اینوئیت
اینوئیت (به انگلیسی: Inuit؛ به اینوکتیتوت: ᐃᓄᐃᑦ) نامی است که اسکیموهای کانادا و گرینلند برای اشاره به قوم خود از آن استفاده می‌کنند. در تقابل با آن‌ها، برای اشاره به اسکیموهای سیبری نام یوپیک استفاده می‌شود.
گروهی از اینوئیت‌ها بر روی سورتمه سنتی در نوناووت. | |
| مناطق با جمعیت چشمگیر | |
|---|---|
 گرینلند: ۵۱٬۳۶۵ کانادا: ۵۰٬۴۸۰ ایالات متحده آمریکا: ۱۶٬۵۸۱ دانمارک (سرزمین اصلی): ۱۵٬۸۱۵ | |
| زبان‌ها | |
| گرینلندی، اینوکتیتوت، سایر زبان‌های اینوئیت، دانمارکی، انگلیسی، فرانسوی، زبان اشاره اینوئیت و زبان‌های دیگر | |
| دین | |
| مسیحیت، آیین اینویی | |
| قومیت‌های وابسته | |
| آلوت و یوپیک |
از سویی دیگر، در بسیاری موارد هرچند، واژه اینوئیت به عنوان معادلی برای اسکیمو به‌کار می‌رود. اما مردمان بومی کانادا و گرینلند، اصطلاح اسکیمو را تحقیرآمیز می‌دانند و به همین علت اخیراً واژه «اینوئیت» برای اشاره به آن‌ها رواج یافته‌است.
اینوئیت‌ها در شمال آمریکا و کانادا و بیشتر مناطق گرینلند ساکن هستند و فرهنگی مشابه دارند. آن‌ها گسترده‌ترین اقوام بومی قطب شمال از لحاظ جغرافیایی به‌شمار می‌آیند.
واژهٔ اینوئیت شکل جمع واژهٔ «اینوک» است که در زبان‌های اسکیموها به معنی انسان یا «انسان واقعی» است.
در کانادا اینوئیت‌های شمال غربی به اینوویالویی و در قلمرو نوناووت به اینویی معروف هستند؛ سه گروه اینویی در گرینلند عبارتند از: کالیت در ساحل غربی، اینوگویی در نقطه دوردست شمال غربی و آیت در ساحل شرقی.
زبان اینوئیت، اینوکتیتوت نام دارد که در خانواده زبان‌های اسکیمو-آلوت طبقه‌بندی شده‌است. امروزه این زبان، زبانی کم‌کاربرد و در آستانه انقراض در نوناووت است.
جمعیت
در مجموع در حدود ۱۳۴٬۲۴۱ اینوئیت در چهار کشور، کانادا، گرینلند، دانمارک، و ایالات متحده زندگی می‌کنند.
- در کانادا در نتایج سرشماری سال ۲۰۰۶ تعداد ۵۰٬۴۸۰ اینوئیت ذکر شده که ۴۴۴۷۰ نفر از آن‌ها در چهار منطقه از کانادا زندگی می‌کنند. در کانادا، بندهای ۲۵ و ۳۵ قانون اساسی ۱۹۸۲، اینوئیت‌ها را گروهی متمایز از مردمان بومی می‌نامد که به عنوان اقوام اولیه و متی‌ها به‌شمار نمی‌روند.
- در گرینلند از ۵۷٬۷۱۴ نفر جمعیت کل در سال ۲۰۱۳ تعداد ۵۱٬۳۶۵ نفر معادل ۸۹٪ از مجموع مردم اینوئیت بوده‌اند. تقریباً برابر جمعیت اینوئیت در منطقه نوناووت کانادا.
- در دانمارک بین ۱۵٫۰۰۰ تا ۲۰٫۰۰۰ نفر از مردم اینوئیت گرینلند زندگی می‌کنند که در سال ۲۰۱۵ جمعیت آن‌ها ۱۵٬۸۱۵ بوده‌است. اغلب این افراد برای تحصیل و مقاصد آموزشی در ۴ شهر آنجا اقامت دارند و پس از پایان تحصیلات به سرزمین خود بازمی‌گردند.
- در ایالات متحده آمریکا با توجه به سرشماری سال ۲۰۰۰ در مجموع ۱۶٬۵۸۱ اینوئیت در سراسر کشور وجود دارند که اکثریت آن‌ها در حدود ۱۴۷۱۸ نفر در ایالت آلاسکا زندگی می‌کنند.
- در روسیه با توجه به سرشماری سال ۲۰۱۰ در مجموع ۱۷۳۸ اینوئیت در سراسر کشور زندگی که عمدتاً در شرق و در ناحیه فدرالی خاور دور هستند.
جستارهای وابسته
- بومی‌های کانادا
- مردم متی
- اقوام اولیه کانادا
- اسکیمو
- پوشاک اینوئیتی
- آلوت
- یوپیک
منابع
- ↑ "Eskimo-Aleut." Ethnologue. Retrieved 17 Oct 2013.
- ↑ «نوناووت؛ سرزمینی که کرونا هنوز در آن ثبت نشده‌است». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۷.
- ↑ Kaplan, Lawrence (2011-07-01). "Inuit or Eskimo: Which names to use?". Alaska Native Language Center, University of Alaska Fairbanks. Archived from the original on 18 May 2015. Retrieved 2015-05-12.
- ↑ [«he American Heritage Dictionary of the English Language: Fourth Edition». دریافت‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۱۶.
- ↑ Kaplan, Lawrence (2011-07-01). "Comparative Yupik and Inuit". Alaska Native Language Center, University of Alaska Fairbanks. Archived from the original on 16 May 2015. Retrieved 2015-05-12.
- ↑ «Correct use of Inuit and Inuk». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۱۶.
- ↑ "The Hunters of the Arctic". bambusspiele.de. Retrieved 2008-01-07.
- ↑ Schuit, Joke; Baker, Anne; Pfau, Roland. "Inuit Sign Language: a contribution to sign language typology". Universiteit van Amsterdam. Archived from the original on 2 November 2015. Retrieved 1 August 2015.
- ↑ "2006 Aboriginal Population Profile (Canada)". Statistics Canada. January 15, 2008. Retrieved October 20, 2013.
- ↑ «Setting the Record Straight About Native Languages: What Does "Eskimo" Mean In Cree?». native-languages.org. دریافت‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۱۶.
- ↑ "The World Factbook (Greenland)". Central Intelligence Agency. 2013. Archived from the original on 9 May 2020. Retrieved October 20, 2013.
- ↑ "Statistikbanken". Statistics Denmark. 2015. Archived from the original on 22 July 2018. Retrieved January 25, 2016.
- ↑ "Greenland: Brain drain to Denmark". 2015-03-30. Retrieved January 25, 2016.
- ↑ "Table 1: American Indian and Alaska Native Alone and Alone or in Combination Population by Tribe for the United States: 2000" (xls). United States Census Bureau. 2000. Retrieved October 20, 2013.
- ↑ "Table 16: American Indian and Alaska Native Alone and Alone or in Combination Population by Tribe for Alaska: 2000" (xls). United States Census Bureau. 2000. Retrieved October 20, 2013.