باقرقره‌های پرپا
باقرقره‌های پرپا یک سرده کوچک از پرندگان در زیرخانواده سیاه‌خروس که معمولاً به عنوان ptarmigans) /ˈtɑːrmɪɡənz/) شناخته شده‌است. این سرده دربرگیرندهٔ سه گونه زنده با چندین زیرگونه توصیف شده‌است که همگی در مناطق توندرا یا مناطق مرتفع سرد زندگی می‌کنند.
| باقرقره‌های پرپا محدودهٔ زمانی: پلیوسن پیشین تا کنون
| |
|---|---|
| باقرقره پرپای بیدی (L. lagopus) | |
رده‌بندی علمی 
| |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | پرندگان |
| راسته: | ماکیان‌سانان |
| تیره: | قرقاولان |
| زیرخانواده: | تذرویان |
| سرده: | Lagopus Brisson, 1760 |
| گونه نماد | |
| Tetrao lagopus Linnaeus, 1758
| |
| Species | |
|
See text | |
آرایه‌شناسی و ریشه‌شناسی
سرده باقرقره‌های پرپا توسط جانورشناس فرانسوی ماتورین ژاک بریسون در سال ۱۷۶۰ با باقرقره پرپای بیدی (نام علمی: Lagopus lagopus) به عنوان گونه نماد معرفی شد. نام سرده Lagopus از واژهٔ یونان باستان lagos (λαγος) به معنی خرگوش صحرایی + pous (πους)، «پا»، با اشاره به پاهای پردار و انگشتان معمولی این گروه سازگار با سرما (مانند خرگوش پاشنه‌برفی). لقب‌های ویژه muta و leucura به مدت طولانی به اشتباه mutus و leucurus نوشته می‌شدند، در این باور اشتباه که پایان Lagopus نشان دهنده جنسیت مذکر است. با این حال، به عنوان اصطلاح یونان باستان λαγωπους از جنس مؤنث است، و این لقب هماهنگ با آن، شکل مؤنث یعنی muta و leucura است.
نام انگلیسی ptarmigan از نام گیلیک اسکاتلندی برای پرنده، tarmachan ([آوایش گیلیگ اسکاتلندی: ['t̪ʰaɾaməxan]])، که منشأ آن ناشناخته است. حرف p- به دلیل اعتقاد اشتباه به ریشه یونانی اضافه شده‌است، گویی که این واژه با واژهٔ یونانی πτερόν (pterón)، یعنی «بال» در ارتباط است.
ویژگی‌های ریخت‌شناسی
این سه گونه همگی متخصصان بومی مناطق سردسیر هستند. باقرقره پرپای بیدی گونه جنگل‌های شمال قطبی است، باقرقره پرپای دم‌سفید یک پرنده کوهستانی آمریکای شمالی است، و باقرقره پرپای صخره‌ای در مناطق قطبی و کوهستانی در سراسر اوراسیا و آمریکای شمالی زادآوری می‌کند. به استثنای باقرقره پرای حنایی (زیرگونه‌ای از باقرقره پرپای بیدی)، همه دارای پرهای سفید زمستانی هستند که به آنها کمک می‌کند تا با پس زمینه برفی ترکیب شوند. حتی خود پرهای پروازی remiges سفید هستند، در حالی که این پرها تقریباً در همه پرندگان سیاه هستند (حتی پرندگان که غالباً سفیدند، مانند گونه مینای بالی) چون ملانین باعث می‌شود که آنها بیشتر انعطاف‌پذیر باشند و در نتیجه باعث بهبود عملکرد پرواز آنها می‌شود. باقرقره پرپا ظاهراً به جای پرواز کردن به جاهای دورتر، با با دیده نشدن از دید شکارچیان راحت‌تر می‌تواند جان سالم به در ببرد.
اینها پرندگان گیاهخوار سرسختی هستند، اما حشرات نیز توسط جوان‌های در حال رشد مصرف می‌شوند. در همه گونه‌ها به جز باقرقره پرپای بیدی، ماده تمام مسئولیت لانه‌سازی و مراقبت از جوجه‌ها را بر عهده می‌گیرد، همان‌طور که در پرندگان شکارشونده معمول است.
گونه‌ها
این سرده شامل سه گونه است:
| گونه‌های زنده باقرقره‌های پرپا | |||
|---|---|---|---|
| نام رایج و علمی | نگاره | ویژگی‌ها | محدوده و وضعیت |
| باقرقره پرپای بیدی (همچنین باقرقره بید و باقرقره حنایی) Lagopus lagopus Linnaeus, 1758 | تابستان: قهوه‌ای مرمری و مایل به قرمز با دم سیاه و زیر قسمت سفید. زمستان: بیشتر زیرگونه‌ها به جز دم سیاه دارای پرهای سفید هستند. | ۱۰–۲۰ زیرگونه محدوده دور قطبی در جنگل‌ها و مراتع شمال اوراسیا و آمریکای شمالی. وضعیت: کمترین نگرانی. | |
| باقرقره پرپای صخره Lagopus muta Montin, 1781 | تابستان: رویه خاکستری و قهوه ای؛ زمستان: پرهای سفید. با زیستگاه - ارتفاعات بالاتر و زمین‌های بایرتر از باقرقره بیدی متمایز می‌شود. | ۲۰–۳۰ زیرگونه. اوراسیا قطبی و زیر قطبی و آمریکای شمالی در دامنه کوه‌های سنگی و توندرا. وضعیت: کمترین نگرانی. | |
| باقرقره پرپای دم‌سفید Lagopus leucura Richardson, 1831 | تابستان: قهوه ای مایل به خاکستری و خالدار. زمستان: پرهای سفید. نرها با لانه‌های قرمز مایل به قرمز قابل شناسایی هستند. کوچکترین باقرقره پرپا. | مناطق آلپ در بالای خط الوار در آمریکای شمالی از آلاسکا و غرب کانادا تا نیومکزیکو. وضعیت: کمترین نگرانی. | |
شکل متمایز بریتانیایی باقرقره پرپای بیدی، باقرقره پرپای حنایی (Lagopus lagopus scotica) گاهی اوقات یک گونه جداگانه، L. scotica در نظر گرفته شده‌است، اما دیگر به عنوان گونه پذیرفته نمی‌شود.
پیشینه سنگواره‌ای
دو گونه پیشاتاریخ و دو دیرین‌زیرگونه تنها فسیل‌های شناخته شده هستند:
- Lagopus atavus (پلیوسن پیشین بلغارستان؟ - پلیوسن پسین)
- Lagopus balcanicus (پلیوسن اواخر Varshets، بلغارستان)
- Lagopus lagopus noaillensis (پلیستوسن اروپای غربی)
- Lagopus mutus correzensis (پلیستوسن اروپای غربی)
منابع
- ↑ David, Normand; Gosselin, Michel (2002). "The grammatical gender of avian genera". Bulletin of the British Ornithologists' Club. 122 (4): 257-282 [258, 279].
- ↑ https://www.allaboutbirds.org/guide/Willow_Ptarmigan/overview
- ↑ "Pheasants, partridges, francolins". World Bird List Version 9.1. International Ornithologists' Union. 2019. Retrieved 3 April 2019.
- ↑ Boev, Z. 1995. Middle Villafranchian birds from Varshets (Western Balkan Range - Bulgaria). - In: Peters, D. (ed.). Acta palaeornithologica. 3. Symposium SAPE. 5. Internat. Senckenberg-Konferenz 22–26 Juni 1992. - Courier Forschungsinstitut Senckenberg. Frankfurt a. M. , 181: 259-269.