انقلاب مکزیک
انقلاب مکزیک (اسپانیایی: Revolución mexicana) مبارزه مسلحانه‌ای که در سال ۱۹۱۰ میلادی (۱۲۸۸ خورشیدی)، با قیام توسط فرانسیسکو مادرو (اسپانیایی: Francisco I. Madero) علیه پورفیریو دیاس (اسپانیایی: Porfirio Díaz)، که حاکم مطلق (با عنوان رئیس‌جمهور) و طولانی مدت مکزیک بود آغاز شد.
| انقلاب مکزیک (Revolución Mexicana) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
انقلاب مکزیک ۱۹۱۰ میلادی | |||||||
| |||||||
| طرف‌های درگیر | |||||||
 Counter-revolutionary forces:Federal troops led by پورفیریو دیاز Forces led by Bernardo Reyes Forces led by Félix Díaz Army of ویکتوریانو هوئرتا supported by:  ایالات متحده آمریکا (Until 1918) امپراتوری بریتانیا (1916–18) |
 Revolutionary forces:Maderistas Orozquistas پانچو ویلا ارتش آزادی‌بخش جنوب Carrancistas Magonistas Seditionistas supported by:  امپراطوری آلمان (1917–18) | ||||||
| فرماندهان و رهبران | |||||||
|
۱۹۱۰–۱۱: پورفیریو دیاز ۱۹۱۱–۱۳: پاسکوال اروسکو، fought own revolution after Díaz was overthrown and later sided with Huerta after Huerta took power Bernardo Reyes, led own revolution until his death in 1913 Félix Díaz, sided with Reyes and later Huerta after Reyes died in 1913 امیلیانو زاپاتا، sided with Orozco until Huerta took power ویکتوریانو هوئرتا، sided with Reyes until Reyes died in 1913. After Reyes died, Huerta launched his own revolution and took power ۱۹۱۳–۱۴: ویکتوریانو هوئرتا پاسکوال اروسکو ۱۹۱۴–۱۹: ونوستیانو کارآنزا Álvaro Obregón ۱۹۲۰: ونوستیانو کارآنزا † |
۱۹۱۰–۱۱: فرانسیسکو مادرو پاسکوال اروسکو، fought against Díaz Bernardo Reyes, fought against Díaz پانچو ویلا امیلیانو زاپاتا ونوستیانو کارآنزا ۱۹۱۱–۱۳: فرانسیسکو مادرو † پانچو ویلا ونوستیانو کارآنزا ۱۹۱۳–۱۴: پانچو ویلا امیلیانو زاپاتا ونوستیانو کارآنزا Álvaro Obregón ۱۹۱۴–۱۹: پانچو ویلا امیلیانو زاپاتا † ۱۹۲۰: Álvaro Obregón | ||||||
| تلفات و ضایعات | |||||||
|
500 کشته |
2 کشته | ||||||
|
در کل ۱٬۳۰۰٬۰۰۰ نفر مکزیکی (نظامی و غیرنظامی) کشته شدند. | |||||||
این انقلاب از طرف جنبش‌های سوسیالیست، لیبرال، آنارشیست، پوپولیست و اگراریانیست دنبال می‌شد. با گذشت زمان این انقلاب از یک شورش علیه نظام موجود به یک جنگ داخلی چند طرفه تغییر کرد. این درگیری‌های مسلحانه، اغلب به عنوان مهم‌ترین رویداد سیاسی در مکزیک و یکی از بزرگترین رویدادهای قرن بیستم میلادی (قرن ۱۳هم خورشیدی) به‌شمار می‌رود.
در این انقلاب فرانسیسکو مادرو (آغازکننده انقلاب)، امیلیانو زاپاتا (فرماندهٔ ارتش آزادی‌بخش جنوب)، پانچو ویلا (فرماندهٔ ارتش شمالی) و ونوستیانو کارآنزا (برنامه‌ریز و سازمان دهنده انقلاب) همه به نوبت خود نقش مهمی در پیروزی این انقلاب داشتند.
نتایج
در پایان انقلاب نتیجه به دست آمده این بود که:
- پورفیریو دیاز از قدرت سرنگون و به فرانسه تبعید شد.
- قانون اساسی جدید مکزیک در سال ۱۹۱۷ میلادی (۱۲۹۵ خورشیدی) در شهر کرتارو نوشته شد.
- همکاری موقت مهم‌ترین رهبران انقلابی، فرانسیسکو مادورو، ونوستیانو کارآنزا، امیلیانو زاپاتا و پانچو ویلا
- تشکیل "حزب انقلابیهٔ ملی" (اسپانیایی: Partido Nacional Revolucionario) در سال ۱۹۲۹ میلادی (۱۳۰۷ خورشیدی) زدند که بعد در سال ۱۹۴۶ میلادی (۱۳۲۵ خورشیدی) تغییر نام داد و به "حزب انقلابیهٔ سازمانی" (اسپانیایی: Partido Revolucionario Institucional) یا "PRI" تبدیل شد، این حزب به‌طور پیوسته با رئیس‌جمهورهای مختلف تا سال ۲۰۰۰ میلادی (۱۳۷۹ خورشیدی) ریاست جمهوری مکزیک را در دست داشت.
ادامه انقلاب
به‌طور کلی در نظر گرفته می‌شود که این انقلاب تا سال ۱۹۲۰ میلادی (۱۲۹۸ خورشیدی) به طول انجامید، با وجود این که بعد از این سال به‌طور پراکنده جنگ و ستیز در کشور ادامه دشت که بزرگترین خونریزی‌ها را می‌شود به جنگ کریسترو (۱۹۲۶ تا ۱۹۲۹ میلادی - ۱۳۰۴ تا ۱۳۰۷ خورشیدی) نسبت داد.
منابع
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Mexican Revolution». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.
- ↑ Alan Knight (مه ۱, ۱۹۸۰). «The Mexican Revolution». History Today - Vol.30 Issue 5 Page 28. دریافت‌شده در ۵ نوامبر ۲۰۱۱.