتوانند تدریس کنند یا کشاورزان و کارگران ساختمانی
- بیکاری پنهان: وقتی است که شخص به کاری مشغول است و منبع درآمدی دارد اما کار او در اقتصاد کشور اثر مثبت ندارد.
- بیکاری ادواری : زمانی رخ میدهد که رکود گریبان اقتصاد را گرفته باشد که در این حالت باید با استفاده از سیاستهای کلان اقتصاد این تورم را کنترل کرد.
- بیکاری ساختاری: بیکاری که به علت ساختارهای اقتصادی رخ میدهد، گاهی بیکاری فصلی را در این دسته قرار میدهند.
در واقع به علت عدم تطابق بین مهارتهای شغلی و مورد نیاز تولیدکنندگان ایجاد میشود.
علل بیکاری
افزایش جمعیت و کمبود تقاضای نیروی کار، اتوماسیون، مهمترین علل بیکاری هستند. یک عامل مهم بیکاری، افزایش رقابت بینالمللی در صنایعی است که پیشرفت روزافزون غرب بر پایه آن بنیاد نهاده شده بود. یکی از عوامل دیگر بیکاری عدم برنامهریزی درست دولت و خانواده است که دلیل اصلی بیکاری در برخی کشورها همین موضوع است.
دستمزد آستانه
دستمزد آستانه، حداقل سطحی از دستمزد است که هر فرد تمایل دارد در دستمزدهای بالاتر از آن وارد شده، بخشی از ساعات شبانهروز خود را بهکار تخصیص بدهد. براساس گزارشی توسط غلامرضا کشاورز حداد عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف کشور ایران، زنان غیر شاغل دانشگاهی بالاترین دستمزد آستانه رادارند. این یافته دلالت بر این دارد که بخشهایی از زنان به دنبال یک شغل درخور علاقه خود هستند.
پذیرفتن و قرار گرفتن در وضعیت بیشازحد ماهر در دوره قبل و بیکاری در آینده
جامعهٔ کارفرما هنگام بهکارگیری و استخدام نیروی کار به گذشته کاری او بهعنوان علامتی از کیفیت وی نگاه میکند. جامعهٔ کارفرما فرض را بر این قرار میدهد، کارگری که درگذشته مشاغل سطح پایینی را پذیرفته احتمالاً دارای کارایی و مهارت کافی برای انجام کارهای درخور مدرک تحصیلی خود نیست؛ مطالعات تجربی نشان میدهند که ناکامیهای دوره گذشته در بازار کار میتواند اثر منفی قابللمسی در موفقیت فرد در آینده شغلی او در این بازار داشته باشد. این اثر منفی میتواند به دلیل پذیرش یک شغل نامناسب ازنظر میزان مهارت حرفهای و تحصیلی فرد با سطح مهارت موردنیاز یک شغل پذیرفتهشده ("هرچند موقتی") از سوی فرد باشد. به این معنی که فرد ممکن است درگذشتهٔ حرفهای خودش، بهعنوانمثال به دلیل بیکاری، بهطور موقت تن به پذیرش مشاغلی بدهد که این فرد ازنظر تحصیل یا میزان مهارتی که دارد برای آن شغل، در وضعیت مهارت یا تحصیل بیش از میزان لازم (بیشازحد ماهر) قرار داشته باشد که این پدیده یک علامت منفی برای یافتن یک شغل مناسب در بازار کار دانسته میشوند، در نتیجه اگر داوطلبِ بهدست آوردنِ یک فرصت شغلی، درگذشته بنا به دلایلی تن به مشاغل نامناسب ازنظر تحصیلیاش داده باشد، احتمال اینکه در آینده بتواند از کامیابی بالایی در بازار کار برخوردار شود، ضعیف است.
مدرکگرایی و بیکاری
مدرکگرایی یکی از ابعاد افزایش معضل بیکاری در برخی از کشورها میباشد. یکی دیگر از عوامل بیکاری پایین بودن سطح مهارت کارجویان و عدم انطباق نظام آموزشی با نیاز بازار کار می باشد .
فقدان مشاغل پایدار در روستاها
در برخی از كشورها افراد زیادی برای پیدا کردن کار از محل زندگی خود مهاجرت می کنند و به کلان شهرها و شهرستانهای دیگر سفر می کنند. دلیل اصلی این امر فقدان مشاغل پایدار در روستاها و شهرهای کوچک می باشد. بنابراین چنانچه اشتغالزائی در روستاها و شهرستان ها افزایش یابد و کسب و کارهای روستایی رونق پیدا کند، تا حد بسیار زیادی از رشد بیکاری و میزان مهاجرت افراد به کلانشهرها کاسته می شود.
۱۵ کشور با بیشترین نرخ بیکاری
سال ۲۰۱۷
رتبه در جهان | کشور | نرخ بیکاری(%) |
---|---|---|
۱ | آفریقای جنوبی | ۳۲/۱% |
۲ | لسوتو | ۲۸/۸% |
۳ | موزامبیک | ۲۸/۱% |
۴ | بوسنی و هرزگوین | ۲۵% |
۵ | اسواتینی | ۲۳/۴% |
۶ | مقدونیه شمالی | ۲۳/۳% |
۷ | اسپانیا | ۲۰/۲% |
۸ | یونان | ۲۰% |
۹ | نامیبیا | ۱۸% |
۱۰ | بوتسوانا | ۱۷/۵% |
۱۱ | گابن | ۱۵/۹% |
۱۲ | تونس | ۱۳/۱% |
۱۳ | لیبی | ۱۲/۱% |
۱۴ | ارمنستان | ۱۱% |
۱۵ | ایران | ۱۰% |
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ "Unemployment rate". Our World in Data. Retrieved 7 March 2020.
- ↑ «شاخصها و نماگرهای نیروی کار». درگاه ملی آمار. دریافتشده در ۲۴ آذر ۱۳۸۶.
- ↑ «مشارکت پایین و بیکاری بالای زنان». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۰۱۵-۱۰-۲۹. دریافتشده در ۲۰۱۵-۱۰-۲۹.
- ↑ رحمتالله قلی پور. «علل و عوامل اصلی بیکاری» (PDF). پرتال جامع علوم انسانی.
- ↑ «علل بیکاری در ایران چیست؟». وبگاه صراط نیوز. ۹ تیر ۱۳۹۲. دریافتشده در ژوئن ۳۰, ۲۰۱۳.
- ↑ «۱۰ دلیل بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی در کشور». باشگاه خبرنگاران جوان. ۱۳ آذر ۱۳۹۵. دریافتشده در دسامبر ۳, ۲۰۱۶.
- ↑ «علت اصلی بیکاری جوانان چیست؟». خبرگزاری ایسنا. ۲۰ آبان ۱۳۹۳. دریافتشده در نوامبر ۱۱, ۲۰۱۴.
- ↑ «مدرک گرایی و بیکاری در ایران». روزنامه آفتاب یزد. بایگانیشده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۰۱۵-۱۰-۲۹.
- ↑ «تاثیر قسطا در رونق کسب و کارهای روستایی و شهرستان ها - مجله قسطا». دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۲.