امامزاده بزرگ (سراب)

وضعیت قدیمی

امامزاده دارای یک درب ورودی چوبی با سردر آجری می‌باشد. تمام امامزاده بنایی با ازارة سنگی و بدنه و گنبد و مناره‌های آجری است. سردر امامزاده دارای مقرنس کاری گچی در طاق نما می‌باشد و لچک‌های بالای آن با آجر لعابی (کاشی) تزیین یافته بود آجرها به شکل مثلث و چند ضلعی منتظم بوده‌است. نوع ساختمان ساده ولی در بعضی قسمت‌ها با آجر چینی تزیینی (جناغی)، تنوعی به ظاهر ساختمان داده‌اند. سبک بنا و حجم ستون‌ها آن را به قرن هشتم و نهم منسوب می‌دارد ولی بعضی مصالح ساختمانی در ازارة ساختمان به کار رفته که قدیمی‌تر از بنای آجری هستند مانند سنگ‌های تراشیده و نقش‌داری که در ازارة بیرونی به کار رفته‌است. نظایر این سنگ‌ها به‌طور ساده یا منقوش تمام ازاره و پله‌ها را دربر گرفته‌است. داخل امامزاده از دو قسمت متمایز تشکیل شده‌است. در سمت راست مسجدی کوچک و نیمه ویرانه در ابعاد ۸×۲۵/۱۰ قرار دارد که از کفش کن امامزاده راه دارد. کفش کن در وسط بنا قرار دارد ولی حایلی ما بین کفش کن و صحن وجود ندارد. سمت چپ بنا با ابعاد ۸/۱۱×۲۵/۱۰ متر و نُه طاق کروی و گهواره‌ای مقام امامزاده را تشکیل می‌دهد. مقام امامزاده چهار ستون (پایه طاق نماها) دارد که فاصله ستون‌ها از همدیگر ۱۲/۴ متر (اضلاع شمالی و جنوبی) و ۲/۴ متر (اضلاع شرقی و غربی) می‌باشد و در میان چهار ستون، قبر قرار دارد و بالای آن، گنبد کروی آجری تعبیه شده‌است. ستون‌ها ۴/۱ متر اندازه دارند. پوشش داخلی امامزاده و مسجد آجری و بدون هیچ نوع تزیینات و سنگ نبشته و تاریخ بنا و سازنده بنا می‌باشد.

وضعیت امروزی

امامزاده و حیاط آن بازسازی شده و در داخل امامزاده حرمی که روی آن با ضریح تزئین شده وجود دارد.

در حیاط این امامزاده گلزار شهدای سراب وجود دارد. در جنب این امامزاده نیز گورستانی قدیمی وجود دارد.

گورستان داخلی

در حیاط این امامزاده گورستانی وجود دارد.

گورستان خارجی

در جنب این امامزاده نیز گورستان قدیمی دیگری وجود دارد که دفن در آن ممنوع شده‌است.

این اثر در سال ۱۳۴۷ در لیست آثار ملی ایران ثبت گردید.