ایزومری سیس–ترانس
ایزومری سیس- ترانس، که به عنوان ایزومریسم هندسی یا ایزومریسم پیکربندی نیز شناخته می‌شود ، اصطلاحی است که در شیمی آلی به کار می‌رود. پیشوندهای " cis " و " trans " از لاتین گرفته شده‌است: به ترتیب به معنی "یک سو" و "دو سو" است. نشان CIS نشان می‌دهد که گروه عاملی در یک طرف زنجیره کربن قرار دارند در حالی که trans بیان می‌کند که گروه در طرف‌های مقابل زنجیره کربن قرار دارند.
ایزومرهای سیس و ترانس هر دو در مولکولهای آلی و در کمپلکس‌های کوردینه معدنی رخ می‌دهند. توصیفهای CIS و ترانس برای مواردی از صورت‌بندی که در آن دو شکل هندسی به راحتی در هم تنیده می‌شوند، مانند بیشتر ساختارهای زنجیره باز تک زنجیره ای، مورد استفاده قرار نمی‌گیرند. در عوض، اصطلاحات " سین " و " أنتی" استفاده می‌شود.
شیمی آلی
هنگامی که استخلاف در یک جهت قرار دارند، به دیاسترومر به عنوان cis گفته می‌شود، در حالی که، هنگامی که استخلاف در جهت‌های متضاد باشند، به دیاسترومر عنوان trans گفته می‌شود. نمونه ای از یک هیدروکربن کوچک که CIS را نمایش می‌دهد - ایزومریسم ترانس ۲-بوتن است.
ترکیبهای آلیفاتیک حلقوی همچنین می‌تواند ایزومری سیس - ترانس را نشان دهند. به عنوان نمونه ایزومر هندسی بخاطر ساختار حلقه، ۱٬۲-دی کلروسیکلو هگزان را در نظر بگیرید.
| ترانس -۱٬۲-دی کلروسیکلو هگزان | cis -1،۲-دی کلروسیکلو هگزان |
مقایسه ویژگی‌های فیزیکی
ایزومرهای سیس و ترانس اغلب خصوصیات فیزیکی متفاوتی دارند. تفاوت بین ایزومرها، به‌طور کلی، ناشی از تفاوت در شکل مولکول یا لحظه دو قطبی کلی است.
| cis -2-pentene | ترانس -۲ پنتن |
| CIS -1،۲-دی کلرواتن | ترانس -۱٬۲-دی کلرواتن |
| cis- butenioic acid {{سخ}} (اسید مالئیک) | ترانس بوتنیدیو اسید {{سخ}} (اسید فوماریک) |
| اسید اولئیک | اسید الائیدیک |