ایرینوتکان

ایرینوتکان
داده‌های بالینی
نام‌های تجاری	Camptosar (US), Campto (EU), Onivyde (liposomal)
AHFS/Drugs.com	monograph
مدلاین پلاس	a608043
رده‌بندی داروهایبارداری	AU: D ; ;
روش مصرف دارو	داخل‌وریدی
کد ATC	L01XX19 ;
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی	UK: فقط ℞ (POM) ; US: فقط ℞ ;
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی	NA
متابولیسم	گلوکوریداسیون در کبد
نیمه‌عمر حذف	۶ تا ۱۲ ساعت
دفع	صفراوی و کلیوی
شناسه‌ها
	نام آیوپاک (S)-4,11-diethyl-3,4,12,14-tetrahydro-4-hydroxy-; 3,14-dioxo1H-pyrano[۳’,۴’:6,7]-indolizino[1,2-b]quinolin-; 9-yl-[۱٬۴’bipiperidine]-1’-carboxylate;
شمارهٔ CAS	۹۷۶۸۲-۴۴-۵;
پاب‌کم CID	۶۰۸۳۸;
IUPHAR/BPS	۶۸۲۳;
دراگ‌بنک	DB00762;
کم‌اسپایدر	۵۴۸۲۵;
UNII	۷۶۷۳۳۲۶۰۴۲;
KEGG	D08086;
ChEBI	CHEBI:۸۰۶۳۰;
ChEMBL	ChEMBL۴۸۱;
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID1041051 ;
ECHA InfoCard	100.219.260
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیایی	C33H38N4O۶
جرم مولی	586.678 g/mol (irinotecan); 623.139 g/mol (irinotecan hydrochloride); 677.185 g/mol (irinotecan hydrochloride trihydrate) g·mol
مدل سه بعدی (جی‌مول)	Interactive image;
	SMILES O=C7OCC=6C(=O)N2C(\c1nc5c(c(c1C2)CC)cc(OC(=O)N4CCC(N3CCCCC3)CC4)cc5)=C/C=6[C@@]7(O)CC;
	InChI InChI=1S/C33H38N4O6/c1-3-22-23-16-21(43-32(40)36-14-10-20(11-15-36)35-12-6-5-7-13-35)8-9-27(23)34-29-24(22)18-37-28(29)17-26-25(30(37)38)19-42-31(39)33(26,41)4-2/h8-9,16-17,20,41H,3-7,10-15,18-19H2,1-2H3/t33-/m0/s1; Key:UWKQSNNFCGGAFS-XIFFEERXSA-N;
	(what is this?) (verify)

ایرینوتکان (انگلیسی: Irinotecan؛ تلفظ انگلیسی: ایرینوتیکَن) که با نام تجاری کَمپتوسار (Camptosar) هم شناخته می‌شود، یک داروی شیمی‌درمانی است که در درمان سرطان روده بزرگ و سرطان ریه نوعِ سلول کوچک (SCLC) کاربرد دارد. برای درمان سرطان روده بزرگ این دارو به‌تنهایی یا در ترکیب با فلوروراسیل و برای درمان سرطان ریه نوع سلول کوچک در ترکیب با سیس‌پلاتین بکار می‌رود. این دارو به صورت تزریق وریدی تجویز می‌شود.

شایع‌ترین عوارض جانبی این دارو عبارتند از: اسهال، استفراغ، نارسایی مغز استخوان، ریزش مو، تنگی نفس و تب. عوارض جانبی شدید آن هم شامل ترومبوز، التهاب روده بزرگ واکنش‌های حساسیتی است. افرادی که دارای هر دو نسخهٔ واریانِ ژنیِ UGT1A1*28 هستند، بیشتر از سایرین در معرض عوارض جانبی این دارو هستند. مصرف این دارو در دوران بارداری ممکن است به جنین صدمه بزند.

ایرینوتکان یکی از اعضای خانوادهٔ دارویی «بازدارنده‌های توپوایزومراز» است که کارش را از طریق مهار توپوایزومراز نوع ۱ انجام می‌دهد که منجر به آسیب دی‌ان‌ای و مرگ سلولی می‌شود. ایرینوتکان از مادهٔ طبیعی کمپتوتسین بدست می‌آید.

این دارو در سال ۱۹۹۶ میلادی توسط سازمان غذا و دارو آمریکا پذیرفته شد و هم‌اکنون جزءِ داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت است که مجموعه‌ای از مؤثرترین و بی‌خطرترین داروها در سیستم سلامت هستند.

ایرینوتکان در انگلستان به صورت ژنریک در دسترس است و ۱۱۴٫۰۰ پوند استرلینگ به‌ازای هر ۱۰۰ میلی‌گرم، برای سرویس سلامت همگانی (ان‌اچ‌اس) هزینه دارد.

منابع

↑ "Irinotecan Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 22 December 2016. Retrieved 8 December 2016.
↑ British national formulary: BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. p. 624. ISBN 978-0-85711-156-2.
↑ "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Archived from the original (PDF) on 13 December 2016. Retrieved 8 December 2016.

پیوند به بیرون

کَمپتوسار در وبگاه شرکت دارویی فایزر

[AHFS2016-1] "Irinotecan Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 22 December 2016. Retrieved 8 December 2016.

[BNF69-2] British national formulary: BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. p. 624. ISBN 978-0-85711-156-2.

[WHO19th-3] "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Archived from the original (PDF) on 13 December 2016. Retrieved 8 December 2016.