امپراتور گائوزو هان
امپراطور گائوزو(در چینی:高祖، وید-جایلز: Kao Tsu)، زاده شده با نام لیو بانگ(در چینی:劉邦، وید-جایلز: Liú Bāng) با نام محترم جی(در چینی:季)(زادهٔ ۲۵۶ یا ۲۴۷ پیش از میلاد – مرگ ۱ ژوئن ۱۹۵ پیش از میلاد) بنیانگذار دودمان هان و فرمانروای چین از سال ۲۰۲ پیش از میلاد مسیح تا مرگش بود. با توجه به کتاب شیجی، این پادشاه با نام معبدی تایزو و نام پسامرگ امپراطور گائو یا گائودی، گائوزو از هان، نام برده شده است، با این حال نام وی با نام گائوزو که به معنای بنیانگذار والا می‌باشد، ثبت نشده است.
| گائوزو امپراتور هان 漢高祖 | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
A portrait of Emperor Gaozu | |||||||||||||
| امپراتور چین | |||||||||||||
| سلطنت | ۲۸ فوریه ۲۰۲ قبل از میلاد – ۱ ژوئن ۱۹۵ قبل از میلاد(۱۹۶ تا ۱۹۵ قبل از میلاد همراه امپراتریس لو) | ||||||||||||
| جانشین | امپراتور هوی هان | ||||||||||||
| امپراتریس و مشاور اصلی | ملکه لو | ||||||||||||
| پادشاه هان (漢王) | |||||||||||||
| سلطنت | مارس ۲۰۶ قبل از میلاد – ۲۸ فوریه ۲۰۲ قبل از میلاد | ||||||||||||
| زاده | ۲۵۶ قبل از میلاد یا ۲۴۷ قبل از میلاد Feng Town, Pei County, State of Chu | ||||||||||||
| درگذشته | ۱ ژوئن ۱۹۵ قبل از میلاد (سال ۶۰–۶۱ / ۵۱–۵۲) چانگ‌آن، دودمان هان | ||||||||||||
| فرزند(ان) |
| ||||||||||||
| |||||||||||||
| خاندان | دودمان هان | ||||||||||||
| پدر | لیو تایگونگ | ||||||||||||
| مادر | بانو وانگ هانشی | ||||||||||||
وی از انگشت‌شمار بنیادگذاران در تاریخ چین است که از طبقه‌ای فرودست و رعیت برخاست. لیو بانگ پیش از رسیدن به قدرت، به عنوان مامور کم‌اهمیت اجرای قانون در زادگاهش شهرستان پی در ایالت فتح شده چو به سلسله چین خدمت می‌کرد. پس از مرگ امپراطور نخست چین و آشوب سیاسی پس از آن، لیو بانگ از خدمت به چین خارج شد و رهبر شورشی‌های ضدچین گردید. در سال ۲۰۶ پس از میلاد،وی رقابت برای فتح سرزمین مرکزی چین را از همرزم شورشی خود شیانگ یو پیروز شد و فرمانروای چین، زیینگ، را وادار به تسلیم نمود.
پس از سقوط سلسله چین، شیانگ یو، سرکرده بالفعل نیروهای شورشی، امپراطوری سابق چین را به هجده پادشاهی تقسیم کرد و لیو بانگ مجبور به پذیرفتن ناحیه دورافتاده و فقیر باشو ( سیچوآن، چونگ کینگ و جنوب شاآنشی امروزی) با مقام "پادشاه هان" شد. با گذشت کم‌تر از یک سال لیو بانگ با سپاهش شورید و سه چین را فتح کرد. این عمل باعث افروختن جنگ داخلی معروف ستیز چو و هان برای کسب برتری در چین گردید.
در سال ۲۰۲، لیو بانگ در نبرد گای‌شیا پیروز شد و اکثر نقاط چین رو متحد کرد و سلسله هان را به عنوان امپراطور بنیانگذار، بنیان گذاشت. در طول سلطنتش، لیو بانگ مالیات‌ها را کاست، کنفسیوس‌گرایی را ترویج داد و شورش‌های فرمانراوایان دست‌نشانده "غیر لیو" را سرکوب کرد. او هم چنین پس از شکست در نبرد بایدنگ در سال ۲۰۲ پیش از میلاد، به وسیله اتحاد با ازدواج باعث ایجاد صلح بین امپراطوری هان و شیانگ نو شد. او در سال ۱۹۵ پیش از میلاد درگذشت و پسرش لیو یینگ جانشین وی گردید.
خانواده و فرزندان
- والدین:
- لیو تایگونگ (lit. "Old Sir Liu")
- لیو آئو (lit. "Old Madam Liu")
- خواهران و برادران:
- همسر اصلی/امپراتریس:
- ملکه لو, bore Liu Ying and Princess Lu.
- کنیزها/صیغه های مهم:
- Consort Zhang
- Consort Wei
- Consort Cao, bore Liu Fei.
- Consort Qi, bore Liu Ruyi.
- Consort Wan
- Consort Guan
- Consort Bo, bore Liu Heng.
- Consort Zhao, bore Liu Chang.
- Consort Zhao Zi'er
- فرزندان:
- شاهزاده لیو فی, Prince Daohui of Qi.
- لیو یینگ, Crown Prince, later Emperor Hui.
- شاهزاده لیو جیانگ.
- لیو رویی, Prince Yin of Zhao.
- لیو هنگ, Prince of Dai, later Emperor Wen.
- لیو هوی.
- لیو یو
- لیو چانگ
- شاهداخت لویوان
منابع
- ↑ This is the birth year reported by Huangfu Mi (皇甫謐) (215–282).
- ↑ This is the birth year reported by Chen Zan (臣瓚) in around 270 AD in his comments in the Book of Han.
- ↑ 李祖德 (2012). "刘邦祭祖考——兼论春秋战国以来的社会变革". 中国史研究 [Journal of Chinese Historical Studies]. CNKI. 34 (3): 11–58.
- ↑ تایزو, meaning "grand ancestor", was apparently Liu Bang's original temple name because "Taizu", in ancient Chinese traditions dating back to the دودمان شانگ، was the temple name of the founder of a dynasty.
- ↑ Sima Qian referred to Liu Bang as "Gaozu", meaning "high ancestor" in the Records of the Grand Historian. It is not clear why Sima Qian used "Gaozu" instead of "Taizu". Historians after Sima Qian often used "Emperor Gaozu of Han" to refer to Liu Bang. "Emperor Gaozu of Han" remains the most commonly used title to refer to Liu Bang in modern China.
- ↑ "Gaozu | emperor of Han dynasty | Britannica". www.britannica.com (به انگلیسی). Retrieved 2022-09-13.
Wikipedia contributors, "Emperor Gaozu of Han," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Emperor_Gaozu_of_Han&oldid=416172148 (accessed February 28, 2011).