استان سان خوآن، آرژانتین

• مرکز : سان خوان
• مساحت : ۸۹۶۵۱ کیلومترمربع
• جمعیت : ۶۲۰۰۲۳ ( تا ۲۰۰۱ )
• فرماندار : خوزه لوئیز خیوخا

پیش از ورود اسپانیایی‌ها به آمریکای جنوبی، استان سان خوان کنونی زیستگاه بومیانی بود که تحت تأثیر فرهنگ و امپراتوری اینکاها بودند . از جمله آن‌ها : هوارپس، دیاگیتاس، کاپازانس، اولون گاستاس و یاکامپیس بودند .

شهر سان خوان دلا فرونترا در سال ۱۵۶۲ توسط خوان خوفره ای مونته سا تأسیس گشت اما در سال ۱۵۹۳ به سبب طغیان رود سان خوان به ۲ کیلومتری جنوبش انتقال یافت .

در سال ۱۷۷۶ هنگامی که سان خوان به نایب السلطنه ریو دلاپلاتا واگذار شد، زمین لرزه ای تقریباً تمام شهر را ویران نمود .

رهبر و پیشوای استقلال آرژانتین، ژنرال خوزه ده سان مارتین در سال ۱۸۱۴ حاکم کویو شد ( سان خوان در آن زمان بخشی از کویو بود ) . سان خوان بعدها تبدیل به شهری شد که حامی سفرهای اکتشافی به آند بود . در سال ۱۸۲۰ سان خوان از استان کویو جدا شد و استقلال خود را کسب کرد . استان کویو بعدها به استان مندوسا ملحق شد .

به دنبال جدایی بین‌المللی آرژانتین و ظهور دولتی لیبرال در سال ۱۸۵۳ بسیاری از روشنفکران تبعیدی به آرژانتین بازگشتند . یکی از این روشنفکران، افسر نظامی اهل سان خوان، دومینگو سارمینتو بود . سارمینتو در سال ۱۸۶۲ فرماندار سان خوان و در ۱۸۶۸ رئیس جمهور کشور شد . از تلاش‌های او می‌توان به برنامه‌های عمرانی و کاربست آموزش مدرن اشاره نمود . در سال ۱۹۴۴ زمین لرزه مخربی بیشتر شهر سان خوان را ویران کرد . در این زمین لرزه ۱۰ هزار نفر کشته شدند . زمین لرزه دیگری در سال ۱۹۷۷ شهر را تکان داد .

در سال ۱۹۷۳ دانشگاه ملی سان خوان با کمک دولت ملی تأسیس شد . دولت برای پاسخ دادن به نیازهای بخش کشاورزی استان، سد و ذخیره آبی اویوم را احداث نمود .

استان سان خوان بخشی از منطقهٔ نیمه بیابانی " کویو " است. دشت‌های خشک در بخش شرقی با ماهورها و تپه‌های کم ارتفاع و بخش‌های مرتفع در غرب آن قرار دارد . هر دو بخش استان در معرض بادهای سوزان زوندا هستند .

رودهای عمده استان رود هاچال، رود سان خوان | سان خوان و دساگادرو می‌باشند که دره‌های حاصلخیز و مرکز استان را سیراب می‌کنند . رود سان خوان به مرداب گواناکاچه در جنوب شرق استان می‌ریزد .

استان سان خوان با تولید ارزشی برابر ۶/۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۶ و درامد سرانه ۵۸۲۰ دلار از نظر اقتصادی کم توسعه می‌باشد . کشاورزی عمده‌ترین فعالیت استان به‌شمار می آید . صنعت شراب سازی از مهم‌ترین صنایع منطقه می‌باشد به طوری که پس از مندوسا دومین استان تولیدکننده شراب می‌باشد . ۵۶ درصد از زمین مولد استان به تاکستان‌ها اختصاص دارد . همچنین محصولاتی مانند ذرت، گوجه فرنگی، انجیر، هلو و سیب زمینی در استان به عمل می آید .

آب سدهای اویوم، لا روزا و سان امیلیانو مصارفی چون آبیاری و تولید برق دارد .

در بخش معادن می‌توان به معادن طلا، سرب و گرافیت اشاره کرد . بخش صنایع استان را صنایع غذایی، شیمیایی، پلاستیکی، آهنی و نساجی تشکیل می‌دهد .

صنعت جهانگردی چندان منبع درامدزایی نمی‌باشد . با این حال شهر سان خوان ( زادگاه سارمینتو )، پارک ایسچی گالاستو، سد اویوم و بهارهای پیزمانتا از جاذبه‌های توریستی استان به‌شمار میروند .

استان به ۱۹ بخش ( دپارتمان ) تقسیم می‌شود .

• ویکی‌پدیای انگلیسی